آغاز افتاده: ... الاسلام و الایمان و الاحسان... عمر عن ابیه عمر بن الخطاب رضیالله عنهما قال کنا... شدید بیاض الثیاب شدید سواد الشعر... من رسولالله و جلس الیه و اسند رکبتیه... و یسئل عن الاسلام فقال یا رسولالله ما الاسلام...
متن يادداشت
... فصل، اکنون بدانک چون استطاعت حج بدان شرطها که گفتیم حاصل شود باید که در خود توبتی نصوح بکند و دل از دنیا و اهل دنیا برگیرد... لبیک گفتن همین است. اما از جامه دوخته بیرون نیاید اما از روی باز افکند و چون مرد خواهد.
یادداشتهای مربوط به مشخصات ظاهری اثر
مشخصات ظاهری
نوع خط:
مشخصات ظاهری
تزئینات متن:
مشخصات ظاهری
رکابه نویسی:
مشخصات ظاهری
تزئینات جلد:
مشخصات ظاهری
ویژگی های جلد:
متن يادداشت
نسخ کهن.
متن يادداشت
عناوین شنگرف.
متن يادداشت
دارد اما بخشی از رکابهها در صحافی از بین رفته است.
متن يادداشت
تیماج سرخ، مجدول با رقم صحاف «عمل غلامحسین صحاف».
متن يادداشت
گمان میشود این جلد را مالک قبلی نسخه (آقای عتیقی) از جای دیگری آورده و بر این نسخه نصب کرده است.
یادداشتهای مربوط به نسخه موجود
خصوصیات نسخه موجود
1
خصوصیات نسخه موجود
2
متن يادداشت
عبارات عربی اعراب دارد.
متن يادداشت
تصحیحات اندکی در حواشی صفحات دیده میشود.
یادداشتهای مربوط به نمایه ها، چکیده ها و منابع اثر
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
ماخذ فهرست: جلد ۴۸، صفحه ۶۶-۶۸.
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده
متن يادداشت
کهنه کتابی است ارزنده در فقه و عقاید و اخلاق با استدلال به آیات و احادیث، به فارسی و به روش سنیان، دارای فصلهای بسیار، که متاسفانه طرفین نسخه افتاده و راه دستیابی به نام کتاب و مولف بسته شده است. مدتها به مطالعه و بررسی نسخه و مقابله آن با کتابهای مشابه، مانند المرشد و کفایه در فروع از بغوی وقت سپری شد و نتیجه روشنی حاصل نگشت جز اینکه این اثر غیر از دو کتاب مذکور است.
متن يادداشت
در بخش موجود از کتاب، تنها از دو منبع یاد شده (ص۲۷): ۱. احیاء علومالدین امام غزالی ۲. قوه القلوب امام ابوطالب مکی. در پی جستجوی بسیار، نسخه ای دیگر از این کتاب شناسایی شد که اصل آن در کتابخانه موزه بریتانیا به شماره 02.8435 نگهداری میشود با تاریخ کتابت ۷۲۴ق. و تصویری از آن در میان میکروفیلمهای کتابخانه دانشگاه تهران به شماره ۷۲۳ موجود است و در فهرست میکروفیلمهای آنجا (ج۱ُ ص۱۴) به عنوان اصول دین و اخلاق معرفی شده است.
متن يادداشت
خدای جزای خیر دهاد دوست نسخهپژوه نیکاندیشام جناب آقای دکتر جواد بشری را که از ره لطف عناوین چند فصل و بخشهایی از متن نسخه عکسی (ش۷۲۳) موجود در دانشگاه را یادداشت نموده و برایم آورد و مشخص گشت که نسخه ما برابر با آنست. همچنین تصویر گوشههایی از المرشد را لطف فرمود که تفاوت نسخه حاضر را با المرشد دریافتیم.
متن يادداشت
استاد عبدالحسین حایری (عافاهالله) یادداشتی در ابتدای نسخه حاضر نهاده و در آن نوشتهاند: «الفصول، متن کهن فارسی، کتابت حدود ق ۷ یا اول ۸ در معارف اسلامی، مولف هنوز شناخته نشده، در دست خرید است».
متن يادداشت
و اینک گزارش عناوین برخی از فصلهای کتاب:
متن يادداشت
فصل: ... الاسلام و الایمان و الاحسان...
متن يادداشت
فصل: اما این کی ما گوییم که خذ است که سزد کش فرمان برند و در بند فرمان او روند...
متن يادداشت
فصل: اما این که میگوییم اشهد میدانم و گواه میشوم یعنی...
متن يادداشت
فصل: و اشهد ان محمدا رسولالله یعنی...
متن يادداشت
فصل: فی بیان العلم و العلماء الربانیه.
متن يادداشت
فصل: مقصدی و مطلبی که روندگان و سالکان راه خدا را بکار باید و در آن روش کنند...
