عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
شماره کتابشناسی ملی
شماره
۱۰-۹۴۷۹
زبان اثر
زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن
فارسی
عنوان و نام پديدآور
عنوان اصلي
صدر التواریخ
نام عام مواد
[نسخه خطی]
نام نخستين پديدآور
/ از: محمدحسن بن علی اعتمادالسلطنه (۱۲۵۹-۱۳۱۳ق)
وضعیت نشر و پخش و غیره
تاریخ نشرو بخش و غیره
، تاریخ کتابت: شعبان ۱۳۰۹ق.
مشخصات ظاهری
ابعاد
؛یک، ۱۹۰، یک برگ، ۲/۲۱*۱/۳۵، ۱۴ سطر، ۱۴*۴/۲۶.
يادداشت کلی
متن يادداشت
پایان یافته در ۲۰ شعبان ۱۳۰۹ق.
یادداشتهای کلی مربوط به اطلاعات توصیفی
آغاز، انجام، انجامه
1
آغاز، انجام، انجامه
2
آغاز، انجام، انجامه
3
متن يادداشت
بعد الحمد و الصلوه به حضور کرامت ظهور مکرمت دستور عمید اکرم راد و صاحب اجل کافی جناب مستطاب اشرف معظم وزیر اعظم زین الله تعالی دست الوزاره باقدامه السعید العالی.
متن يادداشت
جهان کردگارا چنان کن که دایم/ شب و روز این صدر فرخنده باشد// چو شامل نمودستی این رحمت خود/ خدایا همان به که پاینده باشد
متن يادداشت
فی شهر شعبان المکرم سنه ۱۳۰۹ هجری توشقان ئیل ترکی.
یادداشتهای مربوط به مشخصات ظاهری اثر
مشخصات ظاهری
نوع خط:
مشخصات ظاهری
تزئینات متن:
مشخصات ظاهری
تزئینات نسخه:
مشخصات ظاهری
رکابه نویسی:
مشخصات ظاهری
نوع کاغذ:
مشخصات ظاهری
تزئینات جلد:
متن يادداشت
نستعلیق جلی، عبارات عربی نسخ معرب.
متن يادداشت
عناوین و نشانیها شنگرف.
متن يادداشت
همه صفحات مجدول به زر، کمندکشی شده، برگهای ابتدا و انتهای نسخه جدولبندی شده با زر و لاجورد و شنگرف، آغاز نسخه سرلوح مذهب و مرصع و کتیبه قلمدانی زرپوش، بین سطور پنج صفحه اول (مقدمه کتاب) مذهب مرصع با نقوش گل و بوته مزین، شرح حال هر یک از وزرا در قسمت روی برگهای آغاز شده و کتیبه آراسته‌ای دارد؛ صفحه آغازین شرح حال امین السلطان تمام تذهیب با نقوش اسلیمی و طلاکاری بین سطور (ص ۳۶۳)؛ بین پاره‌های اشعار چهار نقطه به شکل لوزی و به رنگ شنگرف کشیده شده است.
متن يادداشت
دارد.
متن يادداشت
فستقی آهار مهره.
متن يادداشت
گالینگور سورمه‌ای. دارای ترنج منقش در وسط. قطر: ۷/۲.
یادداشتهای مربوط به نسخه موجود
خصوصیات نسخه موجود
1
خصوصیات نسخه موجود
1
خصوصیات نسخه موجود
1
خصوصیات نسخه موجود
1
خصوصیات نسخه موجود
1
خصوصیات نسخه موجود
1
خصوصیات نسخه موجود
1
خصوصیات نسخه موجود
1
متن يادداشت
نسخه کامل.
متن يادداشت
نسخه اصل است.
متن يادداشت
تصحیح شده.
متن يادداشت
عباراتی نظیر ملاحظه شد (ص ۱۵۲ و ۲۳۴)، تصحیح شد (ص ۱۶۸ و ۱۸۴)، مراجعه شد (ص ۲۰۰)، لاحظت فیها (ص ۲۰۸)، لوحظت (ص ۲۵۰)، مقابله شد (ص ۳۱۶ و ۳۳۸) و مطابقه شد (ص ۳۳۲) در گوشه سمت راست بالای صفحات آمده است.
متن يادداشت
در بعضی از صفحات افزودگیها و اصلاحاتی به خط خود اعتمادالسلطنه دیده می‌شود (مانند ص ۷ و ۲۷۲ و ۲۹۹).
متن يادداشت
اعتمادالسلطنه در برگ پایانی نسخه به خط خودش این یادداشت را نوشته است: «هو، دیباچه و خاتمه هر دو از منشئات میرزا محمدحسین فروغی است به خط خود او نوشته شده، به آن جهت با سایر اوراق دیگر خطا فرقی پیدا کرده. ۲۰ شعبان لوی‌ئیل ۱۳۰۹ هجری بنده فدوی حضرت اشرف امجد اعظم عالی مد ظله العالی محمدحسن بن علی مراغه‌ای اعتمادالسلطنه».
متن يادداشت
نام کتاب در لبه نسخه نوشته شده است.
متن يادداشت
جزوها ۸ برگی.
یادداشت منشاء
تملک و سجع مهر
1
متن يادداشت
خریداری از باقر ترقی در اسفند ۱۳۴۷ش.
یادداشتهای مربوط به نمایه ها، چکیده ها و منابع اثر
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
ماخذ فهرست: جلد ۱/۲۹، صفحه ۸۲-۸۳.
