بررسی نقش فرآیندهای زمینصشناسی در ایجاد آلودگیهای زیستصمحیطی ناشی از آزادسازی فلزات سنگین در منابع آب و خاک با پردازش تصاویر ماهوارهای در مناطق دگرسانی هشترود، آذربایجان شرقی
عنوان اصلي به زبان ديگر
Investigation of Geological Processes Resulting in Environmental Pollution Originated from Heavy Metals Released in Water and Soil Resources by Using Processing Satellite Images in Hashtrood Altered Areas, East Azerbaijan
نام نخستين پديدآور
/فائزه رضائی
وضعیت نشر و پخش و غیره
نام ناشر، پخش کننده و غيره
: برنامه ریزی و علوم محیطی
تاریخ نشرو بخش و غیره
، ۱۳۹۷
نام توليد کننده
، افشاری
مشخصات ظاهری
نام خاص و کميت اثر
۱۶۷ص
یادداشتهای مربوط به نشر، بخش و غیره
متن يادداشت
چاپی - الکترونیکی
یادداشتهای مربوط به پایان نامه ها
جزئيات پايان نامه و نوع درجه آن
کارشناسی ارشد
نظم درجات
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
زمان اعطا مدرک
۱۳۹۷/۰۶/۲۰
کسي که مدرک را اعطا کرده
تبریز
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده
متن يادداشت
محدودهصهای معدنی و دگرسانی شوردرق-قوپوز و باشماق به ترتیب در فاصله ۲۵ و ۱۲ کیلومتری غرب و شمالصشرق شهرستان هشترود واقع شده است .از مهمصترین رویدادهای زمینصشناسی منطقه،ص آتشفشان پلیوصکواترنر سهند که محدوهصصهای مورد مطالعه در جنوب و شرق کوهصهای آتشفشانی سهند واقع میصباشند بنابراین به شدت از آتشفشان سهند متأثر شده است و دو گسل اصلی دشمنلو و گورچینلو در منطقه و رودخانهصهای قرنقوچای و آلمالوچای میصباشد که سد سهند در محل تلاقی دو رودخانه احداث گردیده است که پهنه گستردهصای از حوضه آبریز رودخانه قرنقوچای در منطقه آتشفشانی سهند جای می-گیرد .مشاهدات صحرایی و بررسیصهای زمینصشناسی و همچنین تهیه مقاطع نازک صیقلی و آنالیز (XRD) نمونهص سنگصهای منطقه، رخدادهای زونصهای آلتراسیون آرژیلیک، سریسیت-فیلیک، پروپیلیتیک، سیلیسی و پتاسیک، وجود کانیصزایی آرسنیک-طلا در ماسهصسنگصهای شوردرق و همچنین کانیصزایی مس-آهن-طلا در معدن پلیصمتال باشماق همراه با کانیصهای فرعی سرب، آرسنیک، روی، کروم، نیکل و کبالت را در خاک آبراههصهای مجاورت دو معدن و منطقه قوپوز تایید کرده است .بنابراین فلزات سنگین و سمی در خاک آبراههصها تجمع یافته و از طریق آب و گیاهان وارد چرخه غذایی دام و انسان می-شوند .لذا محدودهصهای شوردرق-قوپوز و معدن پلیصمتال باشماق جهت شناسایی آلودگی زیستصمحیطی ناشی از زونصهای دگرسانی انتخاب گردید و نمونهصهای مختلف سطح خاک و سنگ آبراههصها و معدن جمعصآوری شده و به روش (XRF) آنالیز عنصری شدند .غلظت عناصر به دست آمده با مقادیر استاندارد حفاظت محیطصزیست ایران و سازمان (EPA) مورد مقایسه قرار گرفت و میزان آلودگی نمونهصها ارزیابی شد که بر اساس دخالت محلولصهای هیدروترمال و شدت دگرسانی، باعث تحرک و شستشوی کاتیونصهای قلیایی و فلزات سنگین از سنگ میزبان و ورود آنصها به محیطصهای ثانویه مثل خاک و آب میصشود .در این تحقیق از باندهای SWIR و VNIR سنجنده استر جهت تشخیص زونصهای آلتراسیون استفاده شده است .با استفاده از تکنیکصهای پردازش با ترکیب رنگی کاذب و ترکیب رنگی نسبت باندها در منطقه شوردرق- قوپوز زونصهای آرژیلیک-فیلیک و پروپیلیتیک و در منطقه باشماق زون پتاسیک و سریسیتی-فیلیک شناسایی گردید .جهت بررسی رفتار طیفی غلظت فلزات نمونهصها از تکنیک VNIRS با دستگاه طیفصسنج مدلRes - ASD FieldSpec ۴ Standardتحت شرایط آزمایشگاهی استفاده گردید .مشتق اول (FD)، استاندارد نرمال میانگین (SNV) و اصلاح پراکندگی چندگانه (MSC) جهت ارزیابی پیشصپردازش دادهصهای بازتابی طیفی استفاده شد .سپس، نتایج با خطای ریشه میانگین مربعات (RMSE)و ضرایب تعبین (R۲) با مدل رگرسیونص (PLSR) مورد ارزیابی قرار گرفت .با توجه به معیارهای حداقل (RMSE) و حداکثر(R۲) ، پیشصپردازش مشتق اول در نمونهصهایی با بیشصترین غلظت آرسنیک (R۲ = ۰.۶۶, RMSE=۰.۱۱)و در نمونهصهایی با بیشصترین غلظت سرب مشتق اول (R۲ = ۰.۵۳, RMSE = ۰.۳)همچنین مشتق اول در نمونهصهایی با بیشصترین غلظت مس و آهن (R۲ = ۰.۵۱, RMSE = ۰.۲۷)به عنوان مناسبصترین روشص پیشصپردازش نمونهص خاک آبراههصها در منطقه شوردرق-قوپوز و باشماق در عناصر مذکور مطرح شد .طول موجص در محدودهصی۴۵۰ ، ۵۵۰ و ۷۲۵ نانومتر محدوهصی مشترک بارزسازی آرسنیک-آهن و طول موج ۸۲۵ نانومتر محدوهصی سرب و همچنین در محدوهصی ۹۰۰ و ۱۳۰۰ نانومتر محدوهصی بارزسازی مس و ناحیه اطراف۱۴۰۰ ، ۱۹۰۰ و ۲۲۰۰ نانومتر مربوط به جذب آب، هیدروکسلصها و رس به عنوان متغیرهای مهم طیفی برای ساخت مدلصهای نهایی انتخاب شدند .در نتیجه، غلظت فلزات سنگین در خاکصهای آلوده می تواند به صورت غیرصمستقیم توسط طیفصهای خاک مطابق با همبستگی بین اجزای رس و آهن تعیین گردد بنابراین بازتاب دهنده طیفی میصتواند یک ابزار جایگزین برای نظارت بر آلودگی فلزات سنگین باشد
متن يادداشت
