عنوان

رساله عملیه حجه الاسلام ممقانی

کد کشور

IR

شماره

۱۰-۱۹۲۲۳

زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن

فارسی

عنوان اصلي

رساله عملیه حجه الاسلام ممقانی

نام عام مواد

[نسخه خطی]

نام نخستين پديدآور

/ از: محمد بن حسین تبریزی ممقانی.

تاریخ نشرو بخش و غیره

بی تاریخ. مسلما از خطوط اواخر ق ۱۳ق.

ابعاد

وزیری کوچک. ۱۵*۲۲سم. ۱۲۲گ. ۱۷س.

متن يادداشت

در سبب تالیف گوید: «جمعی از برادران ایمانی و اخلاء روحانی از بنده فانی محمد بن الحسین التبریزی الممقانی التماس نمودند که مختصری مشتمل بر کیفیت و آداب عبادات واجبه و مستحبه و محتوی به شرائط و احکام بلغت فارسی بسلک تحریر در آورم الخ».

آغاز، انجام، انجامه

1

متن يادداشت

بسمله الحمد لله العزیز المنان... اما بعد بر قلوب صافیه ارباب عقول و اصحاب شعور...

متن يادداشت

مولف و منشی این رساله عملیه بنابر تصریخ در خود کتاب (ص۲۱).

متن يادداشت

در کتب رجال و سیر که در دست نگارنده است به شرح احوال و آثار این عالم دست نیافتم.

متن يادداشت

آقای عبدالله ثقه الاسلام فرزند برادر مرحوم ثقه الاسلام تبریزی شهید به خواهش نگارنده یادداشتی تهیه فرموده که خلاصه آن این است: «محمد بن حسین ممقانی مشهور به حجه الاسلام پدر میرزا محمدتقی حجه الاسلام متخلص به نیر است، تحصیلات خود را در عراق عرب انجام داده و موفق به گرفتن اجازه اجتهاد گردیده، پیش ۱۲۴۰ق. به قصد مراجعت به تبریز حرکت، در کرمانشاهان خدمت حضرت شیخ احمد احسایی رسیده و ۱۸ ماه در آنجا از محضر ایشان استفاده نموده و چون به تبریز آمده ترویج معتقدات ایشان را اختیار و متکی به حاج میرزا یوسف آقای طباطبایی که از علمای طراز اول تبریز بوده‌اند، گردیده و به جای ایشان در مسجد جامع اقامه جماعت می‌نموده و پس از چندی مسجد بزرگی در طرف غربی مسجد جامع بنا کرد که اینک به مسجد حجه الاسلام مشهور و بزرگترین مسجد تبریز و دارای چهل ستون و ۵۵ گنبد می‌باشد و اینک امامت آن با علمای فرقه شیخیه است. از حجه الاسلام (محمدبن حسین) رساله‌ای به نام شقشقه در بیان سر قدر و مسئله جبر و اختیار و آمدن مخلوقات از کتم عدم به عرصه وجود و احاطه علم امام (ع) و مطالب دیگر در جواب سئوال جمعی از شیعیان می‌باشد که در ۱۲۸۶ق. در تبریز با رساله کوچکی از حجه الاسلام نیر در علم امام چاپ شده و در دیوان نیر که در ۱۳۴۶ق. در تبریز چاپ شده غزلی به صاحب این ترجمه نسبت داده شده است و حجه الاسلام محمد بن حسین ممقانی در ۱۲۶۹ق. وفات یافته‌اند». مولف ذریعه در مراسله‌ای که به نگارنده مرقوم داشته‌اند گویند: «ملا محمدبن حسین بن زین العابدین بن ابراهیم مامقانی المتوفی سنه ۱۲۶۹ق. از تلامیذ شیخ احمد است و پسر او میرزا محمدتقی حجه الاسلام مامقانی صاحب آتشکده است که ترجمه پدر خود را در صحیفه الابرار خود نوشته».

مشخصات ظاهری

نوع خط:

مشخصات ظاهری

رنگ مرکب:

مشخصات ظاهری

نوع کاغذ:

مشخصات ظاهری

تزئینات جلد:

متن يادداشت

نسخ.

متن يادداشت

عناوین مطالب و مسائل با جوهر قرمز نگارش یافته و نیز با جوهر قرمز برگ‌ها جدول‌کشی شده است.

متن يادداشت

فرنگی.

متن يادداشت

روغنی گل و بوته‌دار و طرف درون گل نرگس.

خصوصیات نسخه موجود

1

متن يادداشت

پشت صفحه نخستین نوشته: «رساله آخوند ممقانی الان زنده است در نجف اغلب تقلید ایشان می‌کنند». ولی چنان‌که زیر این سطرها معرفی می‌شود مراد از ممقانی عالم معروف (شیخ محمدحسن بن عبدالله) که در نجف مرجعیت داشته‌اند نیست و نویسنده اشتباه کرده.

يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع

ماخذ فهرست: مجلد دوم، صفحه ۱۳۸۶-۱۳۸۷.

متن يادداشت

مندرجات این رساله عبارت است از مقدمه‌ای در اصول عقائد و آداب و کیفیت عبادات واجبه و مستحبه و صفاتی که فقیه مقلد شیعه بایستی دارا باشد و احکام طهارت و صلوه و در آن بسیار اشاره و تصریح به نام شیخ احمد مرحوم و سید کاظم رشتی نموده و از آنها مطالبی را نقل کرده و تمام رساله در ح ۴۰۰۰ بیت است.

شماره رده

کشور

ایران

سازمان

کتابخانه٬ موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی

نوع ماده

MF

کد کاربرگه

87856

سطح دسترسي

a

تكميل شده

Y