محمدعلی ابن آقا ابوطالب مذهّب اصفهانی؛ مصحح: محمدحسین بن محمدمهدی ارباب اصفهانی متخلص به ادیب
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Place of Publication, Distribution, etc.
[بیجا]
Name of Publisher, Distributor, etc.
: سید عباس اقا سید اسماعیل خوشنویس
Date of Publication, Distribution, etc.
، ۱۲۹۸ق.
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
[بدون صفحه شمار]
Other Physical Details
: مصور؛ سرلوح دار؛ مجدول؛ راده
Dimensions
؛ قطع: ۱۸ سم
GENERAL NOTES
Text of Note
فارسی
GENERAL NOTES PERTAINING TO DESCRIPTIVE INFORMATION
Text of Note
آغاز دیباچه: بسمله بعد از ستایش یزدان پاک و درود بر پیغمبر تابناک و ابن عم او با اولاد والا نژادش که هر یک بیتالقصیده گنجینۀ افرینش اند و افراد منتخب سفینه دانش و بینش ... کتاب یخچالیه کتابی است مبتنی بر ظرافتهای شیرین و عبارتهای دلنشین مشمول و مشتمل بر فصاحت کلام و بلاغت تمام بلکه جدّی است در صورت هزل و لعبی است در در حلیۀ فضل ....
Text of Note
آغاز: بسمله بر طرف جهان شوخی میگفت بدین منوال / دل گرم مکن در وی کاین خر نسزد یخچال فرح افزا ستایشی که تذکره اش بذله سرایان انجمن قدس را لب بشکر خنده گشاید....
Text of Note
انجام: ... و الا همین قدر مزاحم و مصادم بودن بس است تا جهان را شاه باید خسرو ما شاه باد / عرش فرش و مهر رای و آسمان درگاه باد
Text of Note
انجامه: تمت الکتاب بعون الملک الوهاب فی شهر ربیع الثانی من شهور سنه ۱۲۹۸
NOTES PERTAINING TO PHYSICAL DESCRIPTION
نوع خط:
Text of Note
نستعلیق
PROVENANCE NOTE
Text of Note
مهر خشتی با سجع «ملاحظه شد» و با نشان شیر و خورشید (ص۴)
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
تذكرۀ يخچاليه، نگاشتۀ محمدعلي مذهّب اصفهاني (بهار)، نقيضۀ موفق تذكرۀ آتشكده آذر بيگدلي است. كتاب با ديباچه اي به شيوه مرسوم يعني در تحميد و ستايش خداوند و مدح و منقبت پيامبر اسلام و حضرت علي ( ع ) آغاز مي شود و به دنباله شرح احوال سي شاعر بيان ميشود؛ در خاتمه در چهار قصيده و يك غزل محمد شاه قاجار مدحشده است . شيوه بهار بدين منوال است كه از شاعراني با نامهاي مستعار مانند «اجلل » و « اسود » و « اورنگ » و « خمره شور » و « زنبور » و... نام ميبرد و سپس به شرح حال و زندگاني و نقل حكاياتي از آنها ميپردازد و به مقتضاي حال نيز اشعاري را كه زاييدة طبع خود اوست به آنها منسوب ميسازد . همچنين به شيوه نثرهاي آراسته و فني و تذكره هاي مورد تقليد خود، گاه ابياتي از شاعران معروف زبان فارسي نقل ميكند و گاه از ابيات و امثال عربي و آيات قرآني بهره ميجويد.