پایش و شناسایی آلودگی های نفتی در خاک های پالایشگاه بندرعباس
First Statement of Responsibility
رعنا محمدزاده
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Name of Publisher, Distributor, etc.
علوم طبیعی
Date of Publication, Distribution, etc.
۱۴۰۱
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
۱۳۵ص.
Accompanying Material
سی دی
DISSERTATION (THESIS) NOTE
Dissertation or thesis details and type of degree
کارشناسی ارشد
Discipline of degree
زمین شناسی گرايش زیست محیطی
Date of degree
۱۴۰۱/۱۱/۱۹
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
خاک محوطه پالایشگاه نفت بندرعباس درخطر نشت مواد آلاینده¬های هیدروکربنی از واحدهای مختلف پالایشگاه و آلوده شدن می باشد. با توجه به مطالعات پیشین و گزارش¬های ارائه شده، پنج ابرآلودگی در آبخوان محوطه پالایشگاه محرز گردیده است. بنابراین برای جلوگیری تداوم آلودگی آب¬های زیرزمینی، پایش و پاکسازی خاک محوطه پالایشگاه امری ضروری و اجتناب¬ناپذیر می¬باشد. در این پژوهش، سعی شده است منابع و نوع آلاینده¬های پالایشگاه شرکت نفت بندرعباس، بررسی و شناسایی گردد.برای تعیین خصوصیات خاک، 20 نمونه خاک از محوطه پالایشگاه جمع¬آوری و آنالیز شد و مشخص گردید که خاک منطقه قلیایی و شور بوده و بافت آن در بیشتر محوطه پالایشگاه از نوع شنی-لومی می-باشد. این بافت در مرکز پالایشگاه به لوم تغییر پیدا می¬کند. در قسمت شمال شرق بافت خاک سیلت –لومی بوده و در قسمت غرب رسی-لومی می¬باشد. با توجه به دانه¬بندی، بخش شمال و شرق پالایشگاه دانه¬ریزتر و نفوذپذیری کمتر و سرعت نفوذ آلودگی کمتر و در بخش مرکز، جنوب و غرب پالایشگاه، خاک نفوذپذیرتر و سرعت نفوذ آلودگی است.برای انتخاب بهترین روش پایش، ابتدا روش¬های مرسوم پایش آلودگی خاک بررسی گردید و از بین تمامی روش¬های بررسی شده، روش¬های پرتونگاری، GPR، ژئوالکتریک، حفر چاهک و پایش با دستگاه VOC analyzer، پایش با دستگاه GC-MS portable، پایش با نمونه¬برداری سطحی و پایش بیولوژیکی برای ارزیابی فنی اقتصادی انتخاب شدند. با استفاده از روش AHP، ضرایب مربوط به هفت معیار 1)محاسبات اقتصادی، 2)انعطاف¬پذیری، 3)قابلیت اطمینان و اعتماد، 4) قابلیت استفاده مجدد یا تعمیر، 5)به روز بودن روش و قابلیت دسترسی، 6)سهولت در بهره¬برداری، و 7)پیامدهای ایمنی و بهداشت و محیط زیست تعیین گردید و در نهایت با استفاده از ماتریس TOPSIS دو سناریو با ضرایب معیارهای متفاوت انتخاب شد که مقرر گردید روش پایش ترکیبی از دو روش حفر چاهک و نمونه¬برداری سطحی به شرح ذیل باشد:الف) حفر 50 حلقه چاهک پایش در مناطق آلوده و یا دارای ریسک بالای نشت ب) نمونه برداری سطحی از 32 نقطه برای آنالیز مواد نفتی و 43 نقطه برای آنالیز عناصر سنگیندر طراحی شبکه پایش با در نظر گرفتن اطلاعات پایه و مطالعات پیشین، در ابتدا گسستهسازی، ساخت و پالایش دادههای اولیه صورت گرفت. بعد از ساخت مجموعه داده كامل، میزان تاثیر عواملی چون سوابق آلودگی خاک، سوابق آلودگی آب زیرزمینی، موقعیت تاسیسات و مخازن آلاینده پیشین، موقعیت فلرها، موقعیت مخازن با محتویات مختلف، نفوذپذیری خاک، جهت جریان آب زیرزمینی و باد سنجیده شده و به هر گره وزن تخصیص داده شد و سپس طراحی مدلی جهت وارد کردن این اطلاعات در محاسبات طراحی شبکه پایش بهینه صورت گرفت. تعداد 50 حلقه چاهک پایش حفاری و تجهیز گردید و تعداد 50 نمونه از مواد فرار(VOC) با استفاده از دستگاه VOC آنالایزر اندازه¬گیری شد و تعداد 43 نمونه سطحی تهیه و 32 نمونه آن جهت آنالیز با دستگاه GC-MS و 43 نمونه جهت آنالیز عناصر سنگین با دستگاه ICP-OES به آزمایشگاه ارسال گردید. نتایج حاصله با نرم افزار Arc map با روش IDW درونیابی شده و 21 نقطه دارای آلودگی با ماهیت¬های مختلف در منطقه شناسایی گردید که پس از بررسی و تجمیع داده¬ها، 5توده برآیندی بدین شرح معرفی گردید: توده بنزن و تولوئنی BT-F در شمال¬غرب پالایشگاه با منشا آلایندگی از فلر 25004، توده بنزن و تولوئنی BT-M در غرب واحد تعمیرات و نگهداری با منشا آلایندگی سرریز از کانال انتقال رواناب، توده بنزن و تولوئنی BT-A در شمال¬ واحد آسفالت با منشا آلایندگی سرریز یا نشت از مخازن مازوت و نفت خام، توده گاز خاکV-001 در جنوب شرق مخزن 20001 با منشا آلایندگی سرریز از مخزن ایزومتریت 20001، توده گاز خاکV-307 در شرق مخزن 20307 با منشا آلایندگی سرریز از مخزن نفت خام 20307. از لحاظ آلودگی با عناصر سنگین، هیچکدام از نمونه¬ها از حد مجاز تعیین شده توسط حفاظت محیط زیست ایران عبور نکرده بودند.
