ارزیابی تودههای Triticum boeoticum و Triticum urartu از نظر خصوصیات مورفولوژیکی در شرایط عادی و تنش کم آبی
نام نخستين پديدآور
/علیرضا پورابوقداره
وضعیت نشر و پخش و غیره
نام ناشر، پخش کننده و غيره
تبریز : دانشگاه تبریز ، دانشکده کشاورزی
مشخصات ظاهری
نام خاص و کميت اثر
۱۲۰ ص
یادداشتهای مربوط به نشر، بخش و غیره
متن يادداشت
چاپی
یادداشتهای مربوط به پایان نامه ها
جزئيات پايان نامه و نوع درجه آن
کارشناسی ارشد
نظم درجات
به نژادی
زمان اعطا مدرک
۱۳۹۱/۰۶/۱۲
کسي که مدرک را اعطا کرده
تبریز : دانشگاه تبریز ، دانشکده کشاورزی
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده
متن يادداشت
به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی صفات مورفولوژیکی و زراعی و بررسی اثر تنش کم آبی روی آنها در ۳۳ جمعیت از گونه Triticum boeoticum و هشت جمعیت از Triticum urartu آزمایشی به صورت طرح کرتهای خرد شده بر پایه بلوکهای کامل تصادفی در سال زراعی۱۳۸۹ - ۹۰در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز انجام شد .تجزیه واریانس با در نظر گرفتن شرایط واجد و فاقد تنش در کرتهای اصلی و ۴۱ جمعیت مورد مطالعه به همراه دو رقم زراعی گندم نان) الوند و مغان (در کرت فرعی انجام شد .صفات مورد مطالعه عبارت از ارتفاع بوته، طول برگ، عرض برگ، طول سنبله اصلی، تعداد کل پنجهها در هر بوته، تعداد پنجههای بارور در هر بوته، تعداد سنبلچه، تعداد دانه در سنبله اصلی، وزن کل سنبلهها، عملکرد دانه در بوته، تعداد روز تا ظهور سنبله، بیوماس بخشهای هوایی گیاه و شاخص برداشت بودند .تجزیه واریانس چند متغیره اختلاف معنیداری بین سطوح تنش و بین جمعیتهای مورد مطالعه را نشان داد .در تجزیه واریانس تک متغیره اختلاف بین جمعیتهای مورد مطالعه در سطح احتمال یک درصد برای کلیه صفات معنیدار بود که نشان دهنده وجود تنوع ژنتیکی بالا در بین جمعیتها است .اثر متقابل جمعیت -تنش برای هیچ یک از صفات معنیدار نشد و اثر تنش تنها بر ارتفاع بوته، طول سنبله اصلی، تعداد پنجههای بارور در هر بوته، تعداد دانه در سنبله اصلی، عملکرد دانه در بوته، وزن کل سنبلهها، بیوماس و شاخص برداشت معنیدار به دست آمد .مقایسه گروهی بین دو گونه T. boeoticum و T. urartu نشان داد که بین دو گونه از نظر اکثر صفات اختلاف معنیداری وجود دارد .با انجام مقایسه میانگین جمعیتهای۲۱۶.Tb ،۱۷۶.Tb ،۲۰۰.Tb ،.۳Tb ، .۳۲۰Tb و ۱۲۰.Tb با در نظر گرفتن صفاتی مانند طول سنبله اصلی، تعداد سنبلچه در سنبله اصلی، عملکرد دانه در بوته و روز تا ظهور سنبله به عنوان جمعیتهای برتر شناسایی شدند .محاسبه ضرایب همبستگی بین میانگین صفات نشان داد که عملکرد دانه با تعداد دانه در سنبله اصلی، ارتفاع بوته و وزن کل سنبلهها به ترتیب بیشترین همبستگی مثبت و معنیدار و با روز تا ظهور سنبله و شاخص برداشت همبستگی منفی و معنیدار در سطح احتمال یک درصد دارد .با انجام تجزیه رگرسیون گام به گام در متوسط شرایط نرمال و تنش کم آبی مشخص شد که تعداد دانه در بوته، طول برگ، عرض برگ و ارتفاع بوته از اجزای مؤثر بر عملکرد هستند .نتایج تجزیه علیت نیز حاکی از آن بود که طول سنبله و تعداد سنبلچه در سنبله اصلی بیشترین اثر غیر مستقیم را بر عملکرد دانه دارند .تجزیه خوشهای به روش وارد و بر اساس کلیه صفات جمعیتها را در دو خوشه قرار داد .بررسی انحراف از میانگین کل نشان دهنده برتری گروه اول به گروه دوم بود .علاوه بر این با انجام تجزیه کلاستر برای در نظر گرفتن عرض جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا الگوی تنوع ژنتیکی و پراکنش جغرافیایی جمعیتها با یکدیگر تا حدودی منطبق بودند .با انجام تجزیه به عاملها بر اساس روش تجزیه به مؤلفههای اصلی و چرخش وریماکس، سه عامل ۴/۸۶ درصد تغییرات مربوط به صفات اولیه را توجیه کردند که عامل اول، دوم و سوم به ترتیب عامل عملکرد دانه و مؤلفههای عملکرد، خصوصیات رسیدگی و عملکرد بیولوژیکی و ظرفیت پنجهزنی نامیده شدند .بر اساس عامل اول جمعیتهای۳۲۰.Tb ،۱۱۴.Tb ،۱۰.Tb ، ۱۷۶.Tb و۲۱۶.Tb ، از نظر عامل دوم جمعیتهای۲۱۶.Tb ،۱۷۶.Tb ،۱۸۱.Tb ،۳۱۶.Tb ، .۷۷Tu ، .۱۶۲Tu و ۳.Tb و از نظر عامل سوم جمعیتصهای۲۷۷.Tb ،۲۳۰.Tb ،۲۰۶.Tb ،۳۱۶.Tb ،۳۲۰.Tb ،۱۰.Tb ، .۵۲Tb و ۱۵.Tu جمعیتهای برتری بودند .به طور کلی نتایج این مطالعه نشان که، تنوع موجود در گونههای وحشی اینکورن جمعآوری شده از مناطق جغرافیایی مختلف ایران علاوه بر صفات موروفولوژیک و زراعی تا حدودی متأثر از ارتفاع از سطح دریا و عرض جغرافیایی نیز بوده است و استانهای کرمانشاه و لرستان به عنوان نواحی جغرافیایی برخوردار از نظر تنوع ژنتیکی مطلوب شناخته شدند
متن يادداشت
