عنوان

بررسی رفتار اطلاع‌یابی و عوامل مؤثر بر آن در میان دانش آموزان مدارس استعدادهای درخشان :بررسی موردی دانش آموزان دختر دوره دوم تحصیلی شهر تبریز

شماره

‭۱۷۷۴۵پ‬

زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن

per

عنوان اصلي

بررسی رفتار اطلاع‌یابی و عوامل مؤثر بر آن در میان دانش آموزان مدارس استعدادهای درخشان :بررسی موردی دانش آموزان دختر دوره دوم تحصیلی شهر تبریز

نام نخستين پديدآور

/هاله پاشایی

نام ناشر، پخش کننده و غيره

: علوم تربیتی و روانشناسی

تاریخ نشرو بخش و غیره

، ‮‭۱۳۹۶‬

نام توليد کننده

، افشاری

متن يادداشت

چاپی

جزئيات پايان نامه و نوع درجه آن

کارشناسی ارشد

نظم درجات

علم اطلاعات و دانش شناسی گرایش مدیریت اطلاعات

زمان اعطا مدرک

‮‭۱۳۹۶/۰۶/۰۷‬

کسي که مدرک را اعطا کرده

تبریز

متن يادداشت

هدف از پژوهش حاضر تعیین چگونگی رفتار اطلاع‌یابی در دانش آموزان مدارس استعدادهای درخشان شهر تبریز و شناخت عوامل تأثیرگذار بر آن ازجمله مسائل فردی، فرهنگی، آموزشی، اجتماعی، اقتصادی و فناورانه مطابق با مدل رفتار اطلاع‌یابی کولثاو است .جامعه آماری پژوهش، تمامی دانش‌آموزان دختر دوره دوم مدارس استعدادهای درخشان شهر تبریز بود .روش پژوهش حاضر کیفی بوده و نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند در دسترس و گلوله برفی انجام شد و ‮‭۱۴‬ نفر از دانش آموزان به‌عنوان نمونه پژوهش انتخاب و داده‌ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری و به روش نظریه زمینه‌ای تحلیل و تفسیر شدند .یافته‌ها از بعد فردی نشان داد که تحصیلات والدین بر نحوه شکل‌گیری رفتارهای اطلاع‌یابی کودکان از سنین پایین تأثیر غیرمستقیمی دارد .سایر یافته‌ها نشان داد که اغلب دانش آموزان از مقطع ابتدایی عادت به مطالعه داشتند و با توجه به رفتارهای اطلاع‌یابی آنان به این نتیجه رسیدیم که عادت به مطالعه در کودکان بر مهارت‌ها و رفتارها اطلاع‌یابی آنان در بزرگ‌سالی بسیار وابسته است .یافته‌های این پژوهش در خصوص رابط مسائل فرهنگی با رفتار اطلاع‌یابی دانش آموزان مدارس استعداد درخشان نشان داد که رفتارهای مطالعه در دوران کودکی ازجمله همراهی کودک توسط پدر و مادر در خواندن کتاب مورد علاقه کودک از مواردی هستند که سبب بالا بردن مهارت حل مسئله اطلاعاتی همین کودکان در سنین بالاتر می‌شود .در اغلب موارد والدین دانش آموزان دیدگاه مثبت و حمایت‌کننده در مورد مطالعه، خریدن کتاب، کتاب‌فروشی و استفاده از کتابخانه داشتند که موارد ذکرشده از شرایط زمینه‌ای در راستای بهبود مهارت‌های اطلاع‌یابی فرد است .سایر یافته‌ها در خصوص تأثیر مسائل آموزشی بر این نوع رفتار جامع‍ هدف نشان داد که معمولا دانش‌آموزان مدارس استعداد درخشان بیشتر کتب درسی، کمک‌آموزشی یا المپیادی مطالعه می‌کنند .ازاین‌رو رفتارهای اطلاع‌یابی دانش آموزان این نوع مدارس اغلب نارس و ضعیف باقی می‌ماند و یا فقط در جهت حل مسائل درسی رشد می‌یابد .سایر یافته‌ها در این خصوص نشانگر اهمیت کمتر کتابخانه‌ها در این نوع مدارس هستند .