عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
NATIONAL BIBLIOGRAPHY NUMBER
Country Code
IR
Number
۱۰-۱۵۳۰۵
LANGUAGE OF THE ITEM
.Language of Text, Soundtrack etc
فارسی
TITLE AND STATEMENT OF RESPONSIBILITY
Title Proper
تاریخ عبره لمن اعتبر
General Material Designation
[نسخه خطی]
First Statement of Responsibility
/ از: کریم انارکی کرمانی (قرن ۱۴ق)
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Name of Publisher, Distributor, etc.
: کاتب: سید محمد بن میرزا محمدعلی طباطبائی نائینی برای میرزا محمدحسین خان منشی باشی
Date of Publication, Distribution, etc.
، تاریخ کتابت: ربیع الاول ۱۳۲۱ق.
PHYSICAL DESCRIPTION
Dimensions
؛قطع: یک، ۱۴۳، یک برگ، ۱۴/۷*۲۲/۲، ۱۵ سطر، ۸*.۱۵/۵
GENERAL NOTES PERTAINING TO DESCRIPTIVE INFORMATION
1
2
1
2
3
Text of Note
حمد و ستایش یزدان پاکی را سزاست که احد و واحد است و ذرات و صفات و افعال و عبادات و منزه و مبراست... و بعد چنین گوید بنده عاصی مولف این تاریخ که مدتهای مدید در صدد تالیف یا تصنیفی بودم.
Text of Note
انجام کتاب: و ختم این سخن است و سلام من بر عبرت گیرندگان هر زمن و هر انجمن است. تمام شد تالیف تاریخ عبره لمن اعتبر... الطیبین الطاهرین از شهور سال فرخنده فال یکهزار سیصد و هجده هجری علی هاجرها الاف السلام و الصلوه و التحیات سنه ۱۳۱۸.
Text of Note
آغاز بخش افزوده: چون بعضی از اکابر ذوالمجد و المفاخر بنده قاصر را امر فرمود که فی الجمله شرحی از مولد و موطن و نسب و حسب جناب حاجی میرزا محمدباقر و بعضی حالات آن جناب را.
Text of Note
انجام بخش افزوده: رساله در جواب بعضی اخوان در ثمره خلقت نجبا و نقبای اخیار و تطبیق بعضی متناقضات. جلد. رساله در جواب سوالات ملا زین‌العابدین کرمانی از پاره‌ای تهمتها که از معاندین شنیده. جلد.
Text of Note
جهه بندگان جناب مستطاب جلالتماب صاحب المناقب و المفاخر و الاقبال و منبع النجابه و الاصاله و الاجلال مولانا الاجل الاکرم الافخم اقائی اقای اقا میرزا محمدحسین خان منشی باشی ادام الله تعالی ظله العالی و اقباله المتعالی این کتاب مستطاب را باتمام رسانید و من العبد الاقل الخاطی الجآنی ابن مرحوم حاج میرزا محمدعلی سید محمد الطباطبایی النائینی فی شهر ربیع الاول ۱۳۲۱.
NOTES PERTAINING TO PHYSICAL DESCRIPTION
نوع خط:
تزئینات متن:
تزئینات نسخه:
رکابه نویسی:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
Text of Note
نستعلیق.
Text of Note
عناوین مشکی جلی، نشانیها مشکی.
Text of Note
سطراندازی شده با مسطر.
Text of Note
دارد.
Text of Note
فرنگی نخودی و حنایی آهار مهره. با ته نقش روسی و انگلیسی به عبارت TOBAPHWECTED.N ÷ 6.1/2.
Text of Note
میشن عنابی ضربی با ترنج و سر ترنج و جدولهای ساده و گرهدار. از شیرازه جدا شده. قطر: ۲/۲.
NOTE RELATING TO THE COPY IN HAND
1
2
Text of Note
نسخه کامل است.
Text of Note
جزوها ۸ برگی.
Text of Note
در حاشیه تصحیح شده.
PROVENANCE NOTE
1
Text of Note
خریداری از باقر رقت در تیر ۱۳۴۵ش.
EXTERNAL INDEXES/ABSTRACTS/REFERENCES NOTE
Name of source
نک: فهرستواره، ۲/ ۱۰۲۸؛ مشار فارسی، ۱/ ۱۱۰۱ (در این دو منبع نام مولف به اشتباه محمدکریم بن ابراهیم کرمانی (۱۲۲۵-۱۲۸۸ق) ثبت شده است)؛ مسجد اعظم قم، ۶۴۳ (ناشناخته)؛ مجلس، ۴۱/ ۲۳۶ - ۲۳۷.
Name of source
ماخذ فهرست: جلد ۱/۲۹، صفحه ۲۳۸-۲۳۹.
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
در وقایع درگیری دو طائفه شیخیه و بالاسریه در سال ۱۳۱۵ق در همدان. مولف در آن سال در آن جا بوده و مشاهدات خود را گزارش کرده است: «و سبب این فتنه و فساد و جمیع واقعات را بدون کم یا زیاد من اوله الی اخره به طرز روزنامه و تاریخ به قدری که از روی بصیرت و یقین چه خود دیده و چه از بی‌غرضان هر طایفه اعم از حضرات شیخیه و بالاسریه تا رجال دولت و روسای ملت و اهل جماعت و سنت و محققان یهود و ارامنه و دیگر عاکفان آن دشت و دامنه شنیده و محض استماع اکتفا نکرده بلکه مدتی مدید تجسس و تحقیق نموده.
