عنوان

استفاده از ابزار سنجش از دور و معیاره موجک-آنتروپی جهت بررسی تغییرات پارامترهای هیدروکلیماتولوژیکی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه

Number

پ۲۹۸۷۴

.Language of Text, Soundtrack etc

per

Title Proper

استفاده از ابزار سنجش از دور و معیاره موجک-آنتروپی جهت بررسی تغییرات پارامترهای هیدروکلیماتولوژیکی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه

First Statement of Responsibility

مرتضی رضاپور

Name of Publisher, Distributor, etc.

عمران

Date of Publication, Distribution, etc.

1402

Specific Material Designation and Extent of Item

۹۷ص.

Accompanying Material

سی دی

Dissertation or thesis details and type of degree

کارشناسی ارشد

Discipline of degree

عمران-محیط زیست

Date of degree

۱۴۰۲/۰۶/۲۹

Text of Note

مشکلات زیست محیطی و مشکلات مربوط به منابع آب در قرن اخیر بسیار گسترده شده است. محققان برای حا این مشکلات ابزارها و روش¬های گوناگونی را مورد استفاده قرار می¬دهند تا بتوانند درک بهتری از آنچه که اتفاق می¬افتد داشته باشند. مشکلات مربوط به دریاچه ارومیه از مهم¬ترین مشکلات مربوط به منابع آب در ایران می¬باشد. برای بررسی دقیق¬تر این موضوع و همچنین یافتن علت اصلی کاهش سطح آب دریاچه در سال¬های اخیر، با توجه به زمان¬بر و پر هزینه بودن سنجش زمینی و عدم امکان اندازه¬گیری پارامترهای هیدروکلیماتولوژیکی به صورت مستقیم در همه مکان¬ها، این پایان نامه از ابزار سنجش از دور و مدل¬های بین المللی برای جمع آوری داده¬های ماهانه هیدروکلیماتولوژیکی شامل دما، بارش، تبخیر و پوشش گیاهی در حوضه آبریز دریاچه از سال 1995 تا سال 2020 میلادی استفاده نموده است. با توجه به پیچیدگی و بی نظمی فراوان موجود در فرآیندهای هیدرولوژیکی و محیط زیستی، نیاز به معیاری مناسب برای مطالعه تغییرات انرژی و پیچیدگی در سری¬های زمانی پارامترهای هیدروکلیماتولوژیکی می¬باشد. کاهش پیچیدگی در سری زمانی نشانگر بیماری و مشکل در آن پارامتر می¬باشد. در این پایان¬نامه برای سنجش پیچیدگی فرآیندهای هیدروکلیماتولوژیکی از معیاره جدیدی به نام موجک-آنتروپی استفاده شده است. بدین منظور ابتدا هر سری زمانی به پنج زیر سری زمانی 5ساله تقسیم بندی شده و سپس با استفاده از تبدیل موجک، هر زیرسری تا سه مرحله تجزیه گردد. در ادامه انرژی زیرسری¬های جزییات محاسبه شده و در انتها، معیاره موجک-آنتروپی به دست آمد. نتایج حاصل از این پایان¬نامه نشان داد که نه تنها سطح آب دریاچه ارومیه در حال کاهش می¬باشد، بلکه نوسانات تراز سطح آب نیز در بازه¬های مختلف زمانی در حال کاهش بوده است که نشانگر تغییرات الگوی نوسانات سطح آب دریاچه می¬باشد. کاهش پیچیدگی و تغییرات الگوی سطح آب دریاچه می¬تواند عواملی همچون تغییرات اقلیمی و افزایش فعالیت-های انسانی در منطقه داشته باشد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که دلیل اصلی کاهش پیچیدگی و تراز آب دریاچه، افزایش کشاورزی در منطقه و استفاده بی¬رویه از آب¬های منطقه برای افزایش فعالیت در این بخش می¬باشد. همچنین طبق نتایج حاصل از این تحقیق، علت عدم کاهش تراز آب دریاچه در برخی بازه¬ها، افزایش میزان بارندگی بود. در سال¬های 2015 تا 2020 نیز با وضع قوانین بازدارنده توسط دولت وقت، برای مدت کوتاهی مشکل کاهش سطح و پیچیدگی تراز آب دریاچه با کاهش یا محدود شدن فعالیت¬های کشاورزی متوقف گردید.

Text of Note

Environmental and water resources problems are among the important issues around the world. To solve these problems various methods have been used to have a brighter insight into the problems. The problems related to Lake Urmia is one of the most significant troubles in Iran. Using ground-based measurements are very expensive and are not available for every time and region; therefore, the present study used remote sensing tools and global models to extract monthly temperature, precipitation, evaporation, and vegetation cover index from 1995 to 2020 over the Lake Urmia basin.According to the complexity and stochastic behavior of hydroclimatological variables, there is a need for an index to study the time series. A reduction in the complexity of a time series indicates that the system has disease and it has a problem. To this end, the current study utilized wavelet-entropy method to study the complexity of time series. At the first step, the hydroclimatological and the lake-level time series were separated into five sub sets with 5-year duration. Thereafter, wavelet transforms were used to decompose the subsets into 3 details sub series. The current study employed wavelet-entropy approach to compute the complexity and the energy of each variable.The results indicated that not only the lake-level is declining, but also the fluctuations of the level has been decreased which is an indicator of changes in the patterns of the lake-level. The significant reason for the problem can be traced into climate change or anthropogenic activities. The results showed that the main reason for the lake-level decline was agricultural expansion over the basin. Besides, precipitation complexity increased over the region from 2000-2005 which was coincided with the increment in lake-level complexity. The significant reason for the stable situation of the lake-level from 2015 to 2020 was the new policies on agricultural section which confirms the conclusions of the current study.

Variant Title

Using Remote Sensing Tools and Wavelet-Entropy Measure to Study Hydroclimatological Variables Over the Lake Urmia Basin

Entry Element

رضاپور،

Part of Name Other than Entry Element

مرتضی

Relator Code

تهیه کننده

Entry Element

‏شرقی،

Entry Element

نورانی،

Part of Name Other than Entry Element

الناز

Part of Name Other than Entry Element

وحید

Dates

استاد راهنما

Dates

استاد مشاور

Entry Element

‏تبریز