Mineralization and alteration regions of Shurdaraq-Qopoz and Bashmaq are located in 25 and 12 Km west and north-east of Hashtrood, respectively. One of the most important events in the regions geology is the Sahand Plio-Quaternary volcanic, which are located in the south and east of Sahand volcanic mountains. Therefore, it is strongly influenced by Sahand volcano and there are two main faults of Doshmanlu and Govarchinlu in the region and the rivers of Gharanghuchi and Almaluchai, where the Sahand dam was built at the confluence of two rivers. It has a vast area of the catchment in Gharanghuchi river in the Sahand volcanic zone. Field observations and geological surveys as well as preparation of fine-grained sections and analysis (XRD) of rock samples of the region, events of argillic alteration zones, sericite- phyllic, pyrophyllite, silicification and potassic , the presence of Arsenic- Gold in sandstone as well as copper-iron-gold mineralization in the Polymetal mine of Bashmaq with lead minerals, As, Zn, Cr, Ni and Co in the near of the two mines and Qopoz area were confirmed. therefore heavy and toxic metals accumulate in the waterways of the canals and enter the food and animal feeds through plants and water. Therefore, the Shurdaraq- Qopoz and Polymetal mine of Bashmaq were selected for identification of environmental contamination due to alteration zones. Different samples of soil and rock and water were collected by )XRF) elemental analysis. The concentration of the elements obtained was compared with the standard environmental protection standards of Iran and Organization (EPA) and the degree of contamination of the samples was evaluated, which, based on the interactions of hydrothermal solutions and the intensity of alteration, induced the motility and washing of alkaline cations and heavy metals from the host rock and entering them into secondary environments such as soil and water. In this study SWIR and VNIR bands have been used to detect alteration zones. Using the processing techniques with false color combination and color combination, the bands ratio in the Shourdrug-Qopuz area was identified in the argillic -phyllic and pyrophyllite zones and in the area of Bashmaq, potassic and sericite- phyllic, zones. The spectroscopic behavior of the metals concentration of the samples was performed using the VNIRS technique using the ASD FieldSpec4 Standard-Res spectroradiometer under laboratory conditions. The first derivative (FD), standard normal variate (SNV), and multiplicative scatter correction (MSC) were used to evaluate the spectral reflection data pre-processing. Then, the results were evaluated with root mean square error (RMSE) and coefficients of determination (R2) with Partial least square regression (PLSR). Root mean square error (RMSE) and maximum (R2), the pre-processing of the first derivative in samples with the highest concentration of arsenic (R2 = 0.66, RMSE = 0.11) and in samples with the highest concentration of lead-derived first (R2 = 0.53, RMSE = 0.3) were also the first derivative in samples with the highest concentration of copper and iron (R2 = 0.51, RMSE = 0.27) as the most suitable preprocessing method for soil samples of the streams In the region of Shurdaraq-Qopoz and Bashmaq in the mentioned elements. Wavebands were at around of 450, 550, and 725 nm. The common limits for the representation of iron- arsenic and the wavelength of 825 nm are the lead concentration, and in the 900 and 1300 nm around of copper visibility and the wavebands at around 1400, 1900 and 2200 nm for absorption of water, hydroxyls and clay as the most important spectral variables were chosen for constructing final models. Consequently, the concentration of heavy metals in contaminated soils can be determined indirectly by soil spectra according to the correlation between clay and iron components, so the spectral reflector can be an alternative to monitoring the contamination of heavy metals
عنوان اصلی به زبان دیگر
عنوان اصلي به زبان ديگر
Investigation of Geological Processes Resulting in Environmental Pollution Originated from Heavy Metals Released in Water and Soil Resources by Using Processing Satellite Images in Hashtrood Altered Areas, East Azerbaijan
نام شخص به منزله سر شناسه - (مسئولیت معنوی درجه اول )