باستانشناسایی که روند شکلیابی شهرها را مورد مطالعه قرار دادهاند. فروش مازاد محصولات در یک مکان (روستایی) معین را از علل اصلی تمرکز جمعیت و ثروت، شکلیابی بازارها و متعاقبا ظهور حکومتها و آغاز شهرنشینی به شمار می آورندو علی رغم گذشت هزاران سال از شکلیابی شهرها، روند فروش محصولات مازاد به اشکال مختلف و در بازارهای دائمی و ادواری استمرار یافته است. بازارهای اداوری بازارهایی هستند که در مواقع معینی از سال یا ماه یا هفته و یا حتی روزانه در مکان خاصی از شهرها تشکیل و وسعت و دورهی زمانی آنها به نوع کالاهای مورد معامله و حجم مبادلات و ... بستگی دارد. هر گاه بازاری در یک روز معین از هرهفته تشکیل گردد به نام همان روز مرسوم می شود که از آن جملهاند: دوشنبه بازار، پنج شنبه بازار، جمعه بازار و ... با وجود این که این بازارهاگاه در زمانی طولانی و در یک محل معین از شهر تشکیل می شود، فاقد فضای مسقف است. مطالعهی این فضاهای مبادلاتی و معیشتی نه تنها درک سیستمهای خود شکل یافتهی فضاهای تجاری روزگار باستان را تسهیل می کند، بلکه از حیث مطالعات باستانشناسی اجتماعی بسیار مفید فایده مینماید. به علاوه مطالعهی شکل مراودات خودجوش تجاری در این فضاها میتواند الگویی مناسب از فرم فضاهای تجاری دنیای باستان را به دست دهد. الگویی که مستند سازی و ارائهی آن، فهم مباحث مرتبط را در محافل آکادمیک تسهیل خواهد کر. در نیل به این هدف و به منظور تحلیل فضایی بازارهای ادواری شمال ایرانک نگارندگان سطور حاضر در مطالعات میدانی اطلاعات تعداد قابل توجهای از بازارهای ادواری شمال کشور نظیر: بازار امامزاده یحیی ساری، بازار دولت ساری، جمعه بازار امیرکلا، بازار روز بابل، چهارشنبه بازار قائمهشر، پنجشنبه بازار بابل و جمعه بازار جویبار را ثبت و با بررسی وجوه تشابه و تفاوت آنها با سایر بازارهای ایران و مقایسهی عملکردی آنها در گذشته و حال به ارائهی الگویی مناسب از شکل فضاهای مبادلاتی و سازمان فضایی اینگونه مراکز مبادرت ورزیدهاند. الگویی که همچنین میتواند در حفظ این میراث گرانبها و ارائهی پیشنهادات لازم در زمینهی استفاده از پنانسیل این عناصر در مسیر توسعهی گردشگری مورد توجه قرار گیرد.
ترجمه
پديدآور
حسن کریمیان، سمیه نوری، محمد علیزادهسولا
عنوان قراردادی
عنوان قراردادي
بازارهای ادواری مازندران: مطالعهای باستانشناسانه در خصوص الگوی سامانپذیری بازارهای سنتی در شمال ایران
نام شخص به منزله سر شناسه - (مسئولیت معنوی درجه اول )