Text of Note
تنظیم شده در ۴ مقدمه و ۶ واقعه و ۱ خاتمه و برخی از حکایات مناسب بعضی از حالات و اتفاقات، بدین ترتیب:
Text of Note
مقدمه اول: در بیان سبب و اشخاصی که اسباب وقوع این فتنه و فساد گشتند.
Text of Note
مقدمه دویم: در شرح حالات و خیالات و گفتار و کردار ملا عبدالله بروجردی و اتباعش.
Text of Note
مقدمه سیم: در شرح حال بعضی اشخاص که از خود سلسله شیخیه خورده خورده سبب این فتنه و هنگامه عظیمه گشتند.
Text of Note
مقدمه چهارم: در شرح حال و گفتار شررانگیز و فتنه‌خیز سید محمد عباسی و سید فاضل و اراذل در همدان و اشرار.
Text of Note
واقعات اول: روز سه‌شنبه غره شهر شوال و عید فطر سنه ۱۳۱۵ در همدان میان شیخیه و بالاسریه.
Text of Note
واقعات دویم: در واردات روز چهارشنبه دویم شهر شوال سنه ۱۳۱۵ بعد از حرکت حاجی میرزا محمد باقر از همدان.
Text of Note
واقعات سیوم: در قتل و شهادت جمعی از حضرات شیخیه بر دست اراذل و اشرار همدان به فتوی سید محمد عباسی و بعضی مفتیان بی‌ایمان.
Text of Note
واقعات چهارم: در واردات روز پنجشنبه سیم شهر شوال سنه ۱۳۱۵ و گرفتاری جمعی از شیخیه به دست اشرار پلید برای تجدید مسلمانی و شرح حال بعضی که در فرار گرفتار بوده‌اندو
Text of Note
واقعات پنجم: در شرح ماموریت زین‌العابدین خان حسام‌الملک به اخذ اشرار و استرداد اموال حضرات شیخیه و اخراج ساداه بنی عباس و حاجی میرزا مهدی و جمعی خدانشناس دیگر و طغیان گروه ستمگر به دولت و به توپ بستن به همدان و گرفتاری اشرار بر دست مامورین دولت قدر توامان و بیان واردات چندی که در آن اوقات برای جماعه حضرات شیخیه مظلومه از بعضی جهات روی داد.
Text of Note
واقعات ششم: در شرح دادخواهی شیخیه در دارالخلافه به دولت علیه و مقرر نمودن اسامی دولت جمعی را به حکومت و استعفای همگی ازین خدمت و تحکم حتمی اعلی حضرت شاهنشاهی حکمرانی جناب مظفرالملک را به همدان و فی الجمله شرحی از رفتار آنجناب در آن سامان و سرگذشت حضرات شیخیه اخرالامر در مجلس دیوانخانه عدلیه و ثبوت مظلومیت ایشان در حضور جمعی از امنای دولت جلالت توامان دولت ایران.
Text of Note
خاتمه: در شرح بعضی از حالات حاجی میرزا محمدباقر بعد از حرکتش از همدان تا ورودش به طهران و مراسلاتش برای امنای دولت و روسای ملت اسلام و ایمان و عزیمتش به قریه جندق و ملحق گشتنش به دوستان آن سامان و فی الجمله شرحی از مولد و موطن و نسب و حسب و روزگار پر رنج و تعب آن جناب از زمان ولادتش تا هنگام رحلتش اعلی الله مقامه و فهرست برخی از کتب و رسائلش که به دست آمده بعد از غارت همدان.
Text of Note
در ص ۱۲۶ر کتاب به پایان رسیده و انجامه مولف نیز نوشته شده است. اما پس از آن شرح زندگانی و تالیفات میرزا محمدباقر بن محمدجعفر همدانی (۱۲۳۹-۱۳۱۹ق) افزوده شده است.
Text of Note
بخش اصلی کتاب پایان یافته در یکشنبه ۱۷ ربیع المولود ۱۳۱۸ق. بخش الحاقی شرح حال افزوده شده در رمضان ۱۳۱۹ق.
Text of Note
نویسنده کتاب پیش از تالیف مدتی به «سیر و سفر» در «اغلب بلدان ایران» پی سپرد و طی چند سال به عتبات عالیات و مشهد و دارالخلافه و پس از آن در ۱۳۱۵ق به همدان سفر کرد.
Text of Note
در پایان هر بخش عبارت: «ذلک عبره لمن اعتبر» تکرار شده است.
TOPICAL NAME USED AS SUBJECT
تاریخ
OTHER CLASS NUMBERS
Class number
۸۸۸۶
ORIGINATING SOURCE
Country
ایران
Agency
کتابخانه٬ موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
Date of Transaction
20120624
ELECTRONIC LOCATION AND ACCESS
Link text
لیبلیبل
MF
87856
1
a
Y
