یادداشتهای مربوط به کتابنامه ، واژه نامه و نمایه های داخل اثر
متن يادداشت
کتابنامه: ص.۲۰۶ - ۱۹۹ ؛ همچنین به صورت زیرنویس
یادداشتهای مربوط به پایان نامه ها
جزئيات پايان نامه و نوع درجه آن
کارشناسی ارشد (رشته تاریخ و تمدن ملل اسلامی)
کسي که مدرک را اعطا کرده
، دانشکده الهیات ومعارف اسلامی، دانشگاه تهران
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده
متن يادداشت
در منابع تاریخی محمد بن حنیفه پس از حسین(ع)نامدارترین اولاد ذکور علی(ع)است.وی که به خاطر تمییز از نوادگان رسول خدا(ص)بجای پدر، به قبیله مادرش"بنی حنیفه "منتسب گردید، در سال16 ق از مادری خوله نام زاده شد.خوله در جنگهای رده به اسارت مسلمانان در آمده و در اختیار علی(ع)قرار گرفته و بعدا به ازدواج وی درآمده بود.محمد بن حنیفه که در دامان پر مهر علی(ع)پرورش یافته و از خرمن دانش او خوشهها چیده بود، در شاخههای متعدد علوم اسلامی زمان خود، چنان شهره گشت که دوست و دشمن به تحسین او پرداخته و در شمار محدثان و فقیهان و علمای نامی جای دادند.حیات سیاسی ابن حنیفه با قیام امام حسین(ع)شروع و پس از شهادت آن حضرت61) ق)و همزمان با دوران امامت زین العابدین(ع)اوج می گیرد.در واقع او تمام دوران زندگی و خلافت و امامت علی و حسین(ع)را در اطاعت و فرمانبرداری از آنان سپری کرد.او در این زمان بیشتر یک چهره نظامی داشت و در جنگها به علت شجاعت و قدرت بدنی ویژهاش پرچمداری سپاه را عهده دار بود.مشارکت نکردن در حرکت و قیام امام حسین و تایید و رهبری قیام مختار بن ابی عبید ثقفی با وجود مخالفت امام سجاد(ع)،دو مساله بسیار مهم و حساسی هستند که سیمای فکری و اعتقادی و سیاسی ابن حنیفه را در ابهام فرو برده اند.البته علما و مورخان شیعی، تا حدودی سعی کردهاند این دو مساله را توجیه کنند و هرگونه حرکت و موضعگیری سیاسی ابن حنیفه را کاملا با اجازه و حتی دستور امام سجاد(ع)دانستهاند.ولی مجموعه عملکرد سیاسی و سخنان و رفتارهای مختلف ابن حنیفه در مواجهه با دو جریان نیرومند"قیام عبدالله بن زبیر "در حجاز و"عبدالملک بن مروان "در شام، که هر دو ادعای خلافت می کردند، نشان می دهد که ابن حنیفه درباره معیارهای خلافت و شروط مشروعیت آن عقیده خاصی داشته است.از دیدگاه وی خلافت و امامت دو شرط اصلی دارد که با تحقق آنها بیعت و اطاعت مردم واجب می شود:شرط اول:حصول اجماع همه مسلمانان، بطوریکه حتی یک نفر مخالف نباشد و همه بیعت کنند.شرط دوم :عدم توسل به جنگ و خونریزی برای گرفتن بیعت.بنابراین خودداری وی از همراهی امام حسین(ع)و مخالفت با خلافت ادعایی ابن زبیر و نیز تاخیر در بیعت با عبدالملک تا زمان قتل ابن زبیر، از این اندیشه سیاسی وی نشات می گرفت.فرقه کیسانیه نیز ارتباطی تنگاتنگ با ابن حنیفه دارند و به امامت وی معتقدند ولی مسلما، خود ابن حنیفه هرگز چنین اعتقادی نداشته و اصول اعتقادی کیسانیه در دوران بعد از وی شکل گرفته است.ابن حنیفه فرزندانی داشته که تداوم نسلش بیشتر از سوی جعفر اکبر و علی بوده است.نامدارترین فرزند وی ابوهاشم عبدالله بن محمد است که انتقال رسمی امامت و خلافت از علویان به عباسیان بوسیله او صورت گرفته است
اصطلاحهای موضوعی کنترل نشده
اصطلاح موضوعی
محمد حنفیه،۸۱ - ۲۱ ق. -- سرگذشتنامه
اصطلاح موضوعی
محمد حنفیه،۸۱ - ۲۱ ق. -- فرزندان
اصطلاح موضوعی
اسلام -- تاریخ
نام شخص به منزله سر شناسه - (مسئولیت معنوی درجه اول )