عنوان

بازتاب تمثیلی نفس اماره در مثنوی مولوی

زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن

فارسی

عنوان اصلي

بازتاب تمثیلی نفس اماره در مثنوی مولوی

نام نخستين پديدآور

طهماسبی فرهاد, ایامی بدرلو شهین

محل نشرو پخش و غیره

تهران

نام ناشر، پخش کننده و غيره

دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تهران جنوب

متن يادداشت

مولوی در مثنوی بر اهمیت شناخت نفس تأکید کرده است. وی برای به تصویر کشیدن نفس که مفهومی مجرد، انتزاعی و دور از ادراک انسان است، از میان مواد سازنده صور خیال، از تمثیل بهره گرفته تا بین نفس انسان و عناصر طبیعت ارتباط برقرار کند. از مراتب و درجات نفس نیز به نفس امّاره بیشتر توجه داشته و کوشیده است زشتی ‏های آن را از طریق تمثیل‏ های حیوانی و استفاده از عناصر اربعه و جمادات در حکایت‏ ها بازگو کند و بدین وسیله، نکات تعلیمی و اخلاقی در باب تحذیر از نفس امّاره را با شیوه ‏ای غیر مستقیم و تأثیرگذار بر ذهن و روان مخاطب جاری سازد. هدف این پژوهش، بررسی مفهوم تمثیلی نفس امّاره در سه دفتر اول مثنوی معنوی است. بدین‏ منظور تمثیل ‏های نفس امّاره از سه دفتر اول استخراج و به دو گروه تمثیل‏ های حیوانی و موجودات خیالی و تمثیل‏ های عناصر اربعه و جمادات تقسیم شده‏ اند. بسامد و میزان استفاده از این تمثیل‏ها نیز از طریق نمودارها نشان داده شده است تا نتیجه تحقیق عینی‏ تر و ملموس‏ تر گردد. در تمثیل‏ های دسته اول، موجودات خیالی بیشترین بسامد را نسبت به حیوانات دارند و در تمثیل‏ های عناصر اربعه و جمادات، آتش بیشتر از عناصر دیگر در مفهوم نفس امّاره ظاهر گشته است.

عنصر شناسه ای

درجات نفس;آیات درجات نفس;حکایت های مثنوی;نفس اماره در مثنوی;تمثیل نفس اماره;تمثیل در مثنوی;تعریف نفس;خود شناسی;نفس اماره;مقام نفس اماره;تمثیل;استدلال مبتنی بر تمثیل(اصطلاح وابسته);مثنوی;

تقسیم فرعی موضوعی

نفس در قرآن;آیه 53 یوسف;نفس لوامه در قران;نفس مطمئنه در قران;نفس و دوزخ;تمثیل نفس به سگ;آیه 7 شمس;آیه 8 شمس;نفس لوامه;نفس مطمئنه;اژدها;آیه 176 اعراف;نفس ملهمه;

مشخصه منبع قراردادي

نوع ماده

مقاله;