<ال>حوراء فی شرح الزوراء = الحوراء و الزوراء = شرح الزوراء = حاشیه الزوراء
[ نسخه خطی]
/ از: حکیم جلالالدین محمدبن اسعدبن احمد دوانی کازرونی شیرازی صدیقی بکری مشهور به محقق دوانی
کاتب: حاج صالح قرطبی
، تاریخ کتابت: ۱۱۲۱ق.
۱۱ برگ (۴۸ب - ۵۸ب)؛ ۲۷ سطر
؛خشتی.
این شرح در سال ۱۲۸۶ق. در استانبول و در سال ۱۳۲۶ق. در قاهره به چاپ رسیده است.
1
2
بسمله. اما بعد الحمد لولیه و الصلاه علی نبیه، فانی لما فرغت من تهذیب الرساله الموسومه بالزوراء المشتمله علی زبد من الحقایق و زبد من الدقایق و هی من خصایص الزمان...
... و القول و العمل و له الحمد حمدا و یوافی عقیده نعمه و یکافی مزید فضله و کرمه و الصلاه علی سیدنا محمد و آله و اصحابه و تابعیه و احبائه و الحمدلله رب العالمین.
محل کتابت نامعلوم است.
نوع خط:
تزئینات متن:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
تزئینات نسخه:
نستعلیق تحریری.
عناوین و نشانیها مشکی؛ اندازه متن: ۵/۱۶*۵/۹ سم.
فرنگی نخودی نازک آهار مهره شده.
میشن یک لایی قهوهای روشن با عطف تیماج قهوهای تیره.
برگها مجدول و به رنگ قرمز میباشد.
4
1
2
1
به نظر میرسد این رساله از نسخ نادره بوده باشد، در سرچشمهها (منابع) و فهرستهای در دسترس نسخه دیگری از آن مورد شناسایی نگردید.
در آغازین برگ این مجموعه، نام برخی رسالههای این مجموعه نفیس و نیز یک بیت شعر به فارسی: گل نرگس نکو باشد به دیدن - و لکن تلخ باشد در چشیدن.
این نسخه در حاشیه تصحیح گردیده است و تعلیقات و حاشیهنویسی مختصری در هامش برگها به زبان عربی و ترکی دارد.
بر فراز برگ نخست چنین آمده است: هذه الرساله من رسایل المتصوفه و هی من تالیف منلا جلال و سماها [ال]حوراء علی متنه الزوراء.
1
تملک حسین حلمی بن محمود طربزونی با مهر گرد کوچک «من له عقل سلیم... حسین ۱۲۹۰» آمده است.
ماخذ فهرست: جلد ۲/۴۰، صفحه ۳۴۸-۳۴۹.
از متن و شرح (= حاشیه) این اثر نسخههای متعددی در این مجلدات فهرستهای مختلف این کتابخانه عامره گزارش گردیده است و دستنویسهایی هم از سایر کتابخانههای داخل و خارج از کشور، در برخی مصادر و کتابشناسیها معرفی شده است.
شارح علامه، به جهت رویت خوابی از امیرالمومنین علیه السلام در بیرون شهر بغداد و کنار رود دجله (زوراء) و کسب فیض معنوی از وجود مبارک آن حضرت، پیشتر رسالهای فلسفی - عرفانی در اثبات واجب الوجود با عناوینی همچون «تمهید، تذکره،...» نگاشت و نام آن را به همین مناسبت، الزوراء گذاشت؛ سپس خود دوانی، آن رساله را به درخواست شیخ شرفالدین حسن فتال، با عنوان «قول - قوله» بسط و شرح داده است. باید توجه داشت که دوانی تعلیقه و حاشیه دیگری را نیز بر خطبه الزوراء دارد که جز شرح موردبحث میباشد. این اثر ترجمه و شروح دیگری از کسانی همچون کمالالدین محمد لاری دارد که حاجی خلیفه و آقابزرگ تهرانی به برخی از آنها اشاره نمودهاند و خوشبختانه از برخی از آن شروح در این کتابخانه موجود است. همچنین غیاثالدین منصور دشتکی نیز ردیهای بر الزوراء دارد.