علی بن حسین بن موسی سید مرتضی؛ محقق: محمدرضا انصاری قمی
وضعیت نشر و پخش و غیره
محل نشرو پخش و غیره
تهران
تاریخ نشرو بخش و غیره
1381 ش
نام ناشر، پخش کننده و غيره
مرکز نشر دانشگاهی
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده
متن يادداشت
«الملخص في أصول الدين»، از مهم ترين كتب كلامى سيد مرتضى است، بلكه مى توان گفت از بسيارى جهات اين كتاب بر ديگر كتب كلامى سيد مقدم است، چرا كه اين كتاب مشتمل است بر معظم مباحث توحيد، صفات بارى تعالى، عدل و ديگر مباحثى كه مورد اختلاف شيعه، اشاعره، معتزله، مرجئه، قدريه و غير اين ها است. اما ديگر تاليفات كلامى مولف چنين نيستند، براى مثال كتاب الشافى فى الامامة گرچه كتابى است مبسوط، اما تنها اختصاص يافته است به مباحث امامت و كتاب الذخيره، گرچه جامع اصول اعتقادى است؛ اما در آن مباحث خيلى مختصرى مورد بررسى واقع شده اند، بلكه چنانكه مولف در آخر كتاب الذخيره گفته است، الذخيره تكملة الملخص مى باشد و تفصيل مطالب را مولف به الذخيره ارجاع مى دهد.مولف اين كتاب را بعد از كتاب الشافى و بخشى از آن را قبل از الذخيره و بخش ديگر را همزمان با الذخيره نگاشته است. اول كتاب ناقص است و مطلب بدون مقدمه از «قدمها يرجع الى ذاتها...» شروع مى شود كه احتمالا چند صفحه اى از نسخه موجود حذف شده است.در مورد انتساب كتاب الملخص، به سيد مرتضى هيچ اختلافى نيست، چنانكه شاگرد بلافصل او؛ يعنى شيخ طوسى در رجال خود، كتاب الملخص را از تاليفات استاد خود ذكر نموده است.همچنين نجاشى، صاحب تأسيس الشيعه و كشف الحجب نيز اين كتاب را به سيد نسبت داده است.