استفاده از فن آوری اطلاعات مکانی در تحلیل پدیده های جغرافیایی قرآن کریم
تهران
مسعود ورشوساز
کارشناسی ارشد
صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
4931
فتوگرامتری
این تحقیق به استفاده از سیستم اطلاعات مکانی (SIG) در تحلیل پدیدهصهای جغرافیایی قرآن کریم میصپردازد. SIG روشصهایی برای کشف ارتباط بین دادهصهای مکانی فراهم میصکند. این دادهصها، آیات قرآن و دارای مکان نزول، زمان نزول و داده توصیفی هستند. با توجه به حجم زیاد و طبقه-بندی نشده مفاهیم قرآن، هدف اصلی بررسی توانایی SIG در تحلیل پدیدهصهای مکانی قرآن بر مبنای ارتباط بین آیات از طریق مکان نزول آنهاست. ارائه یک SIG با مولفهصهایی مبتنی بر مفاهیم قرآن، انجام تحلیلصهای لازم در این فضا و اعتبارسنجی آن چارچوب کلی را ترسیم میصکنند. لذا ابتدا نیاز به مولفهصهای SIG قرآنی است که این مولفهصها تعریف و راهصهای نیل به آنصها ارائه می-گردد. برای مثال توصیفاتی از تفاسیر معتبر با انتخاب آیاتی از قرآن در مدل داده رابطهصای استخراج شد. تقریبا0001 آیه که 321 آیه دارای مکان نزول دقیق بودند با 653 داده توصیفی در نقشه پیاده شده، آنالیز خوشهصبندی با NACSBD و sdiodem-K انجام شد. هردوی آنصها از توصیفات حمایت نکرده، برای رفع آن از خودهمصبستگی مکانی باI snaroM و I snaroM lacoL nilesnA استفاده شد. دیاگرام شناسایی پارامترهای مستعد مکانصمند در قرآن طراحی شده، مدل کلی آیات مکی و مدنی ارائه گردید. نتایج نشان داد 1/%48 ارتباط بین محتوا و مکان نزول آیات وجود دارد. این روابط کمک میصکند از SIG قرآنی در تصمیمصسازی مسایل حوزه قرآنی مانند راستیصآزمایی محتوای آیات و شان نزولصها در 73 آیه استفاده کرد. ضمنا با دید مکانی میصتوان اطلاعاتی از قرآن مانند حروف مقطعه، آیات ناسخ و منسوخ، تحدی استخراج کرد. در خوشه-بندی،NACSBD نسبت به sdiodem-K انطباق بهتری با توزیع آیات در گستره نزول دارد.I snaroM و I snaroM lacoL nilesnA نشان دادند بسیاری از توصیفات در قرآن دارای خودهمصبستگی مکانی و الگوی خوشهصای هستند. در 87 مورد تست شده، پارامترهای توصیفی دارای 4/%88 رابطه مکانی در داخل خود آیات میصباشند. همصچنین 7 پارامتر و رابطه مستعد مکان-مند در آیات قرآن ارائه شد. نهایتا استفاده از SIG در تحلیل قرآن ممکن، لازم، مفید و توانا در استخراج اطلاعات از قرآن است. کلمات کلیدی: SIG، قرآن کریم،SIG قرآنی، مکان نزول، توصیف، رابطه مکانی
This research is addresses Usage of Geospatial Information System )GIS( To Analysis Geographical Phanomena of Holy Quran. GIS provides flexible methods for detection of relationship between spatial data. This data is verses of Quran and has location and time of descend and attribute or concept. Due to the large amount and unclassified concept of Quran, the main purpose is to explore the ability of GIS to analysis of spatial Phanomena of Quran based on relationship between verses through location of them. definition of a GIS with components based on the Koranic concepts, doing analysis in this space and validation of that, draws the general framework addressing. thus firstly needs to component of Koranic GIS which these components are defined and ways to achieve them is mentioned. for example, descriptions from valid interpretations by choosing verses in relationship database model were extracted. nearly 1,000 verses that 123 of them has precise location, with 356 attributes were implemented in distribution map, clustering analysis with DBSCAN and K-medoids are done. Both of them does not support from attributes, for solving it, spatial autocorrelation with Morans I and Anselin Local Morans I are used. Diagram for extraction of probability spatial-based parameters in Quran is designed, represented the overall model for Makki and Madani verses. results shown that there are 84.1 % relationship between location and attributes of verses that uses to decision making for Koranic problems such as assessment of verse concepts and descent results in 37 verses. Too spatial view can extract informations from Quran such as moghattae, nasekh mansookh and tahaddi. In clustering, DBSCAN is more adapted from K-medoids to distribution of verses. Morans I and Anselin Local Morans I displayed that many of attributions has spatial autocorrelation and clustery pattern. In 78 tested cases attributions has 88.4 % spatial relationship between themselves. Too 7 spatial-based parameters is extracted. finally using GIS in Quran analysis is possible, necessary, useful and powerful in extracting information from Quran. Key words: GIS, Quran, Koranic GIS, descent location, attribute, spatial relationship