بارش های حدی به عنوان یکی از مخاطرات محیطی همواره ابعاد مختلف از زندگی تاریخ بشری را دستخوش تغییر و تهدید نموده و باعث خسارات جانی و مالی زیادی در جهان شده است. رخدادهای بارش حدی می تواند به عنوان انحرافات معنی دار از میانگین بارندگی تعریف شود. مطالعه حاضر در بخش اول سعی در شناسایی رخدادهای حدی بارش در غرب ایران، از طریق معرفی آستانه و مقیاس مکانی مناسب برای استخراج و مطالعه این رخدادها، دارد. در واقع با رویکردی جدید رویدادهای بارشی حدی در غرب ایران با توجه به دو شاخصه شناسایی شده اند: اول تعیین آستانه ای مناسب؛ آن گونه که هم شناسایی رخدادهای فرین، از نظر فراوانی وقوع امکان پذیر باشد و هم از نظر بزرگی و اندازه، بیشترین نزدیکی را با رفتار اقلیم شناختی بارش در منطقه داشته باشد. دوم مشخص کردن مقیاس مکانی مناسب برای مطالعه این رویدادها در غرب ایران. در بخش دوم مطالعه نیز به بررسی ویژگی های زمانی- مکانی بارش های حدی و الگوهای جوی به وجود آورنده این رخدادها پرداخته شده است. برای رسیدن به این هدف، از پایگاه داده های شبکه بندی بارش روزانه در ماتریسی با ابعاد 6410×18993 از سال 1965 تا 2016 و همین طور از داده های جوی شامل متغیرهای فشار تراز دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل، مولفه باد مداری و نصف النهاری، دما، امگا و نم ویژه، بهره گرفته شده است. نتیجه بررسی ها نشان داد؛ بارش هایی در غرب ایران به عنوان بارش حدی شناخته می شود که بزرگ تر یا مساوی با میانگین بارش های بیش از صدک 75 بعلاوه دوبرابر انحراف معیار این بارش ها باشد و همین طور حداقل گستره برای فراگیری بارش های حدی، گستره 20 درصد و بالاتر، شناسایی شد. هسته های بیشینه بارش های حدی در غرب ایران در جنوب استان لرستان و همین طور در شمال غرب استان کردستان قرار دارد که با حرکت به سمت مناطق شمالی و شرقی از مقادیر بارش ها کاسته می شود. نتایج حاصل از ارزیابی الگوهای جوی به وجود آورنده بارش های حدی فراگیر نشان داد که شکل گیری پهنه کم فشار در امتداد مرزهای غربی ایران و همین طور قرارگیری بخش های مورد مطالعه در جلوی محور فرود تراز 500 هکتوپاسکال، منجر به شکل گیری منطقه همگرایی پایینی و واگرایی بالایی در مناطق غربی ایران شده و تکوین جریانات همرفتی از ترازهای زیرین تا میانی جو و همین طور همگرایی جریان های مرطوب از سمت دریای سرخ، مدیترانه و خرز در ترازهای زیرین جو، امکان رخداد بارش های حدی فراگیر در غرب ایران را فراهم می سازد.
Text of Note
Extreme rainfall, as one of the environmental hazards, has always changed and threatened various aspects of human life and has caused great loss of life and property in the world. Extreme rainfall can be defined as a significant deviation from the average rainfall. The present study aimed at identifying the extreme precipitation events in the west of Iran through introducing the appropriate threshold and spatial scale for the extraction and investigation of these events. In fact, it was made an attempt in this study to recognize the extreme precipitation events in the west of Iran with a new approach and given two indicators. The first indicator is determining an appropriate threshold, to be capable of identifying extreme events in terms of the frequency and In terms of size, it have most similar to the climatic behavior of precipitation in the region. Second, the appropriate spatial scale for such events in the west of Iran should be determined. In the second part of the study, the temporal and spatial characteristics of extreme rainfall and the atmospheric patterns that cause them are investigated. To this end, the daily gridded precipitation database has been used in a matrix with dimensions of 18993*6410 ( days in the rows and pixels in the columns) from 1965 to 2016. As well as the atmospheric data including variables of sea level pressure, geopotential height, orbital and meridional components of the wind, temperature, omega and special humidity have been used. The results showed that rainfall in western Iran is known as extreme rainfall that is greater than or equal to the average precipitation of more than percentile 75 plus twice the standard deviation of these rainfall. Also the minimum area for identifying extreme rainfall in this region is 20% and more. The cores of maximum extreme rainfall are located in the south of Lorestan as well as in the northwest of Kurdistan. By moving to the northern and eastern regions, the amount of precipitation decreases. The results of the evaluation of atmospheric patterns causing extreme rainfall showed that the formation of low pressure zone along the western borders of Iran, as well as located the studied region in front of the landing axis at the level of 500 hPa, Leads to the formation of down convergence and up divergence in the western regions of Iran and the formation of convective currents from the low to middle level of atmospheres ,as well as the convergence of wet currents from the Red Sea, Mediterranean and Caspian Sea in the low level of atmosphere, create extreme rainfall in western Iran
OTHER VARIANT TITLES
Variant Title
Detection and Analysis of Extreme Precipitation Events in West of Iran