یرانیان در طول تاریخ به تناسب راز و نشیبهای حضورشان در عرصه تمدن، گاهشماری را در گونههای مختلف آن را به کار بردهاند. گاهی محاسبات را بر ا ساس تغییرات موقعیت خورشید با صورتهای فلکی سنجیدهاند و گاهی چشم به آسمان شب، به رصد تحولات ماه نگریستهاند و دگیر گاهی در زمان هخامنشیان با برگزیدن روش بابلی از گاته شماری ترکیبی خورشیدی - مهی بهره گرفتهاند. گاهشماری های زرتشتی با خود جشنها و آیینهایی داستند؛ جشنهای ماهانه - هم نام شدن ماه و روز - و جشنهای فصلی که گاهنبار نام داشت و سه جشن آیینی نوروز؛ مهرگان؛ سده از آن جمله است. این گاهشماری جشنها و آیینهای ویژهی خود را دارد که نوروزماه بیس شش، تیرما سیزده شو، روز، پتک، یلداشو از آن جمله است. این جشنها هر کدام با تشریفات خاصی بر پا میشود