اصل موازنه در سیاست خارجی ایران از آغاز قاجاریه تا جنگ جهانی دوم
/علیرضا علی صوفی
تبریز : دانشگاه تبریز ، علوم انسانی واجتماعی ، تاریخ
۴۸۳ ص.
: ۳۰*۲۹ س.م.-+ یک لوح فشرده
چاپی
واژه نامه به صورت زیرنویس
کتابنامه ص : ۴۷۰-۴۸۳
فاقد اطلاعات کامل
دکتری
تاریخ
۱۳۸۴/۰۶/۲۵
تبریز : دانشگاه تبریز ، علوم انسانی واجتماعی ، تاریخ
از آغاز تشکیل حکومت قاجاریه بود که کشور ایران وارد مناسبات گسترده و پیچیدهای با دولتهای توسعه طلب جهانی شد .در چنین شرایطی ساختار سنتی و نظام ایلاتی قاجاریه از یک سو و پیشرفتهایی را که اروپائیان در ابعاد مختلف بدست آورده بودند از سوی دیگر، موجب گردید تا ایجاد رابطه با قدرتهای جهانی، سیاست خارجی ایران را با چالشهای عمیقی مواجه سازد .در این میان، بیاطلاعی دولتمردان قاجاریه از سیاستهای جهانی و فقدان بهرهمندی از دانش دیپلماتیک بر معضلات فرا روی سیاست خارجی ایران و سردرگمی آن میافزود .از این رو طبیعی مینمود که از طریق آزمون و خطا مسیر سیاست خود را تعیین نماید .به همین دلیل است که در آغاز این مواجهه، دیپلماسی حکام قاجاریه از طریق پیمانهای یکجانبه با هر یک از قدرتهای بینالمللی به این سو و آن سو کشیده میشد تا اینکه سرانجام در عصر ناصرالدین شاه به سیاسصموازنهی مثبت روی آورد.این پژوهش جنبههای مختلف سیاست موازنه را در پنج بخش از آغاز قاجاریه تا جنگ جهانی دوم مورد بررسی و تحلیل قرار میدهد .در خلال این بررسیها سعی شده است تا سیاست خارجی ایران در پیوند با رویدادهای داخلی آن مورد بحث و فحص قرار بگیرد .بر پایهی چنین نگرشی است که این مقوله، پس از انقلاب مشروطیت با محور قرار دادن فرضیهای تحت عنوان صمثلث موازنهبحث و بررسی شده است .در واقع با شکلگیری انقلاب مشروطه و تحولاتی که در نظام سیاسی ایران ایجاد شد، سیاست خارجی آن نیز مسیردوگانه و نسبتا متضادی را در پیش گرفت که تجلی بارز این دوگانگی را میتوان در رویدادهایی از قبیل ماجرای شوستر و رویکردهای متفاوت سیاست خارجی ایران در جنگ جهانی اول مشاهده کرد.در واقع تلاش اصلی در این پژوهش بحث پیرامون فرضیاتی است که مطرح شده است، تا بلکه از این رهگذر سیاست خارجی ایران از بعد تاریخی و با نگرشی آسیب شناسانه مورد ارزیابی قرار بگیرد.رویکرد به سیاست صموازنهی چند جانبه مهمترین نتیجهای است که به عنوان یک الگو در سیاست خارجی ایران از این پژوهش استخراج شده است.بنابراین سعی شده تا تمامی این موارد با محور قرار دادن صسیاست موازنهو با تکیه بر منابع و مدارک متعدد، تبیین گردد .امید است این هدف در حد بضاعت و امکانات، تأمین شده باشد