تحقیق حاضر به مطالعه و بررسی صفت اخلاقی « تواضع از دیدگاه قرآن کریم و روایات » پرداخته و برای رسیدن به این هدف مهم اهداف ذیل را مطرح نموده است : 1-بررسی مفهوم تواضع 2- بررسی اهمیت تواضع 3- آشنایی با انواع تواضع 4- آشنایی با شرایط تواضع 5- بررسی نشانه ها وآثارتواضع 6- تحلیل و بررسی موانع تواضع. با توجّه به ماهیت موضوع ، اهداف تحقیق و امکانات موجود ، از میان روشهای پژوهش از روش توصیفی تحلیلی برای انجام تحقیق استفاده گردیده است . پس از مطالعه سابقه موضوع در کتب مرتبط با آن از جمله قرآن کریم ، کتب معتبر حدیثی و تألیفات اخلاقی و جمع آوری اطلاعات از طریق فیش برداری و تجزیه و تحلیل آنها با استفاده از دیدگاه صاحبنظران ، مفسران و اسلام شناسان ، نتایج زیر حاصل گردید : تواضع مصدر با تفاعل از ریشه « وَضَعَ » است که یک صفت وخلق درونی به معنای شکسته نفسی ، افتادگی و فروتنی ، کوچک کردن خود در برابر خدا ، پیامبر (ص) و مؤمنان و پرهیز از جاه طلبی و برتری جوئی است . تواضع و فروتنی جایگاه و اهمیت خاصی در اخلاق اسلامی دارد که چنین به دست می آید که فروتنی یک واقعیت روحی بوده در پرتو ایمان در فرد مومن به وجود می آید یعنی اوج گیری ایمانی او را وامی دارد که همچون قطره بارانی در برابر پهنه موجودات از خود خجل شده، خویش را از همه کوچکتر و بی مقدارتر تلقی کرده در نتیجه با همه ابعاد وجودیش به خضوع و فروتنی بپردازد . تواضع دارای انواعی از جمله ، تواضع در برابر خدا ، تواضع در برابر پیامبران و انبیاء و اولیاء الهی و تواضع در برابر خلق و مردم است . تواضع دارای نشانه هاومصادیقی همچون ، سبقت در اسلام ، عدم پذیرش اظهار ذلت دیگران ، نشستن در پایین مجلس ، پرهیز از خودنمایی ، تواضع در پوشیدن ، تواضع در خانه ، تواضع در نشستن ، تواضع در سوار شدن بر مرکب ، اجابت دعوت ، تواضع در عیادت ، تواضع در مصاحفه ، تواضع در فعالیتهای اجتماعی ، تواضع با محرومان ، تواضع نسبت به کودکان و تواضع با آشنایان قدیمی است . همچنین تواضع دارای آثاری به مانند ، محبّت ، احترام ، شرف و بزرگواری ، حفظ شرف ، سربلندی ، گسترش و نشر فضائل اخلاقی، توان اطاعت خداوند و عدم خستگی از طاعت الهی ، کلید فیرونیکی و دلشاد کردن مومن می باشد . تواضع دارای شرایطی از جمله اینکه از روی نقص نباشد ، از روی ترس نباشد و برای خدا باشد ، است . تواضع دارای موانعی چون تکبّر ، عصبیّت ، عجب ، فخر و مباهات ، ذلت و خواری ، خودپنداری و غرور می باشد . مهمترین مشکلی که این تحقیق در روند اجرائی و عملیاتی خود با آن رو به رو بود ، تکراری بودن مطالب در منابع مختلف و تحلیلی نبودن آنها بود و به همین لحاظ پیشنهاد می گردد ، محققین در پژوهشهای آتی ، یکی از جنبه های موضوع و یا اهداف پژوهش را انتخاب نموده و به صورت تحلیلی و عمیق بررسی نمایند تا این مشکل مرتفع گردد .