/ از: سراجالدین عبدالجلیل بن فیروز بن حسین غزنوی نحوی مشهور به «ابن فیروز» (سدهی ۸ - ۹ق) (یا) ابوحیان اثیرالدین محمد بن یوسف بن علی جیانی غرناطی اندلسی نحوی
وضعیت نشر و پخش و غیره
نام ناشر، پخش کننده و غيره
: کاتب: [سید حسین طباطبائي جندقی]
تاریخ نشرو بخش و غیره
، تاریخ کتابت: سال ۱۲۷۵ق.
مشخصات ظاهری
نام خاص و کميت اثر
۳۰ (۱ب - ۳۰الف) برگ، ۱۷ سطر
ابعاد
؛خشتی.
يادداشت کلی
متن يادداشت
باید افزود که این اثر دهها بار در ضمن جامع المقدمات به صورت سنگی منتشر گردیده است که از آن جملهاند چاپ تهران در سالهای ۱۲۸۰، ۱۲۸۵، ۱۲۹۴، ۱۲۹۸، ۱۳۰۰، ۱۳۰۸، ۱۳۰۹، ۱۳۱۱، ۱۳۱۵، ۱۳۴۳، ۱۳۴۴، ۱۳۶۵ و ۱۳۶۶ق و نیز چاپ تبریز در سالهای ۱۳۰۵ و ۱۳۰۶ق، همچنین در هند سال ۱۳۰۵ق در اصفهان بدون تاریخ و دهها چاپ دیگر که ذکر تفصیلی همهی آنها از حوصلهی این نوشتار خارج است.
یادداشتهای کلی مربوط به اطلاعات توصیفی
آغاز، انجام، انجامه
1
آغاز، انجام، انجامه
2
متن يادداشت
«بسمله، الحمدلله رب العالمین و العاقبه للمتقین و الصلوه و السلام علی خیر خلقه محمد و آله اجمعین؛ اما بعد فهذا مختصر مضبوط فی علم النحو جمعت فیه مهمات النحو علی ترتیب الکافیه...».
متن يادداشت
«... النون لم یبق ساکنه فلم تکن علی الاصل و ان ابقوها ساکنه لالتقی ساکنان فیلزم التقاء الساکنین علی غیر ... و هو غیر جائز؛ قد تم هذا الکتاب».
یادداشتهای مربوط به نشر، بخش و غیره
متن يادداشت
محل کتابت نامعلوم است؛ رقم کاتب: «تم الکتاب فی غره شهر رجب المرجب من شهور سنه ۱۲۷۵ق».
یادداشتهای مربوط به مشخصات ظاهری اثر
مشخصات ظاهری
نوع خط:
مشخصات ظاهری
تزئینات متن:
مشخصات ظاهری
نوع کاغذ:
مشخصات ظاهری
تزئینات جلد:
متن يادداشت
نسخ.
متن يادداشت
عنوانها و نشانیها قرمز؛ اندازه متن: ۱۵*۸سم.
متن يادداشت
فرنگی سفید نازک.
متن يادداشت
تیماج قهوهای فرسوده.
یادداشتهای مربوط به نسخه موجود
خصوصیات نسخه موجود
2
خصوصیات نسخه موجود
1
متن يادداشت
این نسخه در حاشیه تصحیح گردیده است و حاشیهنویسی در هامش و میان سطور به عربی و فارسی با نشان «مهدی و ...» دارد.
متن يادداشت
در انجام برگ (برگ ۳۱الف - ۳۱ب) فوائدی ادبی و لغوی آمده است.
یادداشت منشاء
تملک و سجع مهر
3
تملک و سجع مهر
1
متن يادداشت
در آغاز مهر بیضی «صالح».
متن يادداشت
در آغاز یک تملک با نام غلامرضا دیده میشود.
یادداشتهای مربوط به نمایه ها، چکیده ها و منابع اثر
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
ماخذ فهرست: جلد ۲/۴۰، صفحه ۲۶۹ - ۲۷۱.
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده
متن يادداشت
رسالهی موجزی در ادبیات عرب (علم نحو) به مانند الکافیهی ابن الحاجب است که مولف آن را در یک مقدمه ۳ مقاله و خاتمه تالیف نموده است؛ باید افزود که مقدمه دارای سه فصل، و مقالهی نخست در اسم است که خود آن مشتمل بر دو باب و سه مقصد و خاتمه است؛ مقالهی دوم در فعل و مقالهی سوم نیز در حرف میباشد. در مصادر دربارهی مولف این رساله گمانهزنیهای چندی صورت گرفته است؛ مشهور آن است که از ابوحیان اندلسی یا از ابن فیروز است؛ برخی از جمله حاجی خلیفه آن را از ابومحمد عبدالله بن جعفر بن محمد فسوی شیرازی مشهور به «ابن درستویه» (د. ۳۴۷ق در بغداد) دانستهاند؛ استاد عبدالحسین حائری و مرحوم خانبابا مشار، حتی احتمال دادهاند که این اثر ممکن است از ابوعبدالله زبیر بن احمد بصری شافعی بوده باشد؛ به هر تقدیر ما در ثبت نام مولف بر نظر مشهور اکتفاء کردیم. ناگفته نماند که این اثر مختصر به جهت اهمیت و دقت، عرب گردیده و شروح و تعلیقات چندی بر آن نوشتهاند که برخی به چاپ رسیده است. از این رساله در مجلدات مختلف فهرست این کتابخانهی عامره، نسخههایی معرفی شده است که از آن جمله میتوان به شمارههای «۸/۳۹۹۷» و «۴/۳۳۸۰» اشاره نمود. از این اثر نسخ بسیاری در کتابخانههای ایران و خارج از کشور موجود است که علیرضا قرهبلوط در معجم التاریخ (ج۳، ص۱۵۲۹ و ج۵، ص۳۳۱۲) گزارشی از آنها بدست داده است.
صحافی شده در این جلد
محل نشر
/ ابوعبدالله جمالالدین محمد بن عبدالله طائی جیانی اندلسی مشهور به «ابن مالک»