/ از: علاءالدین ابوالمظفر عطا ملک بن بهاءالدین محمد جوینی.
مشخصات ظاهری
ابعاد
وزیری. ۱۲*۱۹سم. ۴۳گ. ۱۲س.
یادداشتهای کلی مربوط به اطلاعات توصیفی
آغاز، انجام، انجامه
1
متن يادداشت
و ان یمسسک الله بضر فلا کاشف له به حکم آن که هر وقتی و زمانی و هنگامی و اوانی از انواع سرا و ضرا و بلوی در قطری از اقطار جهان و طرفی از اطراف عالم بر سبیل عموم یا خصوص به حسب اشخاص حادثی به ظهور آید و در اطراف و اکناف مشهور گردد و اکثر خلایق...
یادداشتهای مربوط به عنوان و پدیدآور
متن يادداشت
مولف صاحب تاریخ جهانگشا نیز بوده است.
یادداشتهای مربوط به مشخصات ظاهری اثر
مشخصات ظاهری
نوع خط:
متن يادداشت
نستعلیق خوب.
یادداشتهای مربوط به نسخه موجود
خصوصیات نسخه موجود
1
متن يادداشت
چندین جای سفید مانده، ظاهرا کاتب میخواسته است اشعار و امثال و سایر مستشهدات رساله را مثل صفحات اول به رنگ سرخ و لاجورد نوشته تانقی به کار برده باشد لکن پس از اتمام کتاب آن نقاط را نانوشته گذاشته است.
یادداشتهای مربوط به نمایه ها، چکیده ها و منابع اثر
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
ماخذ فهرست: مجلد دوم، صفحه ۱۳۱۴-۱۳۱۵.
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده
متن يادداشت
یک سال پس از فتح بغداد در ۶۵۷ق. هولاکو حکومت بغداد را به علاءالدین عطاملک تفویض کرد، مدتی که هولاکو زنده بود عطاملک در کار خویش برقرار بود، بعد از مرگ هولاکو در ۶۶۳ق. پسرش آباقا در همان سال به جای پدر نشست و شمسالدین محمد جوینی برادر مولف را بر قاعده سابق در منصب وزارت ابقاء کرد و علاءالدین عطاملک را به نیابت یکی از امرا به حکومت بغداد فرستاد، علاءالدین از ۶۶۳ تا ۶۸۰ق. حکمران مستقل بغداد و عراق عرب بود، مقارن این حال مجدالملک یزدی و بدخواهان صاحب دیوان نزد آباقا از وی سعایت کرده خاطر پادشاه بر او بشورانیدند. نتیجه کار بداندیشان بود که عطاملک به حبس و تعذیب و مصادره دچار گشت، صاحب دیوان مصایب و محن وارده را برای آگاهی دوستان در این رساله شرح داده است.
متن يادداشت
صاحب دیوان در ایام ابتلا با مامورین آباقا به بغداد رفته و در این مورد چنین نوشته: «و از آنجا در صحبت جماعت به بغداد آمدم و آنچه موجود بود در خزانه و اندرون خانه از خشک و تر و سیم و زر و مرصعات و جوهر و جامه نادوخته و هر چیزی که موروث و اندوخته بود تا از اوانی زر و سیم تا صفر و سفال تسلیم شد... و بعد از آن متقبل شد و خط داد که فیما بعد زری که مقدار یکدرم مدفون یا مزروع بیرون آید مستوجب انکار و ملامت باشد و بدان معاقب و مواخذ و از غایت رعایت جانب اخوت و حرقت و شفقت و دلسوزی و مروت برادرم که ملازم حضرت پادشاه بود بر ملازمت تثبت نتوانست نبود اجازت خواست چون به بغداد رسید جد و تحریص او بر تحصیل مطلوب».
متن يادداشت
صاحب دیوان به شفاعت شاهزادگان و خواتین در رمضان ۶۸۰ از حبس مستخلص گردید. آقای میرزا محمدخان قزوینی در مقدمه خود بر تاریخ جهانگشا مینویسد یک نسخه از تسلیه الاخوان در کتابخانه ملی پاریس موجود است، به مقدمه مذکور مراجعه نمایید.