In order to study the genetic diversity of agro-morphological traits and the effect of water deficit stress on these characters in 41 populations of Triticum boeoticum and Triticum urartu, an experiment was conducted as a split-plot based on randomized complete block design with three replications in Research Station of University of Tabriz in 2010. The main plots consisted of stress and non-stress conditions and 41 populations (33 populations of T. boeoticum and eight populations of T. urartu) together with two bread wheat cultivars (Alvand and Moghan) were considered in sub-plots. Several traits including plant height, leaf length, leaf width, spike length, number of total tillers, number of fertile tillers, number of spikelets per spike, number of grains per spike, total spike weight, grain yield, days to heading, biomass and harvest index were measured. Multivariate analysis of variance showed that there were significant differences between stress levels and among populations under study. Analysis of variance revealed significant differences among populations for all of the studied traits, indicating the existence of genetic variation among populations. Population - stress condition interaction was not significant for all traits and stress effect was significant only for plant height, spike length, number of fertile tillers, number of grains per spike, grain yield, total spikes weight, biomass and harvest index. Group comparison between T. boeoticum and T. urartu species were significant in term of most traits. Populations Tb.216, Tb.176, Tb.200, Tb.320, Tb.120 and Tb.3 by having the highest spike length, number of spikelets per spike, grain yield and days to heading were identified as superior populations. Significant and positive correlations of grain yield with number of grains per spike, plant height and total spike weight were observed, whereas significant and negative association was observed between grain yield and days to heading and harvest index (P < .01). Multiple stepwise regression analysis for the average of normal and water deficit stress conditions, identified number of grains per spike, leaf length, leaf width and plant height as the major components contributing to grain weight. Path-analysis revealed that spike length and number of spikelets per spike had the highest indirect effect on grain yield. Cluster analysis using Ward's algorithm based on all traits studied grouped populations into two groups. Mean deviation of each cluster from overall mean indicated that group I was superior to group II with respect to the studied traits. In addition, with regard to altitude and latitude, populations under study were categorized in two groups. Factor analysis based on principle component analysis and varimax rotation resulted in three factors explaining about 86.4 percent of the total variation. The first, second and third factors were named as grain yield and yield components, maturity characters and biological yield, and tillering potential, respectively. Populations Tb.320, Tb.114, Tb.10, Tb.176 and Tb.216 were better in terms of the first factor and populations Tb.216, Tb.176, Tb.181, Tb.316, Tb.162, Tu.77, and Tu.3 were regarded superior with respect to the factor 2. Based on the third factor, Tb.277, Tb. 230, Tb.206, Tb.316, Tb.320, Tb.10, Tb.52 and Tu.15 were better than other populations. In general, results of this study showed genetic diversity in wild einkorn species collected from eco-geographical regions of Iran. In addition to agro-morphological traits the genetic diversity was affected somehow by altitude and latitude. Overall, Kermanshah and Lorestan provinces regarded as better regions in terms of genetic diversity
موضوع (اسم عام یاعبارت اسمی عام)
موضوع مستند نشده
Diploid wild wheats
موضوع مستند نشده
Genetic diversity
موضوع مستند نشده
Iran
موضوع مستند نشده
Agro- morphological traits
نام شخص به منزله سر شناسه - (مسئولیت معنوی درجه اول )