همچنین در انتخاب کتابدار برای این بخش از مدرسه هیچ قاعد مدونی وجود ندارد و اغلب کسانی که به‌عنوان کتابدار در این مدارس مشغول به کارند افرادی غیرمتخصص و فاقد مهارت‌های لازم در جهت مشاوره و راهنمایی به دانش آموزان ارزیابی می‌شوند .ازاین‌روست که اکثر دانش آموزان برای مشاوره به کتابدار مراجعه نمی‌کنند .دیگر یافته‌های این پژوهش در خصوص تأثیر عوامل اجتماعی بر رفتار اطلاع‌یابی دانش آموزان نشان داد که اکثر دانش آموزان مهارت‌های اطلاع‌یابی را در دوران مدرسه و از طریق دوستان یا معلم خود می‌آموزند و تمرین می‌کنند .دانش آموزان اغلب با معرفی کتب جدید، نویسندگان خوب و یا معرفی کانال‌های مفید در فضای مجازی درواقع نقش ارزنده‌ای در رفتار اطلاع‌یابی یکدیگر ایفا می‌کنند .بااینکه اغلب دانش آموزان مدارس استعدادهای درخشان اهل مطالعه و کتاب خواندن هستند ولی به جهت تأکید و الزام معلمان به مطالع‍ کتب درسی، رفتارهای اطلاع‌یابی قوی و منسجمی ندارند .یافته‌های این پژوهش در خصوص تأثیر عوامل فناورانه در این زمینه نشان داد که دانش آموزان مدارس استعدادهای درخشان اغلب از دوران ابتدایی با کامپیوتر و از دوران دبیرستان با گوشی‌های هوشمند آشنا شده‌اند .دانش آموزان ویژگی‌های تعامل و دسترسی آسان، جستجو و دسترسی سریع، اطلاعات جامع، متنوع و به‌روز اینترنت را عامل محبوبیت آن دانستند و اذعان کردند که برای حل مسائل اطلاعاتی خود در اکثر موارد از اینترنت استفاده می‌کنند .اغلب دانش آموزان بیش از ‮‭۵‬ ساعت در روز از فضای مجازی استفاده می‌کنند .ازنظر دانش آموزان فضای مجازی اطلاعات مفید و زیادی در اختیار فرد قرار می‌دهد اما باعث کاهش مطالعه و خرید کتاب شده است که این امر موجب ایجاد رفتارهای اطلاع‌یابی سطحی و ضعیف می‌شود زیرا که افراد در فضای مجازی به منبع موثقی از اطلاعات دسترسی ندارند .یافته‌های این پژوهش ازنظر تأثیر عوامل اقتصادی در رفتار اطلاع‌یابی دانش‌آموزان استعداد درخشان نیز نشان داد که این نوع عوامل تأثیر بسیار چشمگیری بر رفتار اطلاع‌یابی دانش‌آموزان دارند چراکه رفتارهای اطلاع‌یابی افراد تحت تأثیر دسترسی به انواع منابع اطلاعاتی) ازجمله کتاب، نشریات، مقالات، کتابخانه، لوح فشرده(، دسترسی به فناوری‌های جدید) ازجمله کامپیوتر و اینترنت فضای مجازی (و امکانات مؤثر در مطالعه) ازجمله محیط آرام، اتاق شخصی، وسایل نوشت‌افزار و امکانات سخت‌افزاری (است و همه‌ی موارد ذکرشده مستلزم هزینه هست .درنهایت یافته‌های جانبی این پژوهش نشان داد که محبوب‌ترین منبع اطلاعاتی این اقشار اینترنت و پرکاربردترین قالب نیز الکترونیکی است .مهم‌ترین موانع دسترسی به منابع اطلاعاتی این دانش آموزان عدم دسترسی به اطلاعات معتبر، عدم دسترسی به اطلاعات متناسب با گروه‌های سنی، عدم دسترسی به اطلاعات لاتین و عدم دسترسی به اطلاعات قابل‌اطمینان در اینترنت و مهم‌ترین مشوق های دسترسی به منابع اطلاعاتی نیز همراهی والدین در فرایند مطالعه و تشویق به مطالعه در دوران کودکی و خرید کتاب و استفاده از کتابخانه ارزیابی شدند

