آزادی واژه ای مانوس با فطرت آدمی است زیرا خداوند آن را به بشر هدیه داده است آزادی اندیشه و بیان از تمام آزادیها مهم تر و شفاف تر تقلید کور کورانه بر حذر داشته و در مقابل بهره گیری از آزادی بشر را مسئول و آزادی او را به حدودی محدود نموده است آزادی بیان در اسلام برای احراز حقایق و رسیدن به فکر درست قابل احترام و به سه صورت علمی سیاسی و دینی تبلور می یابد که در چهار چوبی مطلق و نسبی محدودیت دارد این آزادی دو شرط دارد یکی درونی که همان حاکمیت خود و وجدان است و دیگر برونی که قانون آن را معین می کند پیروان ادیان ابراهیمی آزادی فکری را در سه صورت پذیرفته اند ۱. تنها مادی مثل یهودیان ۲. صرفا معنوی مثل مسیحیت ۳. مادی و معنوی مثل اسلام در این دین آزادی گزینش عقیده برای غیر مسلمان محترم شده شده و دارای سه مشخصه است ۱. عدم امکان کنترل فکر و اندیشه ۲. آزادی فردی در پذیرفتن یک باور ۳. آزادی عمل بر اساس باور. اسلام هم برای آزادی مثل دیگر نظام های بین المللی و ادیان محدودیت هایی قائل است. اصل آزادی تابعیت که یکی از جلوه های آزادی است در اسلام محدود بوده و مسلمان نباید به تابعیت دولت بیگانه درآید تا تحت سیطره واقع شود.
ترجمه
پديدآور
ا.د. وهبه الزحیلی
عنوان قراردادی
عنوان قراردادي
حریه الفکر و البیان من وجهه نظر الادیان و الحضارات = آزادی اندیشه و بیان از دیدگاه ادیان و تمدن ها
نام شخص به منزله سر شناسه - (مسئولیت معنوی درجه اول )