عنوان

هیدروژئولوژی چشمه های کارستی تاقدیس سبزپوشان( جنوب شهر شیراز)

شماره

‭۶۶۰۶پ‬

زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن

per

عنوان اصلي

هیدروژئولوژی چشمه های کارستی تاقدیس سبزپوشان( جنوب شهر شیراز)

نام نخستين پديدآور

/ماندانا احمدپور

نام ناشر، پخش کننده و غيره

: علوم طبیعی

نام خاص و کميت اثر

‮‭۱۸۳‬ص‬

متن يادداشت

چاپی

جزئيات پايان نامه و نوع درجه آن

کارشناسی ارشد

نظم درجات

هیدروژئولوژی

زمان اعطا مدرک

‮‭۱۳۸۱/۱۲/۲۵‬

کسي که مدرک را اعطا کرده

تبریز

متن يادداشت

تاقدیس سبزپوشان واقع در جنوب شهر شیراز در استان فارس جزئی از چین خوردگی های زاگرس است و رخنمون کاملی از آهکهای آسماری-جهرم می باشد و یک سفره کارستی در خود تشکیل داده است .بیلان اجمالی این تاقدیس نشان می دهد که سفره کارستی سبزپوشان همواره منابع اطراف خود را تغذیه می نماید .همچنین ذخیره خوبی از آبهای مناسب کارستی دارد که می تواند در تأمین آب مورد نیاز شهر شیراز و دشتهای مجاور مورد استفاده قرار گیرد .دشت قره باغ واقع در مجاورت یال شمالی این تاقدیس، توسط آبهای کارستی این تاقدیس تغذیه شده و توسط زهکش قره باغ به دریاچه مهارلو واقع در جنوب شرق شیراز زهکشی می شود .جهت عمومی جریان آب در این دشت از شمال غرب به جنوب شرق است .در یال شمالی این تاقدیس، ‮‭۷‬ چشمه کارستی وجود دارد که در معرض خطر شوری قرار دارند .هدایت الکتریکی ‮‭(Ec)‬ آب این چشمه ها به حدود ‮‭۳۰۰۰‬ میکروموس بر سانتیمتر می رسد .هدایت الکتریکی ‮‭(Ec)‬ در آبهای دشت قره باغ که در مجاورت این تاقدیس واقع است) تا قسمتی که مورد مطالعه قرار گرفته (به حدود ‮‭۴۰۰۰۰‬ میکروموس بر سانتیمتر می رسد .هدف این تحقیق بررسی علل شوری آبهای زیرزمینی در دشت قره باغ و آب چشمه های تاقدیس سبزپوشان می باشد .برای بررسی وضعیت کیفیت آب در این دشت و سفره کارستی سبزپوشان، پس از یک مطالعه کلی و وسیع در منطقه در اردیبهشت ماه‮‭۱۳۸۰‬ ، از ‮‭۷‬ چشمه تاقدیس، ‮‭۸‬ چاه نیمه عمیق پمپاژ، ‮‭۵‬ زهکش واقع در دشت که به منظور پایین انداختن سطح آبهای زیرزمینی در دشت قره باغ حفر گردیده و به طور محدود از آب آنها برای مصارف کشاورزی استفاده می شود و تعدادی پیزومتر کم عمق و نیمه عمیق که برای تکمیل مکانهای نمونه برداری حفر نمودیم، در دو نوبت در فصلهای تر و خشک، نمونه برداری صورت گرفته است .در این نمونه ها هدایت الکتریکی‮‭(Ec)‬ ،‮‭pH‬ ، درجه حرارت‮‭(T)‬ ، باقیمانده خشک ‮‭(TDS)‬ و آنیونها و کاتیونهای اصلی موجود در آب اندازه گیری شد .طبق بررسی های انجام شده مشخص گردید که مشکل شوری آب همه منابع آب دشت را در بر نمی گیرد، بطوریکه از شمال غرب به جنوب شرق به موازات محور تاقدیس هدایت الکتریکی ‮‭(Ec)‬ منابع آب از حدود ‮‭۴۰۰‬ میکروموس بر سانتیمتر به حدود ‮‭۴۰۰۰۰‬ میکروموس بر سانتیمتر می رسد اما پس از آن هدایت الکتریکی ‮‭(Ec)‬ منابع دوباره بهتر شده و به حدود ‮‭۸۰۰‬ میکروموس بر سانتیمتر می رسد .به این ترتیب در مجاورت تاقدیس سبزپوشان فقط آبهای محدوده کوچکی شامل آبهای محدوده ‮‭۶‬ چشمه از ‮‭۷‬ چشمه این تاقدیس در معرض آلودگی قرار دارند .پس از گروه بندی منابع آب مورد مطالعه، عواملی که ممکن است باعت شوری آب در دشت قره باغ و چشمه های کارستی تاقدیس سبزپوشان شده باشند، با روشهای هیدروشیمیایی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و در نهایت بر اساس اطلاعات بدست آمده نتایج زیر بدست آمده است‮‭۱)‬ :در بخشی از دشت قره باغ در محدوده مورد مطالعه بر اساس اطلاعات موجود یک ناحیه باتلاقی وجود دارد که سطح آب زیرزمینی در آن بالاست .به همین سبب تبخیر زیادی از سطح آبهای زیرزمینی صورت می گیرد .همین عامل باعث تغلیظ آبهای زیرزمینی از املاح موجود در آب می شود .ریز دانه بودن خاک دشت و شیب کم هیدرولیکی در دشت قره باغ نیز باعث تشدید این وضع می شود و آبهای زیرزمینی شور می شود‮‭۲)‬ .عواملی که ممکن است باعث شوری آب چشمه های تاقدیس سبزپوشان شده باشند، مورد بررسی قرار گرفت و این نتیجه حاصل شد که آب این چشمه ها بدلیل اختلاط با آب با کیفیت پایین دشت، تحت تأثیر پدیده پخش ‮‭(Diffusion)‬ در معرض شوری قرار گرفته اند .با زهکشی قسمت باتلاقی دشت قره باغ و پایین انداختن سطح آب زیرزمینی در این قسمت از دشت علاوه بر جلوگیری از شوری بیشتر آب دشت، جلوی روند شور شدن بیشتر آب چشمه های کارستی تاقدیس سبزپوشان نیز گرفته خواهد شد .

