مسأله محرمیت و حرمت نکاح با گروهی از زنان در باب نکاح یکی از مسائلی است که فقهای فریقین از آن بحث نمودهاند؛ یکی از زنانی که در بحث مصاهره و رضاع مسألهی محرمیت و حرمت نکاح نسبت با او مطرح شده است مادر زن است؛ لذا این رساله حکم محرمیت نکاح با مادر زن از دیدگاه فریقین را مورد بررسی قرار داده است که با توجه به بررسی اقوال فقهای فریقین در این باب به این نتیجه رسیدیم که به صرف عقد بازنی، مادر زن برای انسان محرم شده و این محرمیت ابدی میباشد، مادر زن نسبی باشد یا رضاعی. فقهای فریقین برای اثبات این حکم به ادلهی مانند قرآن ، روایات، اجماع و سیره مسلمین استدلال نمودهاند. نسبت به حکم نکاح با مادر زن همهی فقهای اسلامی اتفاق نظر دارند، فرق نمیکند مادر زن نسبی باشد یا رضاعی. مهمترین بحثی که در جا به آن پرداختهاند این است که آیا دخول به زوجه در حرمت نکاح با مادر زن شرط شده چنانکه برخی فقها این را گفتهاند یا شرط نشده است، اکثر علمای امامیه و جمهوری از علمای اهل سنت قایل شده است به این که دخول به زوجه شرط نیست، بلک به مخض عقد بازنی ازدواج با مادر آن زن حرام میباشد و این حرمت ابدی است حتی بعد از طلاق و فوت زوجه. فقهای اسلامی برای این حکم به ادلهای مانند قرآن کریم، روایات و اجماع استناد نمودهاند. اما در بحث حکم محرمیت نکاح با مادر زن که از طریق لقاح مصنوعی صاحب دختر شده در طرح این بحث از دیدگاه فریقین به این نتیجه رسیدیم که جمهوری از فقهای اهل سنت تلقیح مصنوعی را جایز نمیدانند لذا به زنی که از این طریق صاحب دختر شده مادر اطلاق نمیشود. در نتیجه آثار محرمیت و حرمت نکاح بر او بار نشده است، ولی فقهای امامیه عمل لقاح مصنوعی را با رعایت شرایط آن جایز دانستهاند. بر این اساس زنی که از این طریق صاحب فرزند شده است او را مادر میداند. پس با توجه ادلهی مربوط به بحث به این نتیجه رسیدیم که برای طفل صاحب تخمک و هم صاحب رحم مادر است. پس حکم محرمیت و حرمت نکاح با مادر زن لقاح مصنوعی بر او بار میشود. واژههای کلیدی: مصاهره، محرمیت، حرمت، ام الزوجه و لقاح مصنوعی.