عنوان

رقابت ژئوپولیتیک ایران و ایالات‌متحده آمریکا در عراق پس از صدام حسین

شماره

پ۲۶۲۷۹

زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن

per

عنوان اصلي

رقابت ژئوپولیتیک ایران و ایالات‌متحده آمریکا در عراق پس از صدام حسین

نام نخستين پديدآور

یوسف عزتی

نام ناشر، پخش کننده و غيره

حقوق و علوم اجتماعی

تاریخ نشرو بخش و غیره

۱۴۰۰

نام خاص و کميت اثر

۱۶۸ص.

مواد همراه اثر

سی دی

جزئيات پايان نامه و نوع درجه آن

کارشناسی ارشد

نظم درجات

علوم سیاسی -گرایش علوم سیاسی

زمان اعطا مدرک

۱۴۰۰/۱۰/۲۸

متن يادداشت

چکیده: منطقه خاورمیانه به دلایل مختلف ژئوپلیتیک، ژئواستراتژیک و ژئواکونومیکی جزو مناطق پر منازعه جهان به‌حساب می‌آید. کشور عراق که همواره در منطقه از اهمیت زیادی برخوردار بوده تا جایی که برخی این کشور را قلب خاورمیانه می‌دانند. در آغاز هزاره سوم و پس از سال ۲۰۰۳، قدرت‌های مهم منطقه‌ای بنا بر الزامات سیاست خارجی خود، رویکرد خاصی نسبت به تحولات عراق داشته‌اند. در بین این کشورها، نگرش ایران به‌عنوان بازیگر مهم و همسایه عراق، در مورد این تحولات اهمیت بالایی دارد. از سویی ایران از ابتدا نگرشی در جهت مخالفت با یک‌جانبه‌گرایی آمریکا و تهاجم به عراق داشته و بعد از سقوط صدام، به‌عنوان مهم‌ترین دشمن منطقه‌ای ایران، این کشور تحولات جدید عراق را مثبت ارزیابی کرده و از استقرار دولت جدید این کشور حمایت کرده است. با فرض اینکه از اقدامات و سیاست‌های ایران و امریکا در عراق پس از صدام هم در دوران پیش از سقوط داعش و هم پس از آن در قالب رقابت ژئوپلیتیک میان دو کشور در عراق قابل تبیین است، برای افزایش اطلاعات علمی و آکادمیک درباره موضوع تحقیق و یاری رساندن به تصمیم‌گیران سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در راستای برخورداری از پیشتوانه علمی و دانشگاهی، پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌هاي تاریخی و توصیفی – تحلیلی است که بر اساس تجزیه و تحلیل اطلاعات موجود در منابع تاریخی و بر مبناي پرسش‌هایی ساماندهی شده است. در چارچوب مقابله با تهدیدات بالقوه و بالفعل مذکور، راهبرد اصلی سیاست خارجی ایران، حفظ تمامیت ارضی عراق از طریق تقویت یک دولت دوست و متحد ایران در بغداد بوده است. حمایت از چنین دولتی ‌توانست به کاهش نفوذ آمریکا کمک کند و مانع از طرحها و فشارهای ضد ایرانی این کشور علیه ایران، از طریق ایجاد دولتی وابسته شده و نگرانی‌های ایران در خصوص حفظ تمامیت ارضی عراق را برطرف ساخت و زمینه‌ساز فصل جدیدی از مناسبات حسنه با ایران نیز شد. همچنین از راهبردهای ایران برای حذف داعش، موازنه تهدید ایران و عراق در برابر داعش بود اما این بار، نه در قالب تعارض بلکه تعاون راهبردی. درحالی‌که ائتلاف‌های عربی- غربی، شکست داعش در عراق را فرایندی بلندمدت می‌دانستند، با همکاری راهبردی ایران و عراق، این گروه تکفیری در مدت کوتاه‌تری، مناطق راهبردی خود را در عراق از دست داد. آمریکا به دلایلی همچون، حوادث یازده سپتامبر 2001، اجرای طرح خاورمیانه بزرگ، سلطه‌پذیری عراق، تغییر نقشه جغرافیایی و سیاسی منطقه خاورمیانه، ابراز قدرت برای پیشگیری از حملات آتی، ارتقاء دمکراسی در کشورهای خاورمیانه و ایجاد دولت سرمشق، جنگ تمدن‌ها، جلوگیری از دستیابی بنیادگرایان اسلامی به منابع استراتژیک، حفظ برتری آمریکا و تعمیق نظم نوین جهانی، دستیابی و کنترل نفت عراق، حمایت از منافع اسرائیل، جنگ ابزاری برای مدیریت نوسان‌های اقتصادی به اشغال نظامی عراق پرداخت ولی چون حجم وسیعی از منابع مالی و انسانی و امکانات سیاست خارجی خود را به این موضوع، اختصاص داده بود، با فعالیت های ایران و شکست در عراق مقامات آمریکا در ابتدا راهبرد ایجاد دولت الگو در عراق را مطرح ساختند، اما با عدم پیشرفت و تحقق اهداف این راهبرد، در سال 2005، راهبرد پیروزی در عراق مطرح شد. با افزایش مشکلات آمریکا در عراق، این راهبرد نیز به اهداف خود نرسید و سپس به‌تدریج از اواخر سال 2006 و اوایل سال 2007، راهبرد عدم شکست و خروج آبرومندانه و کم‌هزینه، موردتوجه مقامات کاخ سفید قرار دادند سر برآوردن گروهک داعش، به‌عنوان یکی از پیامدهاي حمله امریکا به عـراق تلقی می‌گردد. شرایط پس از حمله امریکا به عراق نشان می‌دهد که جنگ علیه تروریسم نه‌تنها موفق نبوده، بلکه اندیشه‌ای تروریستی را نیز تقویت کرده است. امریکا جهان را با شعار مبارزه با تروریسم فریب داد، درحالی‌که هیچ‌گونه اقدام واقعی علیه افکار تروریستی و زمینه‌های پدیدآورنده تروریسم صورت نداد. البته جمهوری اسلامی ایران با تدبیر هوشمندانه خود باعث ناکامی این گروهک گردید.

