عنوان

ابعاد وجودی، معرفتی و زبانی الاهیات سلبی دیونوسیوس مجعول

زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن

فارسی

عنوان اصلي

ابعاد وجودی، معرفتی و زبانی الاهیات سلبی دیونوسیوس مجعول

نام نخستين پديدآور

امیر نصری ، عطیه کشتکاران

محل نشرو پخش و غیره

تهران

تاریخ نشرو بخش و غیره

بهار و تابستان /1394

نام ناشر، پخش کننده و غيره

انجمن فلسفه دین ایران

متن يادداشت

الاهیات سلبی پاسخی به پرسش از چگونگی سخن گفتن از ذات خداوند و امکان شناخت وی است که به صورت سلب زبانی نمود می یابد و از سه بُعد وجودی، معرفتی و زبانی قابل بررسی است. دیونوسیوس مجعول فیلسوف و عارف مسیحی اوایل قرون وسطی است که الاهیات سلبی وی تأثیر بسیاری بر عارفان پس از خود داشته است. شیوه الاهیاتی وی متشکل از چهار مرحله است: 1. ایجابی، که با حرکت نزولی از صفات کلی و انتزاعی امر متعالی آن ها را به مخلوقات متصف می کند؛ 2. سلبی، که در سیری صعودی به تنزیه خداوند از صفات و مفاهیم می پردازد؛ 3. تفضیلی، که با سلبِ سلب منکر صفات ایجابی و هم سلبی از خداوند می شود؛ 4. عرفانی، که سخن گفتن از خداوند را در سکوت و زبان را از بیان امر الوهی عاجز می داند. هر کدام از این مراحل بر اساس یکی از ابعاد الاهیات سلبی بنا شده اند و به سبب اشکالی منجر به مرحله بعد می شوند. در شیوه ایجابی با مبنایی وجودی و هستی شناسانه می آغازد و به علت مشکل معرفتی پیش آمده و تقید خداوند، به مرحلة سلبی روی می آورد. مرحله سلبی نیز منجر به انتساب صفاتِ متضادِ سلب شده و تعین و تقید خداوند می شود؛ لذا وی روش تفضیلی را در پیش می گیرد. در شیوه تفضیلی سلب توأمان صفات ایجابی و سلبی نوعی از آشفتگی زبانی را به وجود می آورد که راه کار دیونوسیوس در نهایت شیوه عرفانی و بیان عجز زبان از توصیف خداوند است.

عنصر شناسه ای

الهیات سلبی;الهیات ایجابی;بعد وجودی الهیات سلبی;بعد معرفتی الهیات سلبی;بعد زبانی الهیات سلبی;الهیات;

تقسیم فرعی موضوعی

بیان ناپذیری خدا;عدم ادراک ذات خدا;تشبیه;تنزیه الهی;سلب محض;تباین تام خالق و مخلوق ;زبان الهیات سلبی;الهیات تفضیلی ;تصور سلسله مراتبی عالم;مراحل الهیات دیونوسیوس مجعول;شیوه عرفانی دیونوسیوس;گذر از تشبیه و تنزیه;تاریکی فوق ذات;جهل مکتسب در الهیات سلبی;

مشخصه منبع قراردادي

نوع ماده

مقاله;