مقدمه و هدف: ارزیابی کیفیت پروتئین مواد غذایی به دلایل بیولوژیک و اقتصادی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به همین علت روشهای بیولوژیک ، میکروبیولوژیک ، شیمیایی و تلفیقی متعددی برای تعیین کیفیت پروتئین ها معرفی و بکار گرفته شده است. در بین روشهای موجود ، ارزیابی قابلیت هضم واقعی پروتئین (TPD) و نسبت خالص پروتئین (NPR) و کارایی پروتئین مورد استفاده (PER) بعنوان روشهای مناسب برای تعیین کیفیت پروتئینها پیشنهاد شده اما تاکنون نوشته ای مبنی بر کاربرد آن در کشور منتشر نشده است. این مطالعه با هدف ارزیابی کیفیت پروتئین سویا ، آرد گندم و آرد کندم + سویا با روشهای (NPR,PNPR,TPD,PER) طراحی شده و به اجرا در آمده است. مواد و روشها: در مجموع ۱۲۰ موش صحرایی در سن ۲۱ روز ، از نژاد wistar تحت ۵ رژیم غذایی سویا ، آرد گندم ، آرد کندم + سویا ، مبنا (کازئین تکمیل شده با ال - متیونین) هر یک حاوی ۱۰ درصد پروتئین و پایه (بدون پروتئین) قرار داده شدند. طول دوره مطالعه برای TPD ۹ روزه بوده و در این مدت ، آب بطور آزادانه ولی غذا بر اساس تغذیه محدود (۱۵ گرم بر اساس وزن خشک) در اختیار حیوانات قرار داشت. بمنظور محاسبه TPD مقدار ازت دریافتی و ازت دفعی حیوانات تعیین گردید. طول دوره مطالعه برای PNPR ، ۱۴ روزه بوده و در این مدت ، آب و غذا بطور آزادانه در اختیار حیوانات قرار داشت. بمنظور محاسبه ارقام PER منابع پروتئینی ، مقدار دریافت غذا و تغییر وزن حیوانات تعیین گردید. یافته ها: در پایان مطالعه ، ارقام ۰/۴۸ -+ ۴/۳۷ و ۰/۳۵ -+ ۳/۶۵ و ۰/۳۹ -+ ۲/۷۴ و صفر بعنوان میانگین شاخص NPR به ترتیب برای پروتئین های کازئین + متیونین و سویا ، آرد گندم + سویا و آرد گندم و ارقام ۲/۲۲ -+ ۹۳/۴۵ و۲/۵ -+ ۸۳/۲۳ و ۵/۹ -+ ۸۱/۴۹ و ۴/۳۲ -+ ۹۴/۸۸ بعنوان میانگین شاخص TPD به ترتیب برای پروتئین های کازئین + متیونین و سویا ، آرد گندم + سویا و آرد گندم و ارقام ۰/۲۴ -+ ۳/۰۴ و ۰/۳۵ -+ ۲/۲۸ و ۰/۱۲ -+ ۱/۱۵ و صفر بعنوان میانگین شاخص PER به ترتیب برای پروتئین های کازئین + متیونین و سویا آرد گندم + سویا و آرد گندم بدست آمد