عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
شماره کتابشناسی ملی
کد کشور
IR
شماره
۱۰-۲۴۳۱۱
زبان اثر
زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن
عربی
کشور محل نشر یا تولید
کشور محل نشر
IR
عنوان و نام پديدآور
عنوان اصلي
<الشجره = شجره> الالهیه
نام نخستين پديدآور
/ از: شمس‌الدین محمد بن محمود شهرزوری
وضعیت نشر و پخش و غیره
تاریخ نشرو بخش و غیره
، آغاز قرن ۱۲ق.
مشخصات ظاهری
ابعاد
؛ وزیری. ۵/۱۷*۲۶ سم. ۴۹۱ ص. ۲۷- ۳۱ س.
یادداشتهای کلی مربوط به اطلاعات توصیفی
آغاز، انجام، انجامه
1
آغاز، انجام، انجامه
1
آغاز، انجام، انجامه
2
متن يادداشت
آغاز فهرست: الکتاب هو المسمی برسائل الشجره الالهیه فی علوم الحقایق و هی مشتمله خمس رسائل... .
متن يادداشت
الحمد لله علی سوابغ نعمه و مواهب حکمه و شمول احسانه و نیز برهانه...و بعد فهذه رسائل موسومه برسائل الشجره الالهیه فی العلوم الحقایق الربانیه. الرساله الاولی فی المقدمات و تقاسیم العلوم، و هی تشتمل علی فصول، الفصل الاول فی الحکمه و شرح احوالها... .
متن يادداشت
انجام کتاب: ...علی اللبیب یسعی فی تحصیل الکمالات العلمیه...و یستعد للرحله...الی...الصقع الشریف الذی لانهایه لفرحه و سروره...فان الوقت سیف قاطع، و ان الایام تمضی و لا تعود و العمر یذهب و لایوب.
یادداشتهای مربوط به نشر، بخش و غیره
متن يادداشت
نام کاتب ندارد.
متن يادداشت
در ذیل نسخه، رقم کاتب نسخه‌ای که این نسخه از روی آن (با واسطه یا بدون واسطه) رونویس به چشم می‌خورد: «و صلی الله علی سیدنا محمد...تمت کتابه الشجره الالهیه فی العلوم الثلثه علی ید المفتقر الی ربه الروف عبدالرحیم بن معروف و اواخر ربیع الاخر سنه ستین و ثمانماه وفقنا الله للعمل بما فیه من العلوم».
متن يادداشت
کاتب، فهرست رساله‌ها و ابواب و فصول کتاب را روی دو صفحه اضافی آغاز نسخه نوشته و فصل 16 از فن 2 از رساله 5 را از قلم انداخته و در متن کتاب نیز از فصل نهم تا هفدهم (فن مذکور) یک جا از نسخه ساقط گشته. رساله دوم که در منطق است در این نسخه نیست و پس از رساله اول، رساله سوم آغاز می‌گردد. در فهرست مزبور که ظاهرا از کاتب نسخه است پس از ذکر رساله دوم آمده: «رساله دوم را به علت و طول مباحثه...؟ حذف کردم».
متن يادداشت
رساله 4 در ص 307 پایان یافته و رقم کاتب اصل در ذیل آن چنین است: «تم الکتاب فی العشر الاول من شعبان...سنه تسع و خمسین و ثمانماه».
متن يادداشت
در ذیل رساله سوم نیز کاتب نسخه اصل رقم کرده و نام خود را نیز آورده. کاتب خواسته است این نسبت را جعل کند.
متن يادداشت
در پشت نخستین برگ نسخه یادداشتی درباره سبعه منحوسه نوشته‌اند و بر روی یک برگ اضافی آخر فقره‌ای درباره فرق فلاسفه غیر اسلامی به نقل از عیون المسائل به خط کاتب موجود است. به نظر نگارنده.
یادداشتهای مربوط به مشخصات ظاهری اثر
مشخصات ظاهری
نوع خط:
مشخصات ظاهری
تزئینات نسخه:
مشخصات ظاهری
تزئینات جلد:
متن يادداشت
نسخ تحریری.
متن يادداشت
سرآغاز رساله‌ها دارای بسمله و خطبه و دیباچه‌ای کوچک است.
متن يادداشت
کاغذی سبز رنگ.
