عنوان

چیستی وهم، نسبت آن با عقل و نقش آن در اخلاق و عرفان نزد ملاصدرا

زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن

فارسی

عنوان اصلي

چیستی وهم، نسبت آن با عقل و نقش آن در اخلاق و عرفان نزد ملاصدرا

نام نخستين پديدآور

نفیسه ترابی, محسن جوادی

محل نشرو پخش و غیره

تهران

تاریخ نشرو بخش و غیره

بهار و تابستان/1394

نام ناشر، پخش کننده و غيره

دانشگاه پیام نور

متن يادداشت

واهمه در میان قوای نفس قوه ای مهم است که علاوه بر جایگاه مهمی که در نفس شناسی دارد در سایر حوزه های پژوهشی مانند معرفت شناسی، اخلاق و عرفان نیز نقش آفرینی می کند. واهمه در نسبت با عقل دو جنبه مطیع و سرکش دارد. از یک سو در درک معانی جزئی به عقل خدمت می کند و از سوی دیگر، سبب خطای ذهن در امور کلی می شود. بنا بر نظر ملاصدرا، وهم قوه ای غیرمستقل و دارای مرتبه ای از تجرد و به منزله عقل نازل است. قوه واهمه از این حیث که سبب به خطا افکندن ذهن می شود، بیش از جنبه دیگر آن مورد توجه فلاسفه است. به گونه ای که ملاصدرا آن را شیطان درون و راه نفوذ شیطان به نفس آدمی می داند. طبق دیدگاه او جنبه گمراه کننده واهمه به مدد خواطر شیطانی، علاوه بر آن که منشأ بروز برخی رفتارهای انسان است، در مسیر سلوک نیز موانعی برای سالک راه حق ایجاد می کند. در این مقاله ضمن بررسی چیستی وهم و نسبت آن با عقل نزد ملاصدرا، نقش آن را در اخلاق و عرفان بررسی می کنیم.

عنصر شناسه ای

خواطر;ملاصدرا;علم اخلاق;وهم;عقل ( جوهر );شیطان;عرفان;

تقسیم فرعی موضوعی

خود سازی;عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی);عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری);سالک;معرفت شناسی;علم نفس;رئیس قوای حیوانی ;مدرک معانی جزئی;نسبت عقل و وهم ;وهم در اخلاق;جایگاه وهم در عرفان;

مشخصه منبع قراردادي

نوع ماده

مقاله;