متن يادداشت
فصل: فی معنی الاسلام و التوبه و حقایقها مع دلایلها.
متن يادداشت
فصل: معنی مسلمانی.
متن يادداشت
فصل: فی التوبه.
متن يادداشت
فصل: آن گناهها و معصیتها که توبه کردن از آنها و اجتناب نمودن از آنها اولیتر فرضی است در دین و ملت مسلمانی و در همه دینها و ملتها.
متن يادداشت
فصل: معنی عبادت و انواع عبادات در شریعت.
متن يادداشت
فصل: نیت خالص.
متن يادداشت
فصل: اقسام طاعت.
متن يادداشت
فصل: در جمله خصایص و فضایل و محاسن و مناقب انبیا و رسل علیهم السلام.
متن يادداشت
فصل خصایص پیامبر خاتم (ص).
متن يادداشت
فصل: فی بیان کلمتی الشهاده و ما یتعلق بها و دلایلها (در این فصل از پنج چیز که بنیاد دین و مسلمانی است یاد میکند: ۱. دو کلمه شهادت ۲. اقامت نماز ۳. دادن زکات ۴. داشتن روزه ماه رمضان ۵. زیارت خانه کعبه).
متن يادداشت
فصل: فرمان بردن از علمای ربانی.
متن يادداشت
فصل: ایمان ثابت.
متن يادداشت
فصلهایی درباره علم و عمل.
متن يادداشت
فصل: مکاشفات اولیا و الهامات صوفیان و عارفان را اعتقاد نباید ساخت و از آن عمل نباید کرد.
متن يادداشت
فصل: دو شرط طاعت و عبادت (در این فصل گوید از علما ربانی مجتهد صاحب بصیرت صاحب قدرت که در شریعت به پنج علم موصوف باشند و در طریقت به دوازده نشان مخصوص باشند و در حقیقت به چند خاصیت مخصوص باشند، باید پیروی کرد).
متن يادداشت
فصل: فی معنی اسماءالله الحسنی.
متن يادداشت
فصل: نام دیگر ملک است.
متن يادداشت
فصل: فی بیان کلمه الهدی و الاهتداء و الهدایه.
متن يادداشت
فصل: بینادلی و روشنروانی.
متن يادداشت
فصل: فی بیان انواع الشرک و النفاق و الکفر و دلایلها.
متن يادداشت
فصل: فی بیان کبایر الاثم و اعدادها و کفاراتها مع دلایلها (۱۸ کبیره را در چند فصل پیاپی میآورد).
متن يادداشت
فصل: حدیثها که در ثواب الاعمال و فضایل الاعمال آوردهاند.
متن يادداشت
فصل: نماز نافله.
متن يادداشت
فصل: فی بیان المامورات و المفروضات و المسنونات.
متن يادداشت
فصل: فی المیاه و احکامها.
متن يادداشت
فصل: فی حکم الحیوانات.
متن يادداشت
فصل: فی المیاه عند الاشتباه.
متن يادداشت
فصل: فی ازاله النجاسه.
متن يادداشت
فصل: فی ما یوجب الغسل.
متن يادداشت
فصل: فی الحیض و الاستحاضه.
متن يادداشت
فصل: فی الاستنجاء
متن يادداشت
فصل: فی فرایض الوضوء.
متن يادداشت
فصل: فی سنن الوضوء و آدابه.
متن يادداشت
فصل: تیمم.
متن يادداشت
فصل: فی المسح علی الخفین.
متن يادداشت
فصل: فی الصلوه و اوقاتها.
متن يادداشت
فصل: فی صلوه الخسوفین.
متن يادداشت
فصل: فی الجنایز و من حضره الموت.
متن يادداشت
فصل: فی فرایض الصلوه و ارکانها.
متن يادداشت
فصل: فی سنی الصلوه و آدابها.
متن يادداشت
فصل: سجده سهو.
متن يادداشت
فصل: فی الامامه فی صلوه الجماعه.
متن يادداشت
فصل: فی موقف الامام و الماموم.
متن يادداشت
فصل: فی صلواه الجمعه.
متن يادداشت
فصل: فی ما یفسد الصلوه.
متن يادداشت
فصل: فی الاوقات التی هی الصلوه فیها.
متن يادداشت
فصل: فصل فی الاذان و الاقامه.
متن يادداشت
فصل: فی ما یجب قبل صلوه و من شرایطها.
متن يادداشت
فصل: خشوع نفس در نماز.
متن يادداشت
فصل: علم و معرفت جان در نماز.
متن يادداشت
فصل: فی فواید الصلوه.
متن يادداشت
فصل: فی معنی ما یقرا فی الصلوه من الاذکار و الدعوات.
متن يادداشت
فصل: فی بیان احسن الاخلاق و سییء الاخلاق و اعدادها.