یادداشتهای مربوط به نسخه موجود
خصوصیات نسخه موجود
1
خصوصیات نسخه موجود
1
خصوصیات نسخه موجود
1
خصوصیات نسخه موجود
1
خصوصیات نسخه موجود
1
متن يادداشت
روی ص ۶۶ عنوان رساله ۴ نوشته و رساله خود از ص ۶۷ آغاز شده.
متن يادداشت
روی یکی از برگ‌های اضافی اول نسخه قصیده‌ای 41 بیتی از عبدالرحیم بن معروف کاتب نسخه اصل دیده می‌شود و از آن جمله است: علیک سلام یا من العلم فضله/ و من اهل بیت المصطفی عند اهله، و ما قیل ان الشرع بالوحی مثبت/ فذلک مما لیس یدفع مثله، فان امام المتقین مرجح/ لهذا علی ما قد تبین نقله، و مستبعد امر الکشوف و نهیه/ و ذا عجب ممن نسلم عقله، و ما خالفت قول الامام من الکلم/ حرام لدینا لیس ینقل حله، و قسطاس اهل الکشف مما به کشف/ لاصحابه للحق و الغیر شکله، و لکنما العینین ما کان مدرکا/ من الامر ما قد کان یدرک فحله. زیر این اشعار توضیح داده که مقصود، اشاره بدین کلام حضرت علی (ع) است: «الا ان ذکر الله جلاء للقلوب...». بالای اشعار چنین نوشته: «...مما انشاه الفقیر الی الله الروف عبدالرحیم بن معروف».
متن يادداشت
کنار این برگ به خط نستعلیق و ثلث نوشته شده: «کتاب شجره الهیه من تصانیف محرر هذا الکتاب المحتاج الی الروف عبدالرحیم بن معروف کاتب هذه الحروف».
متن يادداشت
عنوان‌ها و بیشتر آغاز مطالب به خط ثلث و با قلم درشت‌تر است و گاه نیز بالای آنها خط قرمز کشیده شده.
متن يادداشت
بر پشت نخستین برگ کتاب (پایین ص 2 فهرست مذکور) این یادداشت دیده می‌شود: «من مواهب الله تعالی علی العبد الاذل الاحقر محمد حسن بن احمد النطنزی فی اواخر 1257». زیر این یادداشت 2 مهر است که بر یکی نام حمد حسن بن احمد نقش است و نقش دیگری خوانا نیست.
یادداشتهای مربوط به کتابنامه ، واژه نامه و نمایه های داخل اثر
متن يادداشت
شجره الهیه مشتمل است بر پنج رساله: رساله یکم در مفدمات و تقاسیم علوم، در دو فصل: فصل یکم در تعریف علم حکمت.
متن يادداشت
فصل دوم در تاریخ حکماء و تاریخ فلسفه و اقسام فلسفه.
متن يادداشت
رساله دوم در منطق (دارای سه فصل و فصل 3 دارای 2 بخش).
متن يادداشت
رساله سوم در حکمت عملی و علم اخلاق و در سه بخش.
متن يادداشت
رساله چهارم حکمت طبیعی، در یک مقدمه و هشت بخش (مقدمه خود دارای 2 «مبحث» است: مبحث یکم، موضوع علم طبیعی و مبادی آن.
متن يادداشت
مبحث دوم، در تعریف الفاظ به کار رفته در این علم.
متن يادداشت
بخش یکم امور عامه هیولا، صورت، حرکت، سکوت، زمان، مکان. در ده فصل.
متن يادداشت
بخش دوم جهان، آسمان‌ها، ستارگان، عناصر چهارگانه در دو فصل (ص 151- 172 نسخه ش 1838).
متن يادداشت
بخش سوم استحاله، در کیف و مزاج و توابع آن.
متن يادداشت
بخش چهارم آثار علوی، در پنج فصل.
متن يادداشت
بخش پنجم کانها، در دو فصل.
متن يادداشت
بخش ششم گیاهان، در دو فصل.
متن يادداشت
بخش هفتم جانوران، در دو فصل.
متن يادداشت
بخش هشتم نفس ناطقه انسانی، در پنج فصل.
متن يادداشت
رساله پنجم الهیات و مابعد الطبیعه، در چهار مقدمه و دو فن: مقدمه یکم نظر در موجود.
متن يادداشت
مقدمه دوم در موضوع این علم.
متن يادداشت
مقدمه سوم در مزایای این علم.
