عنوان

بررسی تطبیقی حسن و قبح و ثمرات آن در اندیشه شیعه، معتزله، اشاعره و ماتریدیه

زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن

فارسی

عنوان اصلي

بررسی تطبیقی حسن و قبح و ثمرات آن در اندیشه شیعه، معتزله، اشاعره و ماتریدیه

نام نخستين پديدآور

محمدکاظم عمادزاده، مسعود راعی، روح الله روح الهی

محل نشرو پخش و غیره

ساوه

تاریخ نشرو بخش و غیره

بهار/1391

نام ناشر، پخش کننده و غيره

دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه

متن يادداشت

مسئله حسن و قبح، دارای پیشینه بسیار کهن است. یونانیان باستان حسن و قبح عقلی را پایه و اساس ارزش های اخلاقی به شمار آورده اند. برخی از متکلملن اسلامی نیز حسن و قبح عقلی را زیر بنای مسائل کلامی شمرده اند. فقها این بحث را در اصول فقه مطرح کرده و حتی برخی آن را از مبادی احکام می دانند. در بحث عدل الهی، نیز مسئله «حسن و قبح ذاتی افعال» مورد پژوهش است. متکلمان در این بحث دو گروه شده اند. گروه اول طرفدار جبر و اضطرار که به فرقه اشاعره شهرت یافته اند و گروه دوم طرفدار عقل و اختیار که در رأس طرفداران این گروه فرقه معتزله و فرقه شیعه قرار دارند که به عدلیه شهرت یافتند. در کنار این دو فرقه باید از فرقه سومی به نام ماتریدیه نام برد. که این فرقه نیز در حسن و قبح با این گروه هم عقیده اند. در معنا شناختی حسن و قبح، گاه به معنای موافقت و مخالفت با مقصود (عرض) و مصلحت و گاه صفت کمال و نقص، بکار رفته و گاه بر کاری که در دنیا موجب مذمت قرار گیرد و در آخرت موجب عقاب شود، قبح و بر کاری که در دنیا مورد تشویق و مدح و در آخرت موجب ثواب شود، حسن اطلاق می گردد. فرضیه تحقیق این است که اولا حسن و قبح، عقلی است ثانیا در صورت اثبات عقلی بودن حسن و قبح، ثمرات مهم و نوینی از پذیرش این نظریه به وجود می آید، که در این مقاله بدان پرداخته شده است.

عنصر شناسه ای

حسن و قبح ذاتی;عدلیه;حسن و قبح عقلی;معتزله;حسن و قبح;ماتریدیه;حسن و قبح نقلی (شرعی);شیعه امامیه;

تقسیم فرعی موضوعی

قاعده قبح عقاب بلابیان;اهل بیت(ع);امر بین امرین;اخلاق عملی;عدل الهی;فعل قبیح;دروغ;عدالت;کلما حکم به الشرع حکم به العقل;تکلیف بالایطاق;مدرک عقلی;مدرک نقلی;پایه اخلاق جاودان;اخلاق اسلامی و دینی;

مشخصه منبع قراردادي

نوع ماده

مقاله;