شیخ محمد مردوخ کردستانی متولد ۲۷ رجب۱۲۹۷ ه.ق و متوفای۱۳۹۵ ه.ق از برجستگان خاندان سادات مردوخی و از علمای طراز اول کردستان به شمار است.وی حدود صد و پانزده اثر چاپ شده و چاپ نشده دارد که در دوره اخیر تنها دو کتاب تاریخ کرد و کردستان)تاریخ مردوخ (و فرهنگ مردوخ وی چاپ شده است.شیخ محمد علاوه بر فعالیتصهای دینی و فرهنگی در مسایل حساس زمانه نیز وارد عمل شده و در جریان مشروطه ایفای نقش کرده و از همفکران شیخ فضل الله نوری بوده و در جریان جنگ جهانی اول همراه مشایخ نقشبندی اورامان در جهاد علیه روسیه تزاری شرکت داشته است .وی روزنامه ی ندای اتحاد را به چاپ رسانده و صانجمن صداقترا پایه گذاری کرده است .شیخ محمد مردوخ سهم مهمی در تاریخ نگاری محلی کردستان این دوره دارد .کتابش تاریخی مصور از فراز و فرودها است و سبک نگارش وی همسو با جریانات و تحولات زمانهصاش میصباشد .با توجه به هماهنگی نسبی بین عناصر تفکر تاریخی اش او توانسته تاریخ نگاری خود را فراتر از سایر تاریخصهای محلی کردستان قرار دهد .بینش تاریخی او ناشی از خاستگاه اجتماعیصاش بوده که در شکل گیری شخصیت وبینش وی موثر بوده است .با توجه به جایگاه اجتماعی و اهمیت او در منطقه کردستان این پژوهش درصدد است با رویکردی تحلیلی تاثیر متقابل بینش و روش تاریخصنگاری او را بر همدیگر روشن نماید .بینش تاریخی مردوخ که ناشی از بینش شریعت مدارانه و هویت گرایانه و بینش اجتماعی وی بوده، بر روش تاریخصنگاری او تاثیر داشته است .و بینش اجتماعی مردوخ سبب رویکرد جدی او به مسائل اجتماعی، اقتصادی جامعه و محدود نکردن اثر خویش به یک اثر صرفا سیاسی و نظامی شده است.چنانچه اثر او مجموعهصای از اطلاعات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی است .مردوخ به علم بودن تاریخ باور داشته و روش تاریخصنگاری خویش را بر دو اصل تعلیل و انتقاد بر پایه بی-طرفی تاریخی استوار ساخته است.بدین سان از یک واقعه نگاری محض فاصله گرفته و بینش تاریخ را از مرزهای سنتی و رایج آن فراتر برده است .بینش شریعتصمدارانه مردوخ، از جمله اندیشهصهای اثرگذار در اثر وی است
متن يادداشت
Sheikh Mohammad Marduk Kurdistani was born27Rajab1297 A.H and dead 1935 A.H. Sadat family of notables mardukhi and kurdistan is considered a leading scholar. He published and unpublished work are about a hundred and fifteen,that in recent times,only two books on kurdish history(historyMardukh) and (culture Mardokh) ,he has been published. In addition to religious and cultural activities will also act on time-sensitive issues And the constitutional role and was a fellow of Sheikh Fazlullah Nuri And during the First World War with the elders in the fight against Tsarist Russia was involved Naqshbandi Uraman. His newspaper (Nedaye etehad) published and forums (Sedaghat) is founded. He made important contributions to the kuristan regional historigraphy this period.His illustrated history of the ups and downs.His writing style is in line with the trends of his time. Due to the relative harmony between the elements of his historical thinking has its history more than any other local history give Kurdistan. His historic vision of its social origin, which has been instrumental in shaping his character and vision. With regard to the status and importance in the region of Kurdistan, This research seeks an analytical approach interactions with him insight and history on each other is clear. Marduk historical insight that of insight religious and homosexual identity and was his social vision, he had an impact on historiography method. and social vision Marduk due to his serious approach to social issues, economic community and not limiting their effectiveness to a mere efect political and military.The work is a set of socio-cultural and economic information. Marduk to believe in the science of history and historiographical methods on two principls arguing and criticism on the basis of historical objectivity is founded.thus away from once a logging and historical insight from traditional and raised its borders. Marduk religious insight is including effective ideas in his work.
نام شخص به منزله سر شناسه - (مسئولیت معنوی درجه اول )