متن يادداشت

Abstract: The existing region to different geopolitical, geostrategic and geoeconomic points is considered as one of the world's conflict zones. The country of Iraq, which is always so important in a region that some people consider it the heart of the heart. At the beginning of the third millennium and after 2003, major regional powers took a look at developments in Iraq in accordance with their foreign policy requirements. Among this country, Iran's attitude as an important player and neighbor of Iraq is important regarding these developments. On the other hand, Iran has from the beginning had an attitude to oppose US unilateralism and invasion of Iraq, and after the fall of Saddam, as the most important enemy in the region, Iran has evaluated the new developments in Iraq and supported the establishment of a new government. Assuming that the decisions and policies of Iran and the United States in post-Saddam Iraq, both before and after the fall of ISIS, are in the form of geopolitical rivalry between the two countries in Iraq, to increase scientific and academic knowledge about the subject of research. . Helping to decide the foreign policy of the Islamic Republic of Iran in continuation of a solution to scientific and academic progress, the present study is a historical and descriptive-analytical research that is organized based on the analysis of information in historical sources and information bases. In order to counter the actual potential threats, the main win of Iran's foreign policy has been to preserve Iraq's territorial integrity by strengthening a friendly and allied Iranian government in Baghdad. Supporting such a government could help reduce the United States and prevent anti-Iranian plans and pressures in that country against Iran, by establishing government ties and Iran's concerns about preserving Iraq's territorial integrity, and pave the way for a chapter of relations. It was good with Iran as well. Also, one of Iran's strategies to eliminate ISIS was to balance the threat of Iran and Iraq against ISIS, but this time, not in the form of conflict but strategic cooperation. This takfiri group lost its strategic areas in Iraq in a shorter period of time. America to a city like the events of September 11, 2001, the implementation of the grand plan, the domination of Iraq, the change of geographical and regional map, the power for the political space, the promotion of democracy in building a model government, the war of civilizations, preventing access. Islamic fundamentalists focused on strategic resources, maintaining American supremacy and deepening the new world order, gaining and controlling Iraqi oil, supporting Israel, war, a tool for managing economic fluctuations in the occupation of Iraq, but because of the vast amount of financial and human resources and foreign policy capabilities. With the activities of Iran and the defeat in Iraq, the United States initially paved the way for the establishment of a model government in Iraq, but with the failure of this path, in 2005, the strategy of victory in Iraq. Was raised. As the problems escalated, the strategy also did not reach Iraq, and then gradually, from 2006 and early 2007, the strategy of not failing and leaving in a dignified and low-cost manner, White House officials became the head of ISIL as one of their messages. The US invasion of Iraq is considered. The situation after the US invasion of Iraq shows that the war on terrorism has not only been successful, but has also strengthened terrorist ideas. The United States deceived the world by fighting terrorism, not taking any action against terrorist ideas and the grounds for creating terrorism. The Islamic Republic of Iran with its clever plan caused the failure of this group.

عنوان گونه گون

The Geopolitical Competition between Iran and the United States of America in Iraq after Saddam Hussein

عنصر شناسه اي

‏ عزتی،

ساير عناصر نام

‏یوسف

کد نقش

تهيه کننده

عنصر شناسه اي

‏ ایزدی،

عنصر شناسه اي

علیپور،

ساير عناصر نام

‏رجب

ساير عناصر نام

‏جواد

تاريخ

استاد راهنما

تاريخ

استاد مشاور

عنصر شناسه اي

‏ تبریز