متن يادداشت
مقدمه چهارم در لزوم آموختن این علم پس از طبیعی و ریاضی.
متن يادداشت
فن یکم علم کلی، در چهار فصل: فصل یکم وجود، واجب، ممکن، ممتنع الوجود، و اقسام دیگر...
متن يادداشت
فصل دوم اقسام مقولات.
متن يادداشت
فصل سوم تقسیمات وجود، از متقدم و متاخر، واحد و کثیر، بالفعل و بالقوه و غیره، در نه مبحث.
متن يادداشت
فصل چهارم در امور ذهنی و اعتبارات عقلی.
متن يادداشت
فن دوم علم الهی، در هفده فصل.
متن يادداشت
فن یکم اثبات واجب الوجود.
متن يادداشت
فصل دوم وحدت واجب الوجود و نفی شریک.
متن يادداشت
فصل سوم اسماء و صفات واجب الوجود.
متن يادداشت
فصل چهارم در فعل واجب الوجود لذاته و معنی ابداع.
متن يادداشت
فصل پنجم مترتب بودن معلول بر علت.
متن يادداشت
فصل ششم مسئله «لا یصدر عن الواحد الا الواحد».
متن يادداشت
فصل هفتم ادامه جود از مبدا نخست.
متن يادداشت
فصل هشتم مبادی و غایات.
متن يادداشت
فصل نهم ترتیب و مراتب موجودات.
متن يادداشت
فصل دهم مثل افلاطونی.
متن يادداشت
فصل یازدهم تحقیق عالم مثال.
متن يادداشت
فصل دوازدهم حقیقت ادراک الواجب.
متن يادداشت
فصل سیزدهم بقاء نفس.
متن يادداشت
فصل چهاردهم شرح حال نفس پس از مرگ.
متن يادداشت
فصل پانزدهم مباحث خیر و شر.
متن يادداشت
فصل شانزدهم مقامات عارفان.
یادداشتهای مربوط به نمایه ها، چکیده ها و منابع اثر
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
فصل هفدهم جن و دیوان.
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
ماخذ فهرست: مجلد سوم، صفحه ۲۵۱۱- ۲۵۱۴.
یادداشت های مربوط به نسخه اصلی
متن يادداشت
نک: کشف الظنون، الشجره، مقدمه کنز الحکمه، دارالکتب، ۱۹۲۴ ۱/ش۲۴۹ و چ ۱۹۶۱، ص ۴۳۵؛ خدیوی مجموعه ۹۳ از مجامیع مصطفی فاضل پاشا و فهرست برلین، ش ۵۰۶۳.
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده
متن يادداشت
به نوشته مرحوم دری، شهرزوری در این کتاب خرده‌گیری‌های امام فخر رازی را بر اشارات و نیز پاسخ‌هی خواجه نصیرالدین را نقل کرده اما از خواجه نامی نبرده. از مقاومات شیخ الهی مکرر یاد کرده و از رسائل اخوان الصفا بدین گونه نقل می‌کند: «قال صاحب اخوان الصفا».
متن يادداشت
صدرالمتالهین از این کتاب یاد کرده و آقای مشکوه در مقدمه دره التاج نوشته‌اند: قطب‌الدین مطالب فلسفی را از شجره الهیه و...ترجمه کرده است (مقدمه ج اول دره التاج چ تهران).
متن يادداشت
در برخی از مدارک و نسخ‌ها نام این کتاب رسائل الشجره الالهیه ثبت شده.
متن يادداشت
آغاز رساله یکم: الرساله الاولی فی المقدمات و تقاسیم العلوم و هی تشتمل علی فصول، الفصل الاول فی صفه الحکمه و شرح احوالها الممدوحه، اعلم ان العلوم الحکمیه قدسها الله علی اختلاف انواعها... .
متن يادداشت
آغاز رساله سوم: بسمله. الحمد لله العزیز شانه العظیم برهانه الفائق سلطانه، المنزه عن وزن الاجسام، المحرک لا بالاتصال و المماسه عالم الاجرام...الرساله الثالثه فی الاخلاق و التدابیر و السیاسات، و اذ قد فرغنا من مباحث الاصل فلنشرع الآن فیما یفرع عن هذه الشجره من الاشجار و الاغصان...قال ابونصر الفارابی ینبغی لمن اراد ان یشرع فی الحکمه ان یکون شابا صحیح المزاج... .
