شامل مباحث: تبیین هستیشناختی تمدن، تبیین چگونگی تعامل بین مؤلفههای تشکیل دهنده یک تمدن، مانند تعامل انسان و طبیعت، بازخوانی میراث عقلی ما از متون دینی گرفته تا آرای صاحبنظران به منظور شناخت و کاربست ظرفیتهای آن برای چالشهای نو شونده، .آیا توسعه در علوم عقلی موجود میتواند یک نقش تمدنی برای آنها ایجاد کند؟ و یا این که از اساس باید علوم عقلی موجود بر پایه یک موضوع جدید بازسازی شوند؟ و یا یک یا چند علم عقلی جدید باید به تدریج زاده شود؟، قلمرو پرستیژ تمدنی (ابعاد ایمانی و الهیاتی) از مسیر علوم عقلی توسعه مییابد (مفهوم تحدی عقلانی از مسیر ظرفیتهای علوم عقلی)، بخش معتنابهی از مسئلههای بنیادین تمدن ناظر به علوم عقلی است (ذکر ۹ مسئله به عنوان نمونه)، در این بین چهار مسئله اهمیت تمدنی دارد که باید در علوم عقلی اسلام به آنها پرداخته شود: الف: انسان تمدنی (انسان در مقیاس امت) ، ب) عقل عملی و عقل تمدنی، ج) طبقهبندی علوم و مسئله تمدن، د) تنوع و تمدن و ضرورت تحلیل عقلی از مهمترین مسئله تمدنی معاصر.و … .