متن يادداشت

In the north limb of Sabzpushan anticline we have 7 karstic springs. 6 karstic springs from these 7 karstic springs are salinitized. Ec (Electrical Conductivity) of this springs goes to 3000 ?s. Ec (Electrical Conductivity) of waters in Ghare bagh plane that near to north limb of Sabzpoushan anticline is about 40000 ?s. The object of this research is to asses of the cause of salinity of Ghare bagh plane and Sabzpoushan anticline. Sabzpoushan anticline is near SW of Shiraz city. This anticline is a complete outcrop of Asmari-Jahrom formation that has been karstified intensively. There is a karstic aquifer in this anticline. A brief asses on the water budget shows that karstic aquifer recharges the alluvial aquifer in adjacent to itself. So karstic water resources of this anticline is a good source of drinking water of Shiraz city in future. This anticline recharges Ghare bagh plane and this plane discharged by Ghare bagh drainage to Maharlu lake in SE of Shiraz. General direction of water movement in Ghare bagh plane is from NW to SE.For catching a knowledge of the quality of water in the plane and Sabzpoushan karstic aquifer, after a brief and wide study, springs, some selective pumpage wells, some drainages that drilled for drained Ghare bagh plane and some piezometers were used to collect some data in wet and dry seasons. Data include Ec, pH, TDS, T and cations and anions that were measured in field and laboratory. According to data Ec increases in Ghare bagh plane from NW to SE paralle to anticline axis (min 400 ?s & max 40000 ?s), but out of this part of Ghare bagh plane, quality of water again become well (about 800 ?s). So in Ghare bagh plane only small part of plane have salinity problem.The factors that may cause the salinity of water in Ghare bagh plane and karstic springs of Sabzpoushan anticline were analyzed with hydrochemical procedures, and finally came to these conclusions:1)due to shallow water table in part of Ghare bagh plane, evaporation from groundwater is very high and intensified because of the fine soil of the plane. Under the effect of the evaporation, the salinity of water in aquifer has reached a high range. 2)The factor that may cause the salinity of water in karstic springs in Sabzpoushan anticline is Diffusion process that intensifies the salinity.In order to make some obstacles for developing the salinity in karstic springs, it is suggested that drainage saline water into Maharlu lake can be usefull. With increasing the depth of water table (Ghare bagh plane) by using drainage system, we can hinder the process of salinity in Sabzpoushan karstic aquifer. As a result, evaporation from surface Ghare bagh plane decreases and excessive salinity in this plane and wasting a great volume of water is prevented. On the other hand, drainage can result in desaltifiction of soil and this process can convert the saline soil to capable and fertile soil for agriculture.

مستند نام اشخاص تاييد نشده

احمدپور، ماندانا

مستند نام اشخاص تاييد نشده

اصغری مقدم، اصغر، استادراهنما

مستند نام اشخاص تاييد نشده

رئیسی اردکانی، عزت الله، استادمشاور

يادداشت عمومي

سیاه و سفید

وضعیت فهرست نویسی

نمایه‌سازی قبلی