متن يادداشت
انجام رساله سوم: ...و ینبغی ان یشتبث فی اتصال جمیع الخیرات و المنافع بمنبع الخیر المطلق و هو الباری عز شانه و تقدست اسماوه.
متن يادداشت
در نسخه ش ۱۸۳۸ کاتب در پایان این رساله نوشته: تمت رساله الاخلاق بحمد الله تعالی و منه، و الصلوه علی خیر خلقه محمد و آله و صحبه اجمعین علی ید الفقیر الی الله الروف عبدالرحیم بن معروف عفی الله و لوالدیه و احسن الیهما و الیه.
متن يادداشت
آغاز رساله چهارم: الرساله الرابعه من رسایل الشجره الالهیه فی علوم الحقایق الربانیه، فی العلوم الطبیعه و کشف اسرار قواعدها و تشیید احکام مبانیها و مقاصدها. بسمله. اللهم یا ذا الطول العظیم و الامر الحکیم. و یا واهب الحیوه العقلیه و مفیض الانوار القدسیه، و مکمل النفوس الانسیه...الرساله الرابعه فی العلوم الطبیعیه و النفوس الانسیه...الرساله الرابعه فی العلوم الطبیعیه و کشف اسرار حقایقها و قواعدها و تشیید احکام مبانیها و مقاصدها و التنبه علی جوهرها و قلایدها علی الوجه الاتم الاکمل و الرای الاصوب الافضل، مع ایضاح المعضلات و حل المشکلات... .
متن يادداشت
انجام رساله چهارم: ...عن اختلاف انواع الحیوانات و خواصها و البحث عن هیاتها و افعالها و ماآتاها جل جلاله من العجائب و وهبها من الغرایب، و الله اعلم بالصواب، تم الکتاب فی العشر الاول من شعبان من الله علینا بالمغفره و الرضوان. و الصلاه و السلام علی افضل الانس و الجان محمد مصطفی من بنی عدنان و علی آله و عترته و ولی الکرم و الاحسان. سنه تسع و خمسین و ثمانمئه.
متن يادداشت
آغاز رساله پنجم: الرساله الخامسه فی العلوم الالهیه و الاسرار الربانیه. بسمله. الحمد الله الذی غرفت فی بحار معرفته عقول العقلاء و تاهت فی کنه حکمته و عظمته افهام الفهما...الرساله الخامسه فی العلوم الالهیه و الاسرار الربانیه، و هو علم ما بعد الطبیعه من کتاب «الشجره الالهیه» و لیس ورائه فی مرتبه الشرف علم، لان شرف العلم شرف معلومه، و المعلوم فی هذا العلم هو ذات- الذوات و حقیقه الحقایق و هو الباری... .
متن يادداشت
انجام رساله یکم: ...و اما اقسام آله الحکمه اعنی المنطق فهی تسعه اقسام. ترکناها کما ذکر...فالان نشرع فی الرساله الثالثه فی الاخلاق و التدابیر و السلام علی خیر الخلایق محمد و آله و اصحابه اجمعین.
یادداشتهای مربوط به سفارشات
منبع سفارش / آدرس اشتراک
و در ذیل فصل دوم رساله اول (ص 9 نسخه) که در تقسیمات حکمت است چنین گوید: «آلت حکمت که منطق است 9 قسم است از نوشتن آن صرف نظر کردم به علتی که قبلا یاد شد و اکنون رساله سوم را آغاز می‌کنم». در ص 10 عنوان رساله سوم «فی الاخلاق و ...» نوشته شده ولی صفحه سفید مانده و در ص 11، رساله 3 از نو آغاز شده.
موضوع (اسم عام یاعبارت اسمی عام)
موضوع مستند نشده
فلسفه
سایر رده بندی ها
شماره رده
۱۸۳۸
مبدا اصلی
کشور
ایران
سازمان
کتابخانه مجلس شورای اسلامی
تاريخ عمليات
20121023
دسترسی و محل الکترونیکی
تاريخ و ساعت مذاکره و دسترسي
02-01062.pdf
وضعیت فهرست نویسی
وضعیت فهرست نویسی
فهرستنویسی قبلی
اطلاعات رکورد کتابشناسی
نوع ماده
MF
کد کاربرگه
87856
پیشوند ISBD اعمال شده است
1
اطلاعات دسترسی رکورد
تكميل شده
Y
