عنوان

بررسی مجاز در روایات(بر اساس المجازات النبویة)

زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن

فارسی

عنوان اصلي

بررسی مجاز در روایات(بر اساس المجازات النبویة)

نام نخستين پديدآور

نرجس توکلی محمدی

محل نشرو پخش و غیره

پایگاه اطلاع رسانی حوزه

تاریخ نشرو بخش و غیره

1389

متن يادداشت

چکیده (فارسی): چکیده: وقوع مجاز در روایات، به سبب عربی، بودن گفتار معصومان علیهم، السلام، افصح و ابلغ بودن کلام آنان و تشابه منقولات روایی، فی، الجمله امری مسلم و مقبول است. هم، چنین توجه به مجازات روایی در شمار یکی از راه، های فهم حدیث و رفع تعارض، از دیرباز در دانش فقه، الحدیث مطرح بوده، است. در این میان، سید رضی(ره)(م 406ق)کتاب المجازات النبوی? را در شرح و تبیین روایات وارد بر سبیل مجاز، به اختصار تدوین کرده، ، است. گرچه این اثر، نخستین و تنها کتاب مستقلّ شیعی در این زمینه است، بررسی مجاز به لحاظ نظری، دلایل وقوع آن در منقولات روایی و کیفیت فهم معانی مجازی در آن، ها هیچ، گاه به صورت تفصیلی و مستقل بیان نشده، است. بر این اساس، بررسی چیستی و چرایی مجاز در روایات و کیفیت فهم و تطبیق آن بر نمونه، های روایی در تألیفی جداگانه ضرورت می، یابد که موجب آفرینش پژوهش حاضر شده، است. درباره، ی مجاز، به طور کلی، سه دیدگاه وجود دارد: دیدگاه مشهور، دیدگاه سکاکی و دیدگاه گروهی از فقهای متأخر شیعه. دو دیدگاه نخست، مجاز را به دو نوع عقلی و لغوی منقسم می، داند اما سومین دیدگاه، با نقد و بررسی دو دیدگاه نخست، همه، ی اقسام مجاز را عقلی می، داند. در این میان، دیدگاه سوم به سبب جامعیت، عقل، گرایی و معناگرایی در برداشت، های مجازی و ارائه، ی شیوه، ای معقول و ضابطه، مند درباره، ی کارکرد مجاز، دیدگاه برگزیده و مبنا در این پژوهش شناخته، شده است. دیدگاه، های گوناگونی درباره، ی جواز برداشت، های مجازی از روایات در میان علمای اسلامی وجود دارد، که سیری از نفی مطلق و ظاهری، گری تا پذیرش افراطی و باطنی، گری را شکل می، دهد. در این میان، دیدگاه میانه که بر عقل، گروی اجتهادی در ماهیت معنا مبتنی است، دیدگاه مقبول و معقول در این زمینه است. سید رضی(ره) که یکی از قائلان به دیدگاه میانه و بزرگترین مقام علمی قرن چهارم هجری است، در المجازات النبوی? به شرط صحت روایات و با اعتقاد به عقلی، بودن مجاز، معانی مجازی را تبیین کرده، است. این پژوهش، پس از بررسی کیفیت تبیین معانی مجازی در این اثر، استناد به شواهد لغوی، ادبی، قرآنی، روایی، تاریخی و مبانی کلامی، درنظرگرفتن اسباب و زمینه، های صدور، توجه به صدر و ذیل روایت و بهره، گیری از ذوق فطری و دانش شخصی را به منزله، ی راه، های فهم معانی مجازی روایات معرفی می، کند. واژگان کلیدی: مجاز، روایات، متشابهات، عقلگرایی، معن

مشخصه منبع قراردادي

نوع ماده

پ‍ای‍ان‌ن‍ام‍ه;