بررسی علل و عوامل سیلاب های شهری شیراز با تاکید بر سیلاب های دو دهه ی اخیر
First Statement of Responsibility
حسن افتخار
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Name of Publisher, Distributor, etc.
برنامه ریزی محیطی
Date of Publication, Distribution, etc.
۱۴۰۱
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
۲۰۷ص.
Accompanying Material
سی دی
DISSERTATION (THESIS) NOTE
Dissertation or thesis details and type of degree
دکتری
Discipline of degree
جغرافیا گرایش ژئومورفولوژی
Date of degree
۱۴۰۱/۱۱/۱۷
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
پژوهش حاضر با هدفِ شناسایی مطالعه جامع، جهت مقادیر دبیهای موثر بر وقوع سیلابهای شهری رودخانه خشک شیراز انجام شده است. حوضه آبریز شیراز با مساحت برابر 10/1865کیلومترمربع و اقلیم خشک و نیمه خشک، همراه با پوشش گیاهی متوسط به دلیل خشکسالیها و تغییرات کاربری اراضی است. که نشاندهنده شرایط سیلابی حوضه در زمان رخداد رگبارهای ناگهانی است. روش تحقیق آماری- تحلیلی و نوع آن کاربردی است. بدین منظور در جمع آوری داده ها از از آمار درازمدت بارش در ایستگاه بارانسنجی حوضه آبریز شیراز در یک دورۀ 50 ساله و آمار دبی حداکثر روزانه در یک دورۀ 44 ساله ایستگاه های آب سنجی موجود در منطقه، پس از بررسی موقعیت مکانی، کیفیت تجهیزات، مدت و کیفیت داده های ایستگاه های آب سنجی، استفاده شده است. سپس به منظور انتخاب توزیع مناسب، داده های هر ایستگاه در محیط "Excel" وارد شده و اقدام به استخراج ماکزیمم مقادیر دبی شده، و خروجیها و ضوابط جبری در نرمافزار Graphers 16 محاسبه و تهیه شده است. در مرحله بعد جهت رفع اوریب یا باياس از میانگین و انحراف استاندارد مقادیر دبی در تابع احتمال تیپ یک گمبل، با محاسبه گشتاور دوم توزیع حد آستانه از ساختار جز به جز ریمان استفاده شده است. در مرحله بعد بر اساس ضریب نکویی برازش پیرسون مقادیر مکعب تفاضل دبی هر سال از میانگین و تقسیم مجدد آن بر میانگین، طی تحلیل کای دوی پیرسون-اویلر در یک ساختار ارگودیک محاسبه شده است.در ادامه جهت احتمال سنجی کای دوی حول مقادیر میانگین دبیهای رودخانه خشک، از تابع احتمال گامای با درجه آزادی 44 سال دبی پیک، و روش انتگرال جز به جز ریمان برای احتمال وقوع واریانس دبیهای واقع شده در رودخانه خشک برای پیشیابی فاصله اطمینان و احتمال وقوع استفاده شده است. در نهایت این تحقیق نشان داد که، استفاده از ساختار گروهبندی گامای بدون بعد، که مبتنی بر یک هولومورفیسم مرکب از کیاس افزاینده و فراکتال کاهنده بوده، دارای روندي بسيار قابل اعتبار با کروليشن 0.8 درصد و ضريب همبستگي89 درصد را برای مقادیر دبی 44 ساله رودخانه خشک با گراديان شيب 30 درصد (16 درجه و 42 دقيقه ) بوده، بسیار واقعیتر نسبت به دیگر گروهبندیها بوده، و برای احتمال سنجي اثر وقوع دبيهاي پيک در ساليان آينده و مدیریت بهتر وقوع سیلابهای شهری، موثرتر است. در ادامه بر اساس استنباط فازی بین فاکتورهای اقلیمی مشخص شد که با افزایش بارش،فشارو رطوبت نسبی شاهد افزایش دبی وبا افزایش دما شاهد کاهش مقادیر دبی بودهایم که البته تمامی این فاکتورها به صورت سیبرنتیک عمل کرده، و قسمتهای شمالی و شمالشرقی و شمالغربی حوضه نسبت به وقوع سیل و آبگرفتگی حساسیت بسیار بالایی را نشان داده است. در نهایت این تحقیق نشان داد که، تا قبل از قاجاريه دقیقاً توسعهی فيزيکي شهر شيراز خارج از محدوده عبور رودخانه خشک بوده است. اما بتدریج با روند توسعه شهرنشینی، عدم رعایت حریم رودخانه و مدیریت های غلط شهری در حال حاضر کوچکترین بارشهای سالانه موجب وقوع سیلاب شهری شیراز شده است. بطوری که با اين تفاسير بروز فاجعه در به وقوع پيوستن دبي پيک طي صد سال با احتمال 70 در صد با حدود 200 متر مکعب در ثانيه حتمي است، اما اين به معناي وقوع سيل در شيراز از طريق رودخانه خشک نبوده است.
