عنوان

عقل‌‌گرایی و نص‌‌گرایی در کلام اسلامی با بررسی دیدگاه‌ شیخ طوسی و ابن‌ادریس

زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن

فارسی

عنوان اصلي

عقل‌‌گرایی و نص‌‌گرایی در کلام اسلامی با بررسی دیدگاه‌ شیخ طوسی و ابن‌ادریس

نام نخستين پديدآور

حمیدرضا شریعتمداری , مرتضی توکلی محمدی

محل نشرو پخش و غیره

قم

تاریخ نشرو بخش و غیره

پاییز و زمستان / 1393

نام ناشر، پخش کننده و غيره

جامعه المصطفی العالمیه

متن يادداشت

گستردگی و تنوع مباحث علم کلام، متکلمان را بر آن داشته است تا در اثبات مباحث کلامی از روش‌های گوناگون بهره گیرند. عقل‌گرایی و نص‌گرایی از روش‌هایی است که هر کدام در حقیقت نمایانگر طیفی هستند که مدارس علمی و دانشوران مختلفی را در بر می‌گیرند؛ از این رو حتی در یک مکتب و طیف می‌توان اختلافاتی را تشخیص و نشان داد. در میان عقلگرایان شیعه، ابن ادریس در فقه (و اصول فقه) یک نقطه عطف به حساب می‌آید که عقلگرایی و اصول‌گرایی را در فقه به جایگاه واقعی خود بر می‌گرداند. وی گرچه در برابر حاکمیت انحصاری فتاوای شیخ طوسی در فقه ایستاد، اما در همان چارچوب روشی عمل کرد. با این همه، حتی از لحاظ روش‌شناسی هم می‌توان میان آنها تفاوت‌هایی را تشخیص داد. این تحقیق در پی نشان دادن آنها در کنار شباهت‌ها می‌باشد. شیخ طوسی و هم ابن ادریس در مباحث کلامیِ خود، روش عقل‌‌گرایی را بر روش نص‌‌گرایی ترجیح داده‌اند، اما ابن ادریس در تبیین و بررسی مباحث کلامی بیشتر از عقل بهره جسته است. البته این بدان معنا نیست که شیخ طوسی در استدلال‌ها و بررسی مباحث کلامی توجهی به کار کرد عقل نداشته باشد.

عنصر شناسه ای

نص گرایی;کلام اسلامی;ابن ادریس حلی;عقل و دین;شیخ طوسی;

تقسیم فرعی موضوعی

مدرسه بغداد;شیخ مفید;اجماع;مکتب نص گرای قم;تفاوت های عقل گرایی و نص گرای شیعه;جایگاه عقل در فقه شیعه;سید مرتضی علم الهدی;اصل عملی عقلی;مصادیق دلیل عقل در فقه;اموال اهل بغی;اصل اباحه;عقل ;اصل برائت;جایگاه عقل در معرفت دینی;اخباری گری;

مشخصه منبع قراردادي

نوع ماده

مقاله;