عنوان

مدلسازی اثر هیپرپارازیتیسم Ooencyrtus telenomicida Vassiljev (Hymenoptera: Encyrtidae) بر نسبت پارازیتیسمTrissolcus grandis Thomson (Hymenoptera: Scelionidae) روی سن گندم

Number

پ۲۹۳۷۸

.Language of Text, Soundtrack etc

per

Title Proper

مدلسازی اثر هیپرپارازیتیسم Ooencyrtus telenomicida Vassiljev (Hymenoptera: Encyrtidae) بر نسبت پارازیتیسمTrissolcus grandis Thomson (Hymenoptera: Scelionidae) روی سن گندم

First Statement of Responsibility

نیلوفر حاتمی صدر

Name of Publisher, Distributor, etc.

کشاورزی

Date of Publication, Distribution, etc.

۱۴۰۱

Specific Material Designation and Extent of Item

۷۳ص.

Accompanying Material

سی دی

Dissertation or thesis details and type of degree

کارشناسی ارشد

Discipline of degree

حشره‌شناسی کشاورزی

Date of degree

۱۴۰۱/۱۱/۱۹

Text of Note

سن گندم Eurygaster intergriceps Puton (Hemiptera: Scutelleridae) یکی از مهم ترین و شناخته شده¬ترین آفات غلات در ایران است. خسارت این آفت هم به صورت کمی و هم به صورت کیفی دیده می¬شود. پارازیتوئیدهای تخم سن گندم از عوامل مهم کاهش جمعیت این آفت در مزارع به حساب می¬آیند. زنبورهای پارازیتوئید Ooencyrtus telenomicida Vassiljev (Hymenoptera: Encyrtidae) وTrissolcus grandis Thomson (Hymenoptera: Scelionidae) از جمله¬ی عوامل کنترل جمعیت این آفت هستند. زنبورهای جنس Ooencyrtus به عنوان هیپر‌پارازیتوئید اختیاری تخم سن گندم یا تخم¬های پارازیته شده توسط زنبورهای Scelionidae عمل می¬کنند. با توجه به ظهور دیرفصل، این زنبورها اغلب با تخم¬های پارازیته شده توسط سایر زنبورها یا تخم¬های سن گندم با جنین رشد یافته و با کیفیت نازل مواجه می¬شوند. در این بین، ترجیح و انتخاب این زنبورها در بین مجموعه¬ای از میزبان¬های با کیفیت مختلف ناشناخته بود همچنین در این بررسی برای پی بردن به اثرات هیپرپارازیتیسم زنبورهایOoencyrtus (با تاکید بر گونه¬ی O. telenomicida) روی زنده‌مانی سن گندم و ‌پارازیتوئید غالب آن T. grandis، سه آزمایش انجام گرفت. آزمایش اول تعیین روند تخم¬گذاری زنبور هیپر‌پارازیتوئید در یک محیط نامحدود در قالب جدول زندگی آن بود که بدین منظور یک جفت زنبور نر و ماده برای 25 تکرار انتخاب و روزانه برای پارازیتیسم به آن ها تخم میزبان ارائه شده و یک روز بعد برداشته شد. این تخم¬ها در اتاقک رشد تا زمان خروج نگهداری شدند تا سرنوشت آن¬ها تعیین شود. ویژگی¬های تاریخچه¬ی زیستی زنبور O. telenomicida با جدول زندگی- زادآوری در شرایط آزمایشگاهی دمای 2±25 درجه¬ی سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره¬ی نوری 8:16 ساعت (روشنایی: تاریکی) بررسی شد. همچنین خطای استاندارد پارامترهای رشد جمعیت پایدار با روش بوت‌ استرپ در 10000 تکرار محاسبه شد. براین اساس میانگین عمر این زنبور 17/5±04/73 روز، میانگین دوره ی نشو و نمای مراحل نابالغ 84/0± 35/21 روز، میانگین دوره¬ی تخم¬ریزی 01/2±4/18روز، میانگین دوره ی بلوغ 21/5±6/50 و میانگین زادآوری کل 49/92±33/262 برآورد شد. میانگین پارامترهای DT، T، R0 و rm به ترتیب 11/0±21/4، 34/40±0/29، 03/57±16/127 و 0043/0±1646/0 به دست آمد. آزمایش دوم ترجیح میزبانی بین تخم¬های پارازیته و سالم با سنین مختلف شامل تخم تازه، تخم دو روزه، تخم چهار روزه، تخم شش روزه‌ی سن گندم (که به یخچال نرفته است)، تخم پارازیته¬ی T. grandis بلافاصله بعد از پارازیتیسم، تخم پارازیته¬ی سه روزه، تخم پارازیته¬ی هفت روزه و تخم پارازیته¬ی 10 روزه بود. این آزمایش نشان داد که زنبورهای O. telenomicida در یک محیط با مخلوطی از تخم¬های با کیفیت و سنین مختلف چه انتخابی انجام می¬دهند. نتایج حاصله حاکی از آن بود که برخلاف انتظار در تخم چهار روزه‌ی میزبان، میزان پارازیتیسم بالا بوده و زنبورها از تخم پارازیته¬ی 10روزه به¬طور معنی¬داری اجتناب کرده¬اند. سرانجام، آزمایش واکنش تابعی عکس العمل یک فرد ﭘﺎﺭﺍﺯﻳﺘﻮﺋﻴﺪ را ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ تراکمﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻴﺰﺑﺎﻥ نشان می¬دهد که تراکم¬های 1، 2، 5، 10، 20، و 40 تخم میزبان از هشت گروه¬ مذکور در بالا، به ترتیب در 20، 20، 10، 5، 3 و 3 تکرار در اختیار ماده¬های 72 ساعته¬ی بارور بی‌تجربه به مدت شش ساعت قرار گرفت. ﻧﻮﻉ ﻭﺍﻛﻨﺶ ﺗﺎﺑﻌﻲ ﻭ ﭘﺎﺭﺍﻣﺘﺮﻫﺎﻱ ﺁﻥ (نرخ حمله ﻭ ﺯﻣﺎﻥ دستیابی) به ترتیب با رگرسیون لجستیک و ﺭﮔﺮﺳﻴﻮﻥ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪ. واکنش تابعی زنبور به تمامی میزبان¬ها (به جز تخم چهار روزه¬ی سن گندم) از نوع سوم تعیین شد و همچنین زنبورها به تخم¬های پارازیته¬ی هفت روزه واکنشی نشان ندادند (پارامترهای غیر معنی¬دار). بالاترین نرخ پارازیتیسم بسته به تیمار 7/25 تا 5/46% بود که در تراکم های 5 الی 9 حادث شد و بعد از آن کاهش رخ داد. زمان دستیابی در شش تیمار واکنش تابعی نوع سوم بین 61/0 تا 83/1 ساعت و حداکثر نرخ حمله 27/3 تا 85/9 تخم میزبان بود. سه تیمار تخم پارازیته¬ی 10روزه، تخم تازه و تخم چهار روزه بیشترین پارازیتیسم را نشان دادند. نتایج آزمایش واکنش تابعی و ترجیح میزبانی تأیید کننده نبود و لذا هنوز مطالعات بیشتری لازم است انجام گیرد تا واکنش زنبور را به تخم¬های با کیفیت¬های مختلف بهتر نشان دهد.