Text of Note
The soil of Bandar Abbas Oil Refinery is subjected to the leakage of hydrocarbon pollutants from different refinery units that may cause contamination. According to the previous studies and reports presented, five plumes have been found in the refinery's aquifer. Therefore, it is necessary to prevent more contamination of groundwater by monitoring and cleaning the soil of the refinery. In this study, it has been attempted to investigate and identify the sources and types of pollutants of the site.To determine the properties of the soil, 20 soil samples were collected and analyzed from the refinery area and found that the soil was alkaline and saline and its texture in the most area is sandy-loam type. This texture is changed to loam towards the center of the refinery, to silt-loam in the northeast part and clay-loam in the west part. Due to the fine grading soil in the north and east part of the refinery and its lower permeability rate of pollution penetration is low but, in the center, south and west of the refinery, the rate is faster than the north zone. To select the best monitoring method, the conventional methods of soil pollution monitoring were first examined and out of all the methods studied, radiation methods, GPR, geoelectric, well drilling and monitoring with VOC Analyzer, Portable GC-MS monitoring machine, monitoring with surface sampling and biological monitoring were selected for economic technical evaluation. By using the AHP method, coefficients related to seven criteria 1) Economic calculations, 2) flexibility, 3) reliability and trust, 4) reusable or repair, 5) Updated method and accessibility, 6) ease in operation, and 7) the consequences of safety, health and the environment were determined and finally by using the TOPSIS matrix, two scenarios were selected with different criteria coefficients to be monitored by two wells and surface sampling. The description of the following is:A) Digging of 50 monitoring wells in the contaminated areas with high risk of leakageB) Surface sampling from 32 points for petroleum contaminants analysis and 43 points for metallic element analysisIn the design of the monitoring network the basic information was considered and according to the previous studies, the initial data discharge, construction and refinement of the initial data were initially done. Then the effectiveness of each parameter was evaluated by considering the factors such as soil contamination records, groundwater contamination records, previous pollutant location and tanks, location of flares, tank positions, soil permeability and groundwater flow. The weight was allocated and then a model was designed to enter this information into the optimal monitor network design. Fifty boreholes were drilled and were equipped and samples of volatile material (VOC) were measured using VOC Analyzer and 43 surface samples were collected. Heavy elements analysis was sent to the laboratory with the ICP-OS device and 32 samples were analyzed by GC-MS. The results were mapped using IDW method and 21 points of contamination of different natures were identified in the area. After reviewing and collecting the data, 5 oil pollution mounds were introduced as follows:BTF: In the northwest of the refinery with the source of emissions from flare 25004, BT-M due to overflow channel source, BT-A with leakage source of the tanks of fuel oil and crude oil, V-001 soil mass in the south west of 20001 reservoir with the source of leakage from the isometries reservoir 20001, the V-307 soil mass in the north of 20307 reservoir with the source of the overflow of the crude oil reservoir 20307. Pollution with heavy elements was not detected.
OTHER VARIANT TITLES
Variant Title
Monitoring and determination of oil contaminations in the soils of Bandar Abbas Refinery