سنت دفن مرده در جوار مزارات متبرکه شیعه از نگاه سفرنامه نویسان اروپایی
نام عام مواد
[مقاله]
نام نخستين پديدآور
نویسنده: زهرا حسین هاشمی، فاطمه علیان
مشخصات ظاهری
نام خاص و کميت اثر
۱۴ص.
يادداشت کلی
متن يادداشت
با تشکیل دولت صفوی در جغرافیای سیاسی سنتی ایران با ساختارهای خاص ملی و مذهبی خود، هویت جدیدی برای سرزمین و مردم ایران به وجود آمد که محوریت آن بر پایه مذهب شیعه بود. این فرایند با رویاروییهای مذهبی میان کشور ایران و دولت سنی مذهب عثمانی تا قرنها تداوم یافت. از سوی دیگر توسعهطلبی عثمانیها در غرب و تهدید موجودیت دنیای مسیحیت و همچنین اهمیت مسئله تجارت بین غرب و شرق، باعث نزدیکی کشور شیعه مذهب ایران و دولتهای اروپایی با مشترکات چون: دشمن مشترک، منافع اقتصادی و بازرگانی و... را به همراه داشت. با این تفاسیر روابط ایران و کشورهای اروپایی در دوره صفوی تا اواسط قاجاریه گسترش چشمگیری یافت و سیاحان و مسافران اروپایی باانگیزههای مختلف سیاسی، مذهبی و اقتصادی و... روانه ایران شدند. اهمیت یافتن اعتقادات شیعی در جامعه ایرانی عصر صفوی و پس از آن و همچنین تایید روحانیت شیعی بر مسئله فضیلت و تقدس خاک عتبات و مزارات امامان و امامزادگان، باعث گردیده بود تا دفن در جوار ائمه اطهار و بزرگان اسلام آرزوی هر مسلمانی ایرانی گردد. علاوه بر عتبات مقدس عراق و شهرهای مذهبی مشهد و قم قبور و مزارات امامزادگانی در شهرهای مختلف ایران مورد توجه ویژه خاندانهای سلطنتی و ثروتمندان و خانوادههای روحانی بود که حتی باعث ایجاد قبرستانهای خانوادگی در جوار این امام زادگان شده بود. این پژوهش بر آن است تا با تامل در مطالب برخی سفرنامههای سیاحان اروپایی از دوره صفوی تا قاجاریه و توجه به مطالب این دسته از منابع تاریخنگاری در زمینههای اصول اعتقادی، مراسم مذهبی و عبادی و نیز تاریخ شیعیان به توجه این نویسندگان به این سنت شیعی، بپردازد.