عنوان

آیا می توان خواجه نصیرالدین طوسی را معتقد به منطق سه ارزشی دانست؟

عنوان اصلي

آیا می توان خواجه نصیرالدین طوسی را معتقد به منطق سه ارزشی دانست؟

نام نخستين پديدآور

علیرضا دارابی، اسداله فلاحی

متن يادداشت

خواجه نصیرالدین طوسی (یکی از بزرگترین منطق دانان در تاریخ جهان اسلام) در کتاب اساس الاقتباس تحلیلی از گزاره های شرطیه متصله دارد که به تحلیل های منطق های سه ارزشی از گزاره های شرطی شبیه است. بنابراین، این پرسش پیش می آید که آیا خواجه نصیرالدین طوسی به ارزش سومی برای جمله ها قایل بوده است یا خیر؟ در این مقاله، ما با بررسی نظر خواجه و همچنین شاگردان او و مقایسه این نظرات با نظرات منطق دانان سه ارزشی، نشان می دهیم که خواجه به ارزش سومی غیر از صدق و کذب معتقد نبوده است. همچنین نشان می دهیم که در تحلیل خواجه از شرطی های متصل کلمه «صدق» نه به معنای عام صدق، بلکه به معنای صدق در گزاره های تحلیلی و کلمه «کذب» نه به معنای عام کذب، بلکه به معنای کذب در گزاره های تحلیلی به کار رفته است. بنابراین، در نزد خواجه کلمه «صدق» بین صدق به معنای عام آن و صدق تحلیلی و «کذب» بین کذب به معنای عام آن و کذب تحلیلی مشترک لفظی است.

عنصر شناسه ای

منطق سه ارزشی;ارزش سوم گزاره;گزاره های شرطی متصل;صدق کذب;خواجه نصیرالدین طوسی;

مشخصه منبع قراردادي

نوع ماده

مقاله;