عنوان

جامع عباسي

شماره

۷۳۷

زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن

فارسی

عنوان اصلي

جامع عباسي

نام عام مواد

[نسخه خطی فارسی]

نام ناشر، پخش کننده و غيره

بی کا

تاریخ نشرو بخش و غیره

بی تا

نام خاص و کميت اثر

200ص. (16 سطر)

ابعاد

۱۲*۱۸

متن يادداشت

فهرست استادي: 606

متن يادداشت

نسخ ديگر: 126، 170

متن يادداشت

آغاز: آن هشت امر که مکروهست اول کفن را به آهن يا فولاد بريدن دوم پيراهني که جهة ميت قطع کنند آستين گذاشتن اما اگر ميت را به پيراهن خودش کفن کنند آستين داشتن...

متن يادداشت

انجام: که پسر بزرگ در وقت فوت پدر بالغ و عاقل باشد که اگر طفل يا مجنون باشد قضاي نماز پدر را...

متن يادداشت

اثري فقهي غيراستدلالي که مهم‌ترين ويژگي آن اين است که نخستين کتاب فارسي است که همه احکام شرعي موردنياز مردم را به زباني آسان و با نثري بي تکلف و روشن بيان کرده، به گونه‌اي که فهميدن آن براي عموم مردم به سادگي ممکن بوده است از اين رو، نگارش "جامع عباسي" نقطة عطفي در سير نگارش متون فقهي به شمار رفته وحتي آن را نخستين رساله عمليه به زبان فارسي دانسته‌اند. به نوشته مؤلف در ابتداي کتاب شاه عباس اول که به نشر مطالب ديني توجه و اهتمام داشت، از او خواست تا کتابي تأليف کند شامل آن بخش از مسائل، احکام و آداب شرعي که اغلب موردنياز مردم است. شيخ بهائي نيز تدوين کتابي را طراحي کرد که جامع تمام مسائل فقهي موردنياز عموم مردم باشد و چون اين اقدام را به درخواست شاه عباس انجام داد و کتاب را به او اهدا کرد، آن را "جامع عباسي" ناميد. شيخ بهايي در طرح خود، مطالب جامع عباسي را در بيست باب گنجاند. ولي به گفته شاگرد او، نظام الدين محمد ساوجي (۱۰۳۸ق.)، پس از تأليف پنج باب نخست آن، در ۱۰۳۱ق. درگذشت. پنج باب يادشده که بخش اعظم ابواب عبادات را در بردارد، به ترتيب عبارتند از: طهارت، نماز، زکوة و خمس، روزه، و حج. پس از درگذشت شيخ بهائي، نظام الدين ساوجي به فرمان شاه عباس تأليف جامع عباسي را ادامه داد و پانزده باب باقيمانده را مطابق طرح استادش به پايان رساند سال اتمام آن ۱۰۳۲ق. ذکر شده است. برخي منابع، از محمد بن علي عاملي (۱۰۵۷ق. شاگرد شيخ بهائي) و زين العابدين حسيني (شاگرد و خواهرزاده شيخ بهائي) نيز به عنوان نگارندگان متمم‌هاي ديگري براي جامع عباسي نامبرده‌اند. اما تنها متمم مهم و مشهور، که به همراه پنج باب نخست به عنوان کتاب "جامع عباسي" شناخته مي‌شود، متمم نظام‌الدين ساوجي است. نسخه حاضر از احکام الاموات باب اول تا بيان نمازهاي واجبي از باب دوم را شامل مي‌شود. (الذريعة 5/62؛ مرعشي 13/256؛ آستان قدس 5/433؛ گلپايگاني 3/1139؛ مجلس 10/1563)

متن يادداشت

نوع خط: نستعليق

متن يادداشت

جلد: مقوايي، با روکش پارچه¬اي جدول¬دار، با نقش ترنج و سر ترنج و نقش گل و بوته داخل آنها

متن يادداشت

افتادگي از آغاز و انجام؛‌ تملک ريحان¬الله بن جعفر موسوي به تاريخ رجب 1322ق. با مهر بيضوي با سجع "ريحان‌الله الموسوي" در آغاز نسخه؛‌ برخي صفحات وصالي شده است؛ عناوين و نشانيها شنگرف.

عنصر شناسه ای

فقه جعفري

عنصر شناسه اي

ش‍ی‍خ‌ ب‍ه‍ائ‍ی‌

ساير عناصر نام

، م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ ح‍س‍ی‍ن‌

تاريخ

، ۹۵۳ -۱۰۳۱ق.

کشور

ایران

متن ارتباطي

لیبلیبل

نوع ماده

MF

کد کاربرگه

87856

سطح دسترسي

a

تكميل شده

Y