عنوان

تحلیل و بررسی نظریه نفس الامری الزام های اخلاقی

فارسی

تحلیل و بررسی نظریه نفس الامری الزام های اخلاقی

هادی صادقی، حسین حاجی ‌پور، محمدمهدی کیانی

قم

تابستان /1394

پژوهش نامه اخلاق

تفاوت نگاه به سرشت بایستگی های اخلاقی، منشا تنوع نظریه هایی در این باب شده است. نظریه الزامات اخلاقی آیت الله لاریجانی یکی از آنهاست که به علت اعتقاد به معناداری و واقعیاتی نفس الامری، از سایر نظریه ها متمایز شده است. این مقاله ضمن تبیین دیدگاه ایشان و بررسی اجمالی سایر نظریه ها از نگاه خود ایشان، نظریه الزامات اخلاقی و عقلی را در سه حوزه معناشناسی، هستی شناسی و معرفت شناسی تحلیل و ارزیابی کرده است و ضمن اصرار بر اتقان و عدم تعارض بخش های مختلف این نظریه، نقدهایی بر آن وارد کرده است؛ انحصار عقل در ادراک، قابل تامل است و تاکیدهای قرآنی، روایی و فلسفی بر جایگاه عقل عملی و الزام و تدبیر آن نیز قابل توجه است. با توجه به جایگاه عقل در منابع مختلف و ترسیم دقیق آن، نحوه ادراک ما از احکام عقلی، نیازمند تفصیل بیشتری است که با لحاظ رویکرد مدرکیت عقل، توجیهات مقدر دیدگاه فوق، به سمت تعارضات پیش خواهد رفت؛ اما اگر نگاه به جایگاه عقل تغییر کند، تدقیق اندیشمندان و ازجمله خود استاد لاریجانی در نظریه الزامات اخلاقی و عقلی، مقدمه تسریع در روند رسیدن به نظریه ای جامع در باب نظریه اخلاقی اسلام خواهد شد.

عقل عملی;عالم لزومات اخلاقی;ضرورت اخلاقی;فلسفه اخلاق;

اعتباریات;نسبی گرایی اخلاقی;فرا اخلاق;رابطه عقل نظری و عملی;رابطه اعتباریات و واقعیات;قاعده حسن و قبح عقلی;اعتباری بودن اخلاق;ادراکی بودن عقل;نظریه ضرورت بالقیاس در اخلاق;حصوصلی بودن الزام اخلاق;رابطه حسن و الزام;معناشناسی مفهوم باید;هستی شناسی بایستگی اخ

مقاله;