اثرات سناریوهای افزایش راندمان آبیاری و تغییر الگوی کشت بر میزان بهره وری آب کشاورزی
نام نخستين پديدآور
/نرمین رحمتی آیدنلو
وضعیت نشر و پخش و غیره
نام ناشر، پخش کننده و غيره
: کشاورزی
تاریخ نشرو بخش و غیره
، ۱۳۹۵
یادداشتهای مربوط به نشر، بخش و غیره
متن يادداشت
چاپی
یادداشتهای مربوط به پایان نامه ها
جزئيات پايان نامه و نوع درجه آن
کارشناسی ارشد
نظم درجات
مهندسی کشاورزی- گرایش آبیاری و زهکشی
زمان اعطا مدرک
۱۳۹۵/۰۶/۱۵
کسي که مدرک را اعطا کرده
تبریز
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده
متن يادداشت
امروزه طبیعت به خاطر دست اندازیصهای بشر با مشکلات متعددی روبرو است .میصتوان گفت یکی از مهم ترین مشکلات، کمبود آب شیرین می باشد .دریاچه ارومیه بزرگترین دریاچه کشور می باشد و اهمیت ویژه ای از نقطه نظر اجتماعی- اقتصادی دارد .افت شدید سطح آب در دریاچه ارومیه در سالهای اخیر در اثر خشکسالی های اخیر و نیز افزایش نیازهای کشاورزی، باعث مشکلات زیست محیطی در منطقه وکشور شده است .بدیهی است که کاهش مصرف آب یکی از اصلی ترین و بهترین راه حل های مسئله است که از طریق افزایش بهره وری آب میسر خواهد بود .این مهم در این تحقیق در حوضه آجی چای که یکی از بزرگترین زیرحوضه های دریاچه ارومیه می باشد، مورد مطالعه قرار گرفته است .هدف اصلی مطالعه شبیه سازی بهره وری آب و ارزیابی راهکارهایی جهت ارتقاء آن شامل افزایش راندمان آبیاری، تغییر الگوی کشت و همچنین اعمال همزمان آنها با استفاده از دو شاخص،CPDET ، NBPDET می باشد .برای این منظور از مدل شبیه سازی WEAP استفاده گردید .روشMABIA ، از میان روش های حوضه ای موجود در این مدل، برای شبیه سازی هیدرولوژیکی برگزیده شد .واسنجی مدل بر اساس یک دوره ۱۰ ساله و اعتبار سنجی آن برای دوره ۱۰ ساله بعدی انجام گرفت .سپس سناریوها اعمال شدند و بر اساس این سناریوها شبیه سازی برای یک دوره ۲۰ ساله انجام شد .نتایج نشان داد که تحت سناریوی افزایش راندمان آبیاری به ۱/۴۵ و ۵۵/۶۵ و ۷۵/۷۰ درصد، میزان کاهش تقاضای آب بخش کشاورزی نسبت به سناریوی مرجع، به ترتیب ۴ و ۱۵ و ۲۰ درصد محاسبه شدند و شاخص بهره وری NBPD هر محصول با افزایش راندمان، افزایش یافته و بیشترین بهره وری در راندمان ۷۵/۷۰ درصد اتفاق میافتد .ولی شاخص CPD به دلیل افزایش توأم تبخیر - تعرق واقعی و عملکرد، تغییر معنی داری را نشان نمی دهد .تحت سناریوی تغییر الگوی کشت به محصولات کم مصرف و با درآمد خالص زیاد به ازای یک متر مکعب آب مصرفی، شاخص بهره وری NPBD در مقیاس حوضه ای ۷۰ درصد نسبت به سناریوی مرجع افزایش مییابد .سپس از ادغام سناریوهای افزایش راندمان آبیاری و تغییر الگوی کشت نتایج نشان داد که تأثیرات مثبت ترکیب این سناریوها بیش از حالت منفرد آنهاست و افزایش شاخص بهره وری NPBD در مقیاس حوضه ای نسبت به سناریوی مرجع، حدود ۷۷ درصد خواهد بود
متن يادداشت
Nowadays, Nature is facing lots of problems due to human intrusion in the past. It can be stated that one of the most important problems is limitation of fresh water. Lake Urmia, the largest lake of Iran, has great importance from socio-economic point of view. Disastrous decrease of the level of water surface in Urmia Lake in recent years as the result of recent droughts besides increasing in agricultural demands has led to serious environmental problems in both regional and country scales. Obviously, the decrease of water consumption is one of the main and best solutions for this problem that is achievable through increase of water productivity. In this study, this important issue has been studied in Ajichay River basin which is one the largest sub-basin of Lake Urmia. The main purpose of this study was to simulate water productivity in current conditions and to evaluate improving strategies consist of the increase in irrigation efficiency, cropping pattern change and application of both of them simultaneously, using two indicators (CPDET and NBPDET ). WEAP model was applied for this purpose. MABIA method, among catchment methods available in WEAP, was selected to simulate hydrological processes. Calibration of the model was performed based on a 10 year data period from 1994 to 2004 and validation was performed for the next 10 year data from 2004 to 2014. Then scenarios were defined and consequently, these scenarios were assessed for a 20 year period via WEAP. The results showed that by improving irrigation efficiency up to 45.1 , 65.55 and 70.75 , agricultural water demands reduction are calculated 4 , 15 and 20 , respectively in comparison with reference scenario, and the value of productivity index (NBPD) for each crop is increased and the highest productivity occurs when irrigation efficiency is 70.75 , but the value of CPD index does not show significant change, because the actual evapotranspiration and crop yield, both are increased. Under cropping pattern change scenario, via selection of low water consuming crops and high net benefit per one cubic meter water demand the value of productivity index NBPD in catchment scale increases up to 70 in comparison with the reference scenario. Then combining the scenarios of improving irrigation efficiency and cropping pattern change, results clarified that the positive effects of the combination scenario is more than single scenarios, and increasing in water productivity index NBPD in catchment scale is 77 in comparison with the reference scenario
نام شخص به منزله سر شناسه - (مسئولیت معنوی درجه اول )