متن يادداشت

The purpose of this study was to determine the information behavior in students of talented schools in Tabriz and to identify the influential factors on it, including personal, cultural, educational, social, economic and technological issues in accordance with the model of information seeking behavior of Kuhlthau. The statistical population of the study was all female students of the second grade of talented schools in Tabriz city. The method of this study was qualitative and the purpose of the sampling was snowball and 14 students were selected as the sample of the research and the data were collected through semi-structured interviews and analyzed and interpreted using the grounded theory. Findings from the individual perspective showed that parental education has an indirect impact on the way information-seeking behaviors of children from an early age. Other findings showed that most of the elementary school students were accustomed to studying and, with regard to their information seeking behaviors, we found that the habit of studying children's skills and behaviors is highly dependent on adolescence. Findings of this study on the relationship between cultural issues and the information seeking behavior of students in brilliant talent schools showed that childhood study behaviors such as parenting by parents in reading a child's favorite book are factors that enhance problem-solving skills. The information for these children is higher. In most cases, parents had positive and supportive points about studying, buying books, bookstores and using the library, which listed the underlying conditions for improving individual information seeking skills. Other findings on the impact of educational issues on this kind of behavior of the target community have shown that students of talented schools usually study more textbooks, educational aids or Olympiads. Hence, the information seeking behaviors of students of this type of school often remain immature or weak, or only develop to solve problems. Other findings indicate that libraries are less important in this type of school. There are also no librarians in the selection of librarians for this part of the school, and often those who work as librarians in these schools are unskilled and lacking the necessary skills to counsel to students. This is why most students do not go to the librarian for taking advice. Other findings from this study on the effect of social factors on student information seeking behavior showed that most students learn and practice their information skills during school hours and through their friends or teacher. Students often play a valuable role in the information seeking behavior of each other by introducing new books, good authors, or introducing useful channels in cyberspace. Although most students are students of reading and reading talent, they do not have strong and coherent information seeking behaviors because of the emphasis and requirement of teachers to study textbooks. The findings of this research on the impact of technological factors on this field have shown that students of talent schools have often become familiar with the computer from their infancy and with smartphones from high school. Students have the features of easy interaction, easy access, quick searches and quick access to comprehensive, diverse and up-to-date Internet information as a factor in their popularity and acknowledged that they often use the Internet to solve their information problems. Most students use cyberspace more than 5 hours a day. From the point of view of cyberspace, students have a lot of useful information, but it reduces reading and book purchasing, which leads to poor and poor information seeking behaviors. Because people in cyberspace do not have access to reliable sources of information. The findings of this study on the effect of economic factors on informational behavior of students with talent also showed that these types of factors have a very significant effect on student information behavior because information behavior of individuals affected by access to a variety of information sources (including books, publications, articles , Library, intensive), access to new technologies (including cyber cafe and internet) and effective study facilities (including the quiet environment, personal room, writing instruments and hardware), and all of the above mentioned It requires a fee. Finally, the additional findings of this study showed that the Internet is the most popular source of information for them and the most widely used format is electronic. The main obstacles to accessing the information resources of these students are the lack of access to credible information, the lack of access to age-sensitive information, the lack of access to Latin information, and the lack of access to trusted information on the Internet, and the most important incentives for access to information resources, including parental support.

مستند نام اشخاص تاييد نشده

پاشایی، هاله

مستند نام اشخاص تاييد نشده

زوارقی، رسول، استاد راهنما

مستند نام اشخاص تاييد نشده

حمدی پور، افشین، استاد مشاور

مستند نام اشخاص تاييد نشده

نعمتی، شهروز، استاد مشاور

يادداشت عمومي

سیاه و سفید

وضعیت فهرست نویسی

نمایه‌سازی قبلی