عنوان

ساختار، پتروگرافی و پتروژنز میگماتیت های مافیک قره ناز در مجموعه دگرگونی تخت سلیمان، شمال غرب ایران

Number

پ۲۷۸۹۷

.Language of Text, Soundtrack etc

per

Title Proper

ساختار، پتروگرافی و پتروژنز میگماتیت های مافیک قره ناز در مجموعه دگرگونی تخت سلیمان، شمال غرب ایران

First Statement of Responsibility

هاله قربانی

Name of Publisher, Distributor, etc.

علوم طبیعی

Date of Publication, Distribution, etc.

۱۴۰۱

Specific Material Designation and Extent of Item

۱۸۲ص.

Accompanying Material

سی دی

Dissertation or thesis details and type of degree

دکتری

Discipline of degree

زمین شناسی گرايش پترولوژی

Date of degree

۱۴۰۱/۰۶/۰۹

Text of Note

میگماتیت¬های مافیک مورد مطالعه در روستای قره¬ناز در شمال شرق شهرستان تکاب قرار دارد. از نظر سنگ‌شناسی، سنگ‌های دگرگونی رخساره‌های شیست سبز تا آمفیبولیت شامل متاپلیت‌ها (میکاشیست¬ها، گنیس)، متابازیت‌ها (شیست‌های سبز و آمفیبولیت-ها)، کالک¬سیلیکات‌ها و سنگ‌های مرمر در منطقه غالب می¬باشد. میگماتیت¬های روستای قره¬ناز از ذوب¬بخشی آمفیبولیت¬ها به وجود می¬آیند. میگماتیت¬های مورد مطالعه عمدتاً برشی شده و از بخش¬های مختلف شامل ملانوسوم، مزوسوم و لوکوسوم تشکیل شده است. آمفیبول و پلاژیوکلاز با نسبت¬های مودال متفاوت کانی¬های اصلی تشکیل¬دهنده سنگ¬های مورد مطالعه هستند. بر اساس حجم لوکوسوم، میگماتیت¬های روستای قره¬ناز به دو نوع متاتکسیت و دیاتکسیت طبقه¬بندی می¬شوند. متاتکسیت¬ها هتروژن بوده و فولیاسیون اولیه اصلی آمفیبولیتی در آن¬ها حفظ شده است، در حالی که دیاتکسیت¬ها با نسبت بالایی از لوکوسوم مشخص می¬شوند. لوکوسوم¬ها در برخی از نمونه¬های دیاتکسیتی به طور کامل وجود ندارد. در متاتکسیت‌ها، ترکیب مزوسوم بین لوکوسوم‌ها و ملانوسوم¬ها قرار می¬گیرد و درجه ذوب بخشی 46 درصد حجمی می¬باشد. روند خطی مزوسوم، لوکوسوم و ملانوسوم در نمودارهای هارکر، تشکیل آن¬ها در ارتباط با ذوب¬بخشی تأیید می¬کند. نمودارهای هارکر در نمونه¬های دیاتکسیتی روند خطی را نشان نمی¬دهند. این شکستگی احتمالا مرتبط با خروج مذاب می¬باشد. نبود کانی¬های بدون آب درجه بالا احتمالا مرتبط با واکنش های ذوب با کمک آب می¬باشد. شواهد دیگر برای اثبات ذوب به کمک آب در میگماتیت¬های روستای قره¬ناز (متاتکسیت¬ها و دیاتکسیت¬ها) عبارتند از: 1) نسبت¬های بالای ذوب¬بخشی در دیاتکسیت¬ها که گاه با خروج مذاب از محل ذوب در برخی نمونه¬ها می¬باشد. 2) برشی شدن بخش¬های میگماتیتی به ویژه لوکوسوم¬هایی که غالبا در زون¬های برشی توسط لوکوسوم¬ها پر شده است. 3) مجموعه کانی¬های رخساره آمفیبولیتی در ملانوسوم¬ها. 4) مقادیر پلاژیوکلاز بسیار کم و پایداری فراوانی هورنبلند در ملانوسوم¬ها. 5) مقادیر مودال بالای پلاژیوکلاز و ترکیب تونالیتی در لوکوسوم¬ها. 6) مقادیر بالای Ba، Na2O/K2O و مقادیر پایین Rb/Sr در لوکوسوم¬ها. لوکوسوم ها (در متاتکسیت¬ها و دیاتکسیت¬ها) در مقایسه با ملانوسوم¬ها دارای مقادیر بالاتر Al2O3 می¬باشند. علاوه بر این لوکوسوم‌ها در مقایسه با مزوسوم‌ها و ملانوسوم‌ها، مقادیرNa2O بیشتری نسبت به K2O نشان می‌دهند در حالی که لوکوسوم¬ها فقیر از TiO2، FeOtotal، MnO،MgO ، CaO و نیز غنی از Ba و Sr می¬باشند. لوکوسوم¬ها از سایر عناصر کمیاب مانند Y، Cr، Zn، Nb، V، Cu، Ge و Ni تهی می¬باشند. مقادیر بالای CaO در لوکوسوم¬های دیاتکسیتی در مقایسه با لوکوسوم¬های متاتکسیتی بیانگر نسبت بالای ذوب¬بخشی در دیاتکسیت می¬باشد. لوکوسوم¬ها دارای ترکیبات گرانودیوریتی تا مونزودیوریتی بوده و دارای ترکیب متاآلومینوس با پتاسیم کم تا متوسط و به ندرت شوشونیتی می¬باشد. دما و فشار میگماتیتی شدن به ترتیب 726-776 درجه سانتیگراد و 5/5-1/5 کیلوبار است. بخش¬های بزرگی از مذاب (46 درصد حجمی) در دماهای نسبتاً پایین در حدود (oC 730>) در ارتباط با نفوذ سیالات آبدار از طریق مناطق برشی به داخل پوسته میانی ایجاد شده است. وسعت کم میگماتیت ها و توده های آذرین موجود در منطقه مورد مطالعه می توان بیان نمود که احتمالا میگماتیت های قره¬ناز در ارتباط با ضخیم شدگی پوسته و سپس ذوب¬بخشی در سنگ¬های مربوط به پرکامبرین منطقه تشکیل شده¬اند.