Text of Note

Abstract:The common sunn pest (CSP), Eurygaster intergriceps Puton (Hemiptera: Scutelleridae) is one of the most important and well-known pests of cereals in Iran. The damage of this pest can be seen both quantitatively and qualitatively. The egg parasitoids are important factors in reducing CSP aggressions in fields. The parasitic wasps Ooencyrtus telenomicida Vassiljev (Hymenoptera: Encyrtidae) and Trissolcus grandis Thomson (Hymenoptera: Scelionidae) are among the most common biocontrol agents of the CSP. Wasps of the genus Ooencyrtus act as facultative hyperparasitoids of sunn pest eggs, which may earlier parasitized by Scelionidae. Due to the late season activity, Ooencyrtus spp. often encounter low quality hosts, i. e. eggs parasitized by other competing species and/or developed stages of sunn pest eggs. The preference and choice of these wasps among a set of hosts of different quality was unknown. Moreover, in order to find the effects of hyperparasitism by Ooencyrtus (with particular emphasis on O. telenomicida) on CSP, as well as T. grandis, the prevalent species among egg parasitoids guild, three sets of experiments were conducted. The first experiment was life history of O. telenomicida in an unlimited environment, supplied by recently laid CSP eggs. In this regards, male and female wasps were confined pairwise in 25 repetitions in glass tubes, and supplied by the host eggs and honey droplets in daily intervals. The host eggs were harvested daily and kept in the growth chamber up to emergence to determine the fate of them. The rearing conditions was 25±2 °C, 60±5% RH, and 16:8 h (L: D) photoperiod. The mean and standard error estimates of the stable population growth parameters was calculated using the bootstrap technique with 10,000 replicates. The average life time, developmental time of overall immature stages, oviposition period and female longevity were 73.04±5.17, 21.35±0.84, 18.4±2.01, and 50.6±5.21 d respectively. On the other hand, average fecundity was 262.92±33.49 per female. The value of DT, T, R0 and rm were 4.21±0.111 d, 29.40±0.342 d, 127.57±16.03 female progeny per generation and 0.1646±0.00429 d-1 respectively. The second experiment was conducted to find host preference of O. telenomicida among the host eggs of different quality. Two clutches of host eggs including 28 eggs of recently deposited eggs, 2-, 4- and 6d-old eggs, as well as recently parasitized CSP eggs by T. grandis, 3-, 7-, and 10 d-old parasitized eggs, were exposed simultaneousely to 10 female O. telenomicida in five replicates in plexiglass cylinders (30 cm diam.). The results indicated that, unexpectedly, parasitism rate was the highest in 4d-old eggs, while the wasps significantly avoided 10d-old parasitized eggs. Finally, the functional response experiments were carried out with the same set of hosts in 1, 2, 5, 10, 20, and 40 host densities in 20 , 20, 10, 5, 3 and 3 replications respectively. The 72h-old inexperienced fertile females were confined individually with those host densities for 6h. The type of the response and functional response parameters (wether attack rate or handling time) were determined by logistic regression and nonlinear regression, respectively. The response of the wasp to all kinds of the host (except the 4d-old and 7d-old parasitized ones) was a type III response. No response to 7d-old parasitized eggs was evident (non-significant parameters). Depending on the treatment, the highest parasitism rate occurred at densities 5 to 9 which was between 25.7 and 46.5%. The handling time and maximum attack rate ranged between 0.61 - 1.83 h and 3.27-9.85 host eggs respectively. The maximim parasitism rates was observed in the 10d-old parasitized eggs, newly deposited eggs and 4d-old eggs. The results of the functional response and host preference experiments were not confirming, and therefore more studies are still needed to reveal the impact of host quality on the parasitoid.

Variant Title

Modeling the effect of hyperparasitism by Ooencyrtus telenomicida Vassiljev (Hymenoptera: Encyrtidae) on parasitism rate of common sunn pest by Trissolcus grandis Thomson (Hymenoptera: Scelionidae)

Entry Element

‏حاتمی صدر‏،

Part of Name Other than Entry Element

نیلوفر ‏

Relator Code

تهیه کننده

Entry Element

‏‏ایرانی پور‏،

Entry Element

‏کریم زاده،

Part of Name Other than Entry Element

شهزاد ‏

Part of Name Other than Entry Element

رقیه ‏

Dates

استاد راهنما

Dates

استاد مشاور

Entry Element

تبریز