Text of Note
Abstract The current research was conducted with the aim of identifying a comprehensive study on the flow rates affecting the occurrence of urban floods in Shiraz Dry River. The Shiraz watershed has an area of 1865.10 square kilometers and a dry and semi-arid climate with moderate vegetation due to droughts and land use changes. which indicates the flood conditions of the basin at the time of sudden showers. The statistical-analytical research method and its type is practical. For this purpose, in collecting data from the long-term rainfall statistics in the rain gauge station of the Shiraz catchment basin in a 50-year period and the maximum daily discharge statistics in a 44-year period of the hydrometer stations in the region, after checking the location, the quality of the equipment, The duration and quality of data from hydrometer stations have been used. Then, in order to choose the appropriate distribution, the data of each station was entered in the "Excel" environment and the maximum discharge values were extracted, and the outputs and algebraic criteria were calculated and prepared in the Graphers 16 software. In the next step, in order to remove the bias from the mean and standard deviation of the discharge values in the probability function of a Gamble type, by calculating the second moment of the distribution of the threshold limit, Riemann's except-except structure has been used. In the next step, based on Pearson's coefficient of goodness of fit, the values of the cube of the difference of the discharge of each year from the average and dividing it again by the average are calculated during the Pearson-Euler chi-square analysis in an ergodic structure. Dry river, Gamma probability function with 44 years of peak discharge degree of freedom, and Riemann integral method for the probability of occurrence of the variance of the discharges located in the dry river have been used to predict the confidence interval and the probability of occurrence. Finally, this research showed that the use of the dimensionless gamma grouping structure, which is based on a holomorphism composed of increasing and decreasing fractals, has a very reliable trend with a correlation of 0.8% and a correlation coefficient of 89% for the 44-year river discharge values. Dry with a slope gradient of 30% (16 degrees and 42 minutes), is much more realistic than other groupings, and is more effective for measuring the probability of the occurrence of peak discharges in future years and better management of urban floods. In the following, based on the fuzzy inference between climatic factors, it was found that with the increase in precipitation, relative humidity pressure, we have witnessed an increase in flow rate, and with an increase in temperature, we have seen a decrease in flow rate values, although all these factors act in a cybernetic manner, and the northern, northeastern, and northwestern parts of the basin are relatively It has shown a very high sensitivity to floods and inundation.Finally, this research showed that, until the Qajar era, the physical development of the city of Shiraz was outside the area of the dry river crossing. But gradually with the process of urbanization development, non-respect of the river's privacy and wrong urban managements, currently the smallest annual rains have caused flooding in Shiraz. With these interpretations, it is inevitable that a disaster will occur in Dubai Peak within a hundred years with a probability of 70 percent at about 200 cubic meters per second, but this does not mean that a flood will occur in Shiraz through a dry river.
OTHER VARIANT TITLES
Variant Title
Investigating the causes and factors of urban floods in Shiraz with emphasis on the floods of the last two decades