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
نک: حقوق تهران، ص ۱۵۸ - ۱۵۹؛ ادبیات تهران، ج ۱، ص ۳۴۷ - ۳۴۸؛ فهرستواره، ج ۲، ص ۱۰۱۳ - ۱۰۱۴؛ دائره‌المعارف بزرگ، ج ۹، ص ۳۶۱.
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده
متن يادداشت
سرگذشت یازده تن ازا وزیران دودمان قاجار است: «صدر التواریخ ترجمه حال و تاریخ صدور و وزرای اعظم دولت ابد مدت سلسله علیه قاجار است و اسناد آن اوراق متشتته و حکایاتی است که از الواح خواطر معمرین و دانایان معاصرین نقل شده و برای آگاهی ضمیر منیر خواجه دانا به طور حقیقت و کماهی در آن هیچ ظاهرسازی نیست. در این صورت اگر تمام مسطورات این صحیفه منتشر شود یمکن که اخلاف صدور و عظام وزرای اسلاف از نگارنده ملول و مکدر شوند... پس این بنده از خازن کتابخانه عالی مستدعی است که این مسوده را خاص بندگان حضرت داند و بر آن باشد که این نوشته را هر کس نخواند و گمان نبرد که نگارنده از ادب دور است». درباره روش کار هم آمده: «یازده نفر از صدور و وزرای عظام را در این کتاب نام برده و شرح حالشان را نگاشته و در فواصل ریاست آن اشخاص بعضی نیز بوده که این کار را در زمانی پرداخته و نموده‌اند اما چون به اسم صدارت و وزارت عظمی نامیده نشده از ترجمه احوال ایشان صرف‌نظر کرده‌ام».
متن يادداشت
شامل شرح حال این وزراء:
متن يادداشت
۱. حاجی ابراهیم خان شیرازی، اعتمادالدوله (وزارت ۱۲۰۹-۱۲۱۵ق) (ص ۱)
متن يادداشت
۲. میرزا محمدشفیع صدر اعظم پسر میرزا احمد پندئی مازندرانی (وزارت ۱۲۱۵-۱۲۳۴ق) (ص ۴۸)
متن يادداشت
۳. امین‌الدوله حاجی محمدحسین خان بن محمدعلی اصفهانی، نظام‌الدوله (وزارت ۱۲۳۴-۱۲۳۹ق) (ص ۸۱)
متن يادداشت
۴. میرزا ابوالقاسم بن میرزا عیسی قایم مقام فراهانی (وزارت ۱۲۵۱-۱۲۶۴ق) (ص ۱۵۳)
متن يادداشت
۵. حاجی میرزا عباس آقاسی پسر میرزا مسلم ایروانی (وزارت ۱۲۵۲-۱۲۶۴ق) (ص ۱۸۲)
متن يادداشت
۶. میرزا تقی خان امیرکبیر (وزارت ۱۲۶۴-۱۲۶۸ق) (ص ۲۱۷)
متن يادداشت
۷. میرزا آقاخان نوری پسر میرزا اسدالله، اعتمادالدوله (وزارت ۱۲۶۸-۱۲۷۵ق) (ص ۲۵۷)
متن يادداشت
۸. میرزا محمد خان سپهسالار اعظم، پسر امیر خان سردار (صدارت ۱۲۸۱-۱۲۸۳ق) (ص ۲۸۳)
متن يادداشت
۹. حاجی میرزا حسین خان مشیرالدوله (وزارت ۱۲۸۸-۱۲۹۰ق) (ص ۳۰۱)
متن يادداشت
۱۰. میرزا یوسف بن حسن مستوفی الممالک (وزارت ۱۳۰۱-۱۳۰۳ق) (ص ۳۳۹)
متن يادداشت
۱۱. میرزا علی اصغر خان امین السلطان وزیر اعظم (وزارت ۱۳۰۳ق- تا زمان تالیف) (ص ۳۶۳)
متن يادداشت
در پایان مقدمه ۲ بیت در وصف کتاب سروده شده: من این صدر التواریخ گزیده/ برای حضرتت کردم مدون// تو ای فر وزیران نکو رای/ کرم فرما ببین در خدمت من
متن يادداشت
برخی معتقدند این کتاب تالیف محمدحسین فروغی ذکاءالملک و میرزا غلام‌حسین ادیب افضل‌الملک است که اعتمادالسلطنه به نام خود منتشر کرده. به این مطلب در نسخه ش ۲۴۵ج دانشکده ادبیات تهران که در کتابخانه محمدعلی فروغی بوده تصریح شده است. علاوه بر این پیش‌نویسهای اولیه کتاب همه به خط افضل‌الملک (۱۳۴۸ق) است و نشان می‌دهد صدر التواریخ تالیف اوست. اما اعتمادالسلطنه در برگ آخر نسخه ما نوشته تنها دیباچه و خاتمه کتاب از منشآت میرزا محمدحسین فروغی است و به خط خود او نوشته شده است.
موضوع (اسم عام یاعبارت اسمی عام)
موضوع مستند نشده
تاریخ
سایر رده بندی ها
شماره رده
۸۸۳۸
مبدا اصلی
کشور
ایران
سازمان
کتابخانه٬ موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
دسترسی و محل الکترونیکی
متن ارتباطي
لیبلیبل
اطلاعات رکورد کتابشناسی
نوع ماده
MF
کد کاربرگه
87856
پیشوند ISBD اعمال شده است
1
اطلاعات دسترسی رکورد
سطح دسترسي
a
تكميل شده
Y
