عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
NATIONAL BIBLIOGRAPHY NUMBER
Number
۳۶۹۵۹۵
LANGUAGE OF THE ITEM
.Language of Text, Soundtrack etc
فارسی
CODED DATA FIELD: COPY SPECIFIC ATTRIBUTES
Institution and Copy to Which the Field Applies
کتابخانه ملی
TITLE AND STATEMENT OF RESPONSIBILITY
Title Proper
برهان‌جامع
General Material Designation
[چاپ سنگی]
First Statement of Responsibility
/محمد‌کریم‌ابن‌مهدیقلی تبریزی
Subsequent Statement of Responsibility
؛میرزا رضاقلی تبریزی
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Place of Publication, Distribution, etc.
دارالسلطنه تبریز:
Name of Publisher, Distributor, etc.
باهتمام اخوان‌الصفا،
Date of Publication, Distribution, etc.
۱۲۶۰ق.
Place of Manufacture
(تبریز:
Name of Manufacturer
دارالطباعه علی‌بن‌محمد‌حسین‌امین‌الشرع)
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
۲۲۸برگ
Dimensions
؛ قطع: ۲۶ س‌م
GENERAL NOTES
Text of Note
زبان:فارسی.
GENERAL NOTES PERTAINING TO DESCRIPTIVE INFORMATION
آغاز:
انجام:
انجامه:
Text of Note
آغاز: بسم الله الرحمن الرحیم الحمدلله الذی خلق الوری و علمه البیان ثم هدی و جعل اختلاف السنتنا من آیاته الکبری
Text of Note
انجام: ... و پرهیز هیی چو علی یعنی نیستی مقابل نیستی و بکسر اول نیز آمده .
Text of Note
انجامه: تمت‌الکتاب بعون‌الملک‌الوهاب و الحمدلله رب‌العالمین اولاً و اخراً و صلی الله... علی محمد و آله‌الطاهرین سنه ۱۲۶۰ .
NOTES PERTAINING TO PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC.
Text of Note
تاریخ تالیف: ۱۲۶۰ ق.
NOTES PERTAINING TO PHYSICAL DESCRIPTION
نوع و درجه خط:
نوع کاغذ:
تزئینات متن:
Text of Note
نستعلیق.
Text of Note
فرنگی.
Text of Note
جدول دور سطور
PROVENANCE NOTE
Text of Note
ثبت ۴۱۱۴۰: صفحه پایانی: «این کتاب برهان جامع در سال هزار و دویست و نود و دو در مدرسه یونسخان مبلغ یک تومان خریده مالک این کتاب هستم حرره» به همراه مهر بیضی شکل با سجع «پیرو دین محمد محمود»
EXTERNAL INDEXES/ABSTRACTS/REFERENCES NOTE
Name of source
منابع: مشار، ج. ۱: ۷۵۲ - فهرست منزوی، ج. ۳: ۱۹۲۱
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
برهان جامع ، لغتنامه ای به فارسی ، از محمد کریم‌بن‌مهدیقلی تبریزی،معلم محمد میرزای ولیعهد، که در اواخر سلطنت فتحعلی شاه و به فرمان بهمن میرزا، فرزند عباس میرزا، تألیف شده است .محمدکریم تبریزی ابتدا دو فرهنگ برهان قاطع و جهانگیری را اساس کار قرار داده ، و از آنجا که در آنها افزونیها و کاستیهایی ، به نظرش رسیده ، برهان قاطع را تلخیص کرده است و سپس ، برای تأیید و توضیح لغات ، شواهد شعری فرهنگ جهانگیری را در حاشیة کتاب آورده ، و کنایات و استعارات متعلق به هر لغت را ذیل همان واژه نقل کرده است . او در ترتیب لغات ، ترتیب فرهنگ جهانگیری را برگزیده ، بدینگونه که ابتدا حرف دوم ، سپس حرف اول و سوم را اساس قرار داده ، و حروف را به ترتیب الفبا رعایت کرده است .این فرهنگ حدوداً بین پنج تا شش هزار لغت دارد و شامل یک مقدمه و ۲۹باب است . مقدمة آن نیز یک «مدخل » و ده «طراز» دارد. در مدخل به فتحعلی شاه و ولیعهد او، محمد میرزا و مشوّق تألیف کتاب ، بهمن میرزا، و کیفیت اقدام به تألیف اشاره شده است . طراز اول :در باب اطلاق واژة «پارس » بر ایران و حدود آن ؛ طراز دوم :در تعداد حروف هجای عرب و عجم ؛ طراز سوم :در بیان ترتیب لغات برهان جامع ؛ طراز چهارم :در اقسام کلمه (اسم و فعل و حرف ) با بحثی دربارة هر یک از آنها؛ طراز پنجم :در ضبط معانی حروف مفرده (در آغاز و میان و پایان ) با اظهارنظرهایی دربارة آن ؛ طراز ششم :دربارة حروفی که جز به ترکیب ، معنایی ندارند (پسوندها و پیشوندها)؛ طراز هفتم :در تجویز تبدیل حروف به یکدیگر؛ طراز هشتم :در ضمایر؛ طراز نهم :در املاء (طرز نگارش کلمات )؛ و طراز دهم :در عقدِ اَنامل (رقم نویسی اعشاری ).برهان جامع ، با به سلطنت رسیدن محمدشاه قاجار فرزند عباس میرزا(۱۲۵۰) به پایان رسیده و در نیمة رجب۱۲۶۰، به خط میرزا رضاقلی تاریخ نویس سرابی تبریزی (نایب وزارت خارجه و برادر مؤلف )، تحریر شده است . کتاب مشتمل است بر یک مقدمه و بیست و نه باب که در مقدمه به بیان مطالبی که دانستن آنها پیش از شروع لازمست در ده طراز بیان نموده است و بیست و نه باب به تعداد حروف . مؤلف در این کتاب مجوع لغات مستعمله " برهان " را ملّخص و مختصر نموده و قدری از شواهد "فرهنگ جهانگیر "درحاشیه کتاب و کنایات هرلفظ را ذیل آن درج نموده و حشر و زواید را ترک کرده تا کتاب حاضر بدست آمده است
OTHER VARIANT TITLES
Variant Title
فرهنگ م‍ح‍م‍دش‍اه‍ی
Variant Title
برهان جامع ال‍ل‍س‍ان
Variant Title
برهان جامع فی لغة‌الفارسی
TOPICAL NAME USED AS SUBJECT
Entry Element
فارسی
Form Subdivision
-- واژه‌نامه‌ها
PERSONAL NAME - PRIMARY RESPONSIBILITY
Entry Element
سرابی تبریزی
Part of Name Other than Entry Element
، م‍ح‍م‍دک‍ری‍م‌ب‍ن م‍ه‍دی‍ق‍ل‍ی
Dates
، قرن۱۳ق.
PERSONAL NAME - SECONDARY RESPONSIBILITY
سرابی تبریزی،رضاقلی،قرن۱۳ق.،کاتب
ORIGINATING SOURCE
Country
ایران
Agency
دانشگاه تهران. کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد
Date of Transaction
20210426
LOCATION AND CALL NUMBER
Institution Identifier
سازمان اسناد و كتابخانه ملي ايران
Call Number
B/۱۶۳۹
ELECTRONIC LOCATION AND ACCESS
Uniform Resource Identifier
مطالعه متن کتاب LF
126821
1
a
Y
Y
سرابی تبریزی ، محمدکریم ب‍ن م‍ه‍دی‍ق‍ل‍ی ، قرن۱۳ق.
