/ از: نظامالدین احمد فرزند ملاصدرا گیلانی (درگذشته حدود ۱۰۶۷ق.)
وضعیت نشر و پخش و غیره
نام ناشر، پخش کننده و غيره
کاتب: محمد
تاریخ نشرو بخش و غیره
، تاریخ کتابت: ربیعالاول ۱۲۳۶
مشخصات ظاهری
نام خاص و کميت اثر
۹۷ برگ
ابعاد
؛ قطع: ۵/۱۰*۱۵، ۱۳ سطر (۵/۵*۱۱)
یادداشتهای کلی مربوط به اطلاعات توصیفی
آغاز، انجام، انجامه
1
آغاز، انجام، انجامه
2
متن يادداشت
آغاز موجود: «... داده و اکثر انواع را از وحشتگاه خودرایی به معموره انقیاد کشانیده، از فواید ایجادشان بر نوع بیمانند بشری منت نهاده، چنانچه در مقام امتنان فرموده: «و الخیل و البغال و الحمیر لترکبوها و زینه»...
متن يادداشت
... و همچنین نتایجی که بعد از عرض بهم رسیده تا حال سال چهارم است، و یحتمل که از اصل بیشتر شده باشد. و السلام... کتبه عبد الاقل محمد، حسب الفرموده عالیجاه، رفیع جایگاه، دولت و اقبال همراه، ظلال امت و حشمت دستگاه،... بتحیه الخواتین العظام الکرام، صاحبی قبلهگاهی، خدایگانی، آقا اسدالله خان زید عزه و دولته، و الی صاحبالزمان علیه صلوات الرحمن. امید که... نگیرند، بجهه آن که نسخه بسیار غلط بود و صورت نویس شده. و کان اتمام ذالک فی شهر ربیعالاول، مطابق ۱۲۳۶.
یادداشتهای مربوط به نشر، بخش و غیره
متن يادداشت
کتابت به سفارش آقا اسدالله خان.
یادداشتهای مربوط به مشخصات ظاهری اثر
مشخصات ظاهری
نوع خط:
مشخصات ظاهری
سبکهای آرایش:
مشخصات ظاهری
رنگ مرکب:
مشخصات ظاهری
رکابه نویسی:
مشخصات ظاهری
نوع کاغذ:
مشخصات ظاهری
تزئینات جلد:
متن يادداشت
نسخ.
متن يادداشت
شماره فصلها با شنگرف. روی آیات و احادیث با خط سرخ مشخص شده است. همچنین کلمات و عبارات جامانده در حاشیه برخی صفحات نوشته شده است.
متن يادداشت
مشکی.
متن يادداشت
دارد
متن يادداشت
فرنگی.
متن يادداشت
چرمین قهوهای کمرنگ متمایل به زرد.
یادداشتهای مربوط به نسخه موجود
خصوصیات نسخه موجود
1
متن يادداشت
نسخه حاضر بخشی از طلیعه کتاب را ندارد، و اینگونه مینماید که در نسخه اساس کار کاتب موجود نبوده است.
یادداشت منشاء
تملک و سجع مهر
3
متن يادداشت
صفحه نخست دارای نقش مهر چهارگوش با خط نستعلیق است که در آن آیه شریفه «الیس الله بکاف عبده» در کنار نام «فتحالله» نوشته شده است.
یادداشتهای مربوط به کتابنامه ، واژه نامه و نمایه های داخل اثر
متن يادداشت
مراحل و ابواب آن به این قرار است:
متن يادداشت
مقدمه در آغاز آفرینش اسب.
متن يادداشت
[مرحله اول: در ذکر محامد و ذمائم اسب]
متن يادداشت
[باب اول:] در ذکر آیات قرآنی و احادیث که دلالت بر محاسن اسب میکند.
متن يادداشت
باب دوم: در شناختن سال اسب (۶ر)
متن يادداشت
باب سیم: [در الوان مختلف اسب] (۸ر)
متن يادداشت
باب چهارم: در ذکر غروه و نخجیر و سایر علامات که از اختلاف الوان باعث شود (۱۲ر.)
متن يادداشت
باب پنجم: در ذکر آنچه تعلق بذکر هیئات اعضا دارد (۱۷ر)
متن يادداشت
باب ششم: در تمام آنچه متعلق است به اندام و ذکر علامات بجانب تندی (۲۱ر)
متن يادداشت
باب هفتم: در دوایر و سایر علامات (۲۲پ)
متن يادداشت
باب هشتم: در بیان اسبها و خواص هر یک (۲۵ر)
متن يادداشت
باب نهم: [فرق در میان مادیان و فحل در بعضی اوصاف] ذکر مجملی از صفات ضمیمه (۲۹ر)
متن يادداشت
مرحله ثانی: در آداب تربیت و شرح سابقه و دیگر ذکر سایر مراکب (۳۱پ)
متن يادداشت
باب اول: در متعلقات از دواح و تربیت کره (۳۲ر)
متن يادداشت
باب دوم: در آداب سواری (۳۴پ)
متن يادداشت
باب سوم: در آداب سواری (۳۴پ)
متن يادداشت
باب چهارم: در آداب آب و علف دادن (۴۱ر)
متن يادداشت
باب پنجم: در طریق خدمتکاری (۴۴ر)
متن يادداشت
باب ششم: در بیان معنی مسابقه و الفاظی که در این مقام مذکور میشده (۴۷ر)
متن يادداشت
باب هفتم: در شرایز مسابقه (دوازده شرط) (۵۰ر)
متن يادداشت
باب هشتم: در ذکر الاغ (۵۳ر)
متن يادداشت
باب نهم: در ذکر شتر و فیل (۵۷ر)
متن يادداشت
مرحله ثالث: در معالجات امراض (۶۱ر)
متن يادداشت
باب اول: در امراض سر و چشم (۶۱ر)
متن يادداشت
باب دوم: در معالجات امراض حلق و سینه (۶۵پ)
متن يادداشت
باب سوم: در معالجه قولنج و سایر بادها.
متن يادداشت
باب چهارم: در معالجه سایر امراض (۷۳پ)
متن يادداشت
[باب پنجم]: در معالجه اورام.
متن يادداشت
باب ششم: در معالجه جراحت (۸۰پ)
متن يادداشت
باب هفتم: در معالجه جوشش و خوارش و لکها (۸۴ر)
متن يادداشت
باب هشتم: در معالجه تتمه امراض (۸۸پ)
متن يادداشت
باب نهم: در معالجات متفرقه (۹۱پ)
یادداشتهای مربوط به نمایه ها، چکیده ها و منابع اثر
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
ماخذ فهرست: جلد ۱/ ۴۷، صفحه ۹-۱۱.
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
منابع: مجلس، ۲۱۸۳و ۲۱۸۴و ۵۰۲۵و ۶۷۷۵و ۶۲۷۷؛ ملی، ۶/ ۶۸۷؛ مرعشی، ۳/ ۷۵۰۰؛ گنجینه بهارستان (ش ۱۶، علوم و فنون۳، فرسنامه۱، به کوشش عبدالحسین مهدوی).
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده
متن يادداشت
دارای یک مقدمه، سه مرحله (هر مرحله شامل نه باب)، و یک خاتمه، که بنام شاه عباس دوم صفوی ساخته شده است.