هدایه المسترشدین فی شرح اصول معالم الدین = حاشیه معالم الاصول = شرح معالم الدین
نام عام مواد
[ نسخه خطی]
نام نخستين پديدآور
/ از: محمدتقی بن محمدرحیم (عبدالرحیم) ایوان کیفی تهرانی اصفهانی (در گذشته به سال ۱۲۴۸ق در اصفهان)
وضعیت نشر و پخش و غیره
تاریخ نشرو بخش و غیره
، تاریخ کتابت: سدهی ۱۳ق.
مشخصات ظاهری
نام خاص و کميت اثر
۱۸۱ برگ، ۲۲ سطر
ابعاد
؛خشتی.
يادداشت کلی
متن يادداشت
یادآوری میگردد هدایه المسترشدین در سالهای ۱۲۶۹، ۱۲۷۳ - ۱۲۷۵، ۱۲۸۱، ۱۲۸۳ و ۱۳۱۰ق به صورت سنگی در تهران به چاپ رسیده است.
یادداشتهای کلی مربوط به اطلاعات توصیفی
آغاز، انجام، انجامه
1
آغاز، انجام، انجامه
2
متن يادداشت
«بسمله، الحمدلله رب العالمین... قوله الحق ان صیغه الامراه، قد یتراای فی المقام ان القائل للمره او التکرار قائل بکون المطلوب بالامر... قوله و انما یدل علی طلب الماهیه، من غیر زیاده علیه فلایفید کون الماهیه...».
متن يادداشت
«قوله: فتعلق الامر فی الحقیقه انما هو الفراد اه؛ قد یستفاد من البیان المذکور سیما من هذه العباره ذهاب المصنف ره؛ الی تعلق الاوامر و النواهی بالافراد و هو قول مرغوب عنه عند المحققین...؛ [قوله] وجبت افراده...؛ لم یکن المقصود من النهی طلب الترک بل کان کنایه عن بیان حال الفعل بانه اقل ثوابا من غیره فلا طلب حتی یلزم اجتماع الامر و النهی».
یادداشتهای مربوط به نشر، بخش و غیره
متن يادداشت
کاتب و محل کتابت نامعلوم است.
یادداشتهای مربوط به مشخصات ظاهری اثر
مشخصات ظاهری
نوع خط:
مشخصات ظاهری
تزئینات متن:
مشخصات ظاهری
نوع کاغذ:
مشخصات ظاهری
تزئینات جلد:
متن يادداشت
نسخ.
متن يادداشت
عنوانها و نشانیها قرمز؛ اندازه متن: ۵/۱۵*۹سم.
متن يادداشت
فرنگی آهار مهره زده.
متن يادداشت
تیماج قهوهای تیره، با ترنج و سرترنج ضربی زمینه گل و بوته، مجدول.
یادداشتهای مربوط به نسخه موجود
خصوصیات نسخه موجود
2
متن يادداشت
این نسخه در حاشیه و بین سطور تصحیح گردیده و گاه نیز کلمهای قلم خورده و صحیح آن بالای آن نوشته شده است. بعید نیست که چنین تصحیحات از سوی خود محشی صورت گرفته باشد!
یادداشتهای مربوط به نمایه ها، چکیده ها و منابع اثر
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
ماخذ فهرست: جلد ۲/۴۰، صفحه ۴۳ - ۴۵.
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده
متن يادداشت
شرح و تعلیقاتی مفصل بر بخش اصولی کتاب معالم الدین، تالیف ابومنصور حسن بن زینالدین شهید ثانی عاملی (د. ۱۰۱۷ق) است که بین سالهای ۱۲۳۲ - ۱۲۳۷ق تالیف گردیده است. محشی در این تعلیقه از بسیاری از بزرگان و فقیهان خاصه و عامه یاد کرده است، از جمله «آمدی، شیخ، محقق، شهید، حاجبی، زرکشی، ابهری، اصفهانی، محقق، محقق داماد، عضدی، علامه حلی، ابن زهره، سید عمیدی، ابوالحسن بصری، ابن شریح، قاضی بیضاوی، ابوالحسن کرخی، غزالی، قاضی ابیبکر، رازی، شیخ حر، السید (مرتضی)، الفاضل الصالح، قطبالدین شیرازی و ...» محشی در این اثر از استاد ناشناس خویش با عنوان «ما ذکره الاستاد العلامه» سخن به میان آورده است؛ همچنین از کتب: «النهایه، المنیه، الزبده، التهذیب، غایه المامول، العده، نهایه الاصول، السبع الشداد، المحصول، المعارج، القواعد، الفواید الطوسیه، و...» نیز یاد شده و مطالبی نقل گردیده است. باید افزود که در این اثر عباراتی همچون: «شیخنا البهایی و تلمیذه الفاضل الجواد، ما رایته فی تعلیقات بعض الاعلام علی کتاب مدارک الاحکام، الحکم المستفاد منه ضعف ما ذکره شیخنا البهائي فی الجواب عن الاشکال، قوله ما اشار الیه شیخنا البهایی فی حاشیه الزبده...» دیده میشود. این نسخه حاوی تعلیقاتی بر بخش امر و صیغههای آن است. باید دانست با اینکه این اثر «شرح» کتاب معالم الاصول با عنوان «قوله - قوله» است، لیکن با این حال به «حاشیه معالم» شهرت دارد! نسخههایی دستنویس از این اثر در این کتابخانهی عامره موجود است که از آن جمله میتوان به نسخ جدید به شمارههای «۱۶۰۶۵»، «۱۶۰۷۰» و «۱۷۲۶۳» اشاره نمود. نیز در کتابخانهی مرکزی آستان قدس رضوی - مشهد، کتابخانهی مسجد اعظم - قم، کتابخانهی آیت الله روضاتی - اصفهان (بخط مولف)، کتابخانهی مدرسهی غرب - همدان و دیگر کتابخانهها نسخههایی موجود است. همچنین نسخهی دیگری از این تعلیقات در کتابخانهی دانشکدهی ادبیات دانشگاه تهران نگهداری میگردد که تحت عنوان حاشیه معالم الاصول با مولف ناشناخته معرفی شده است که بدین وسیله استدارک میگردد.