عنوان

مطالعه ریخت سنجی هندسی و مولکولی جمعیت های جغرافیایی کرم غوزه ی پنبه‮‭bner) ( Lep.:Noctuidae) armigera Helicoverpa‬ی‮‭(H‬ دراستان های شمال غرب و گلستان.

Number

‭۲۹۳پ‬

.Language of Text, Soundtrack etc

per

Title Proper

مطالعه ریخت سنجی هندسی و مولکولی جمعیت های جغرافیایی کرم غوزه ی پنبه‮‭bner) ( Lep.:Noctuidae) armigera Helicoverpa‬ی‮‭(H‬ دراستان های شمال غرب و گلستان.

First Statement of Responsibility

/نادر گل محمدزاده خیابان

Name of Publisher, Distributor, etc.

: کشاورزی

Specific Material Designation and Extent of Item

‮‭۱۳۴‬ص.‬

Other Physical Details

:جدول، نمودار، عکس

Text of Note

چاپی

Text of Note

واژه نامه بصورت زیرنویس

Text of Note

کتابنامه ص.: ‮‭۱۲۴-۱۳۴‬

Dissertation or thesis details and type of degree

دکتری

Discipline of degree

مهندسی کشاورزی- حشره شناسی

Date of degree

‮‭۱۳۸۸/۱۲/۲۵‬

Body granting the degree

تبریز

Text of Note

به منظور مطالعه تنوع ژنتیکی جمعیت‌صهای پروانه کرم‌صغوزه‌ی پنبه‮‭Helicoverpa armigera (H‬ ی ‮‭bner)‬، با استفاده از نشانگرهای مرفولوژیکی و مولکولی از مناطق مختلف شمال و شمال‌صغرب کشور پنج جمعیت جغرافیایی از استان‌صهای آذربایجان‌صشرقی، آذربایجان‌صغربی، اردبیل، کرمانشاه و گلستان و چهار جمعیت میزبانی گوجه‌صفرنگی، ذرت، نخود و پنبه از استان اردبیل در سال‌صهای ‮‭۱۳۸۴‬ تا‮‭۱۳۸۶‬ جمع‌صآوری شدند .در این بررسی تعداد ‮‭۱۵‬ لندمارک در بال جلو و ‮‭۱۲‬ لندمارک در بال عقب با استفاده از محاسبات ریاضی و هندسی در یک فضای غیر اقلیدسی بنام ‮‭Kendalls Shape Space‬ تراز و برای انجام محاسبات چند متغیره داده‌صها در یک فضای خطی به فضای اقلیدسی ‮‭Tangent Space‬ انتقال داده شدند تا متغیرهای قابل تجزیه و تحلیل به‌صدست آیند .در جمعیت‌صهای جغرافیایی تعداد ‮‭۲۸۷‬ و ‮‭۲۷۷‬ تصویر به ترتیب متعلق به بال جلو و بال عقب و در جمعیت‌صهای میزبانی تعداد ‮‭۲۲۷‬ و ‮‭۲۶۲‬تصویر به ترتیب متعلق به بال جلو و بال عقب با استفاده از ‮‭۲۶‬ و ‮‭۲۰‬ متغیر شکلی در بال جلو و بال عقب با یکدیگر مقایسه شدند .داده‌صهای به‌صدست آمده مورد تجزیه به مولفه‌صهای اصلی ‮‭(PCA)‬ ، تجزیه خوشه‌صای‮‭(CA)‬ ، تجزیه تابع تشخیص ‮‭(DFA)‬ ، تجزیه متغیر کانونیک ‮‭(CVA)‬ و تجزیه واریانس چند متغیره ‮‭(MANOVA)‬ قرار گرفتند .نتایج آزمون جنس‌صها معنی‌صدار بود و در کلیه نتایج آزمون‌صها، نر و ماده‌صها از هم جدا شدند .در این مطالعه ماده‌صها قاعده بال پهن‌صتری نسبت به نرها داشتند .هم‌صچنین اندازه متوسط بال افراد ماده به‌صطور معنی‌صداری بیشتر از افراد نر بود .بر اساس آزمون آلومتری، رابطه معنی-داری بین اندازه متوسط و تغییرات شکل بال‌صها در جنس نر و ماده مشاهده نشد .تجزیه خوشه‌صای در جمعیت‌صهای جغرافیایی به روش ‮‭UPMGA‬ بر اساس خصوصیات بال‌صهای جلو وعقب افراد نر و ماده به‌صطور مجزا پنج جمعیت کرم غوزه‌ی پنبه را به دو گروه اصلی منتسب کرد که در همه آن‌صها جمعیت کرمانشاه در گروه دوم قرار گرفت و در جمعیت‌صهای میزبانی بر اساس خصوصیات بال‌صهای جلو و عقب در افراد ماده جمعیت پنبه در یک گروه مجزا قرار گرفت .نتایج آزمون جمعیت‌صها نیز معنی‌صدار بود .نتایج این تحقیق نشان می‌صدهد که کرم غوزه‌ی پنبه در مناطق وسیعی از ایران گسترش یافته و جمعیت‌صهای جغرافیایی متفاوتی را به‌صوجود آورده است و ممکن است در آینده این تنوع و تغییرات مرفولوژیک جغرافیایی منجر به تشکیل زیر گونه‌صهای جغرافیایی در نقاط مختلف گردد .وجود این اختلافات بیانگر سازگاری این آفت به مناطق مختلف جغرافیایی و نیز میزبانی است .از میان ‮‭۱۰‬ آغازگر ‮‭SSR‬ مورد ارزیابی در جمعیت‌صهای جغرافیایی و میزبانی به ترتیب، ‮‭۴۶‬ و ‮‭۴۹‬ نوار چند شکل به‌صدست آمد .تنوع ژنتیکی درون جمعیت‌صهای جغرافیایی و میزبانی کرم غوزه‌ی پنبه با استفاده از شاخص نی، بین ‮‭۱۸۸/۰‬ تا ‮‭۲۵۰/۰‬ به ترتیب برای جمعیت‌صهای مغان و شاهین‌صدژ و ‮‭۰۸۷/۰‬ تا ‮‭۱۴۹/۰‬ برای جمعیت‌صهای نخود و ذرت برآورد گردید .تجزیه اریانس مولکولی برای تفکیک کل جمعیت‌صهای جغرافیایی و میزبانی، تنوع ژنتیکی معنی‌صداری را در درون و بین جمعیت‌صهای کرم غوزه‌ی پنبه نشان داد، به‌صطوریکه از کل تنوع ژنتیکی، ‮‭۸۸/۱۳‬ و ‮‭۱۲/۸۶‬ در صد و ‮‭۵۴/۵۰‬ و ‮‭۴۶/۴۹‬ درصد آن به‌صترتیب توسط تنوع بین و درون جمعیت‌صها تبیین شد .تجزیه خوشه‌صای بر اساس داده‌صهای مولکولی، جمعیت‌صها را به دو گروه تقسیم کرد .در این گروه‌صبندی، جمعیت گرگان و در جمعیت‌صهای میزبانی جمعیت موجود روی نخود به تنهایی در یک گروه مجزا قرار گرفت .بیشترین و کمترین فاصله ژنتیکی در جمعیت‌صهای جغرافیایی و میزبانی به-ترتیب بین جمعیت‌صهای گرگان مغان و کرمانشاه شاهین‌صدژ، ذرت- پنبه و ذرت- گوجه فرنگی مشاهده شد .آزمون منتل همبستگی معنی‌صدار بین ماتریس فاصله ژنتیکی و فاصله جغرافیایی نشان نداد .تجزیه به مولفه‌صهای هماهنگ اصلی بر اساس داده‌صهای مولکولی، گروه‌صبندی حاصل از تجزیه خوشه-ای را تأیید کرد.

