آخوند ملا علی نوری که از حکمای سده دوازدهم و سیزدهم هجری قمری و شاگرد آقا محمد بید آبادی بوده است، توانست با قریب هفتاد سال تدریس فلسفه و تربیت شاگردان بسیار و نگارش شرح و تحشیه بر کتابهای ملاصدرا، حکمت متعالیه را به جریان غالب فلسفی در ایران تبدیل کند . یکی از آثار او تفسیر مبسوط سوره توحید است که در زمره تفاسیر فلسفی و عرفانی قرار دارد؛ هر چند به شیوه رایج کتب تفسیری نگاشته نشده است . دریغا که این تفسیر ناتمام ماند و آخوند نوری تنها توانست مقدماتی در باب توحید و مراتب آن برای طالبان حکمت و معارف قرآن به یادگار گذارد . این رساله به دو بخش مجزا تقسیم گردیده است. در بخش اول، مقدماتی در باب علم تفسیر و زندگانی ملا علی نوری و معرفی نسخه های خطی کتاب و شیوه تصحیح آنها آمده و در بخش دوم نیز متن تفسیر سوره اخلاص آخوند نوری به همراه حواشی مولف بر تفسیر خویش قرار داده شده است