Text of Note

.‮‭bner), using geometric morphometric and SSR markers, five and four geographical and host populations from five North Western and North provinces of Iran namely East Azarbayjan, West Azarbayjan, Ardebil, Kermanshah and Golestan were collected during ۲۰۰۵ and ۲۰۰۷. ۲۸۷ and ۲۲۷ images from fore wings and ۲۷۷ and ۲۶۲ from hind wings, in geographical and host populations, were prepared respectively. With transforming of landmarks geometrical data into partial warp scores, ۲۶ in the fore wings and ۲۰ in hind wings were obtained. Multivariate analysis of variance (MANOVA) based on shape variables of fore and hind wings indicated significant differences among geographical and host populations as well as sexes at least for one of the shape variables. Geometric changes in the fore- and hind wings of both sexes were illustrated. Analysis of size in geographical and host populations showed wings of the females are bigger than those of the males. Simple analysis of variance (ANOVA) indicated that the centroid size of females was significantly greater than males. Allometry test revealed non significant association between centroid size and wing shape variations in male and female. Cluster analysis based on UPGMA method using wing shape variables grouped five geographical into two groups and group one consisted of Kermanshah population only and in four host populations based on shape variables of fore and hind wings of females group one consisted of cotton population only. Mantel test revealed no significant correlation between geographic and morphological distances.Ten tested SSR primers produced ۴۶ and ۴۹ polymorphic bands in geographical and host populations respectively. Within population genetic diversity based on Nies gene index ranged from ۰.۱۸۸ to ۰.۲۵۰ at Mogan and Shahindej in geographical populations and ۰.۰۸۷ to ۰.۱۴۹ at Pea and Corn populations in host populations, respectively. Molecular variance analysis showed significant diffrence within and between population variance. The between and within geographical and host populations variance accounted for (۱۳.۸۸ and ۸۶.۱۲) and (۵۰.۵۴ and ۴۹.۴۶) percent of total molecular variance, respectively. Cluster analysis based on molecular data in geographical and host populations assigned the studied pod borer moth populations into two groups. In grouping of geographical populations, group one consisted of Gorgan population and in host population pea population only. The maximum and minimum genetic distances were observed between Gorgan- Mughan and Kermanshah- Shahindej and in host populations corn- cotton, corn-tomato populations, respectively. Principal coordinate based on molecular data as well as morphological data, showed high discrimination between geographical and host populations and confirmed the result of cluster analysis. Significant correction was not found between genetic and geographic matrices revealed by Mantel test‬ی‮‭In order to study the genetic diversity in Pod borer, Helicoverpa armigera (H‬

Helicoverpa armigera

Genetic diversity

Geometric morphometric

Helicoverpa armigera

گل محمدزاده خیابان، نادر

حداد ایرانی نژاد، کریم، استاد راهنما

حجازی، محمد سعید، استاد راهنمای همکار

محمدی، ابوالقاسم، استاد مشاور

سخندان بشیر، نعمت، استاد مشاور همکار

Public note

سیاه و سفید

نمایه‌سازی قبلی