Text of Note

The studied mafic migmatites are located in Ghareh naz village in the northeast of Takab city. Lithologically it is dominated by the various greenschist to amphibolite facies metamorphic rocks including metapelites (mica shists, gneisses), metabasites (green schists and amphibolites), calc-silicates and marbels. Amphibole-bearing migmatites are formed by partial melting of amphibolites. Migmatites are dominantly brecciated with discrete melanosome, mesosome and leucosome parts. Amphibole and plagioclase with different modal portions are the main constituent minerals. Based of leucosom volums, the investigated amphibole-bearing migmatites are classified into two types of metatexites and diatexites. Metatexites are hetrogenous and preserved foliation as the main primary foliation of amphibolites whereas the diatexites are characterized by high proportion of leucosome. Leucosome is completely absent in some diatexitic samples. In metatexites, the composition of mesosomes plots between that of the leucosomes and the melanosomes and the degree of partial melting is ~ 46 vol.%. Linear trend of mesosome, leucosome and melanosome in the harker diagrams verify their generation by anatexis. There is no compositional linear trend for migmatitic parts of diatexites. This is interpreted by relatively large melt loss in the Takht-e-Soleyman metamorphic core complex diatexites. Water-assisted melting reactions is suggested for their formation based on lack of high temperature unhydrous mineral assemblages (as orthopyroxene) together with dominance of hornblende in melanosomes. Supporting evidence for water-assited melting (both metatexites and diatexites) are (1) high proportions of partial melting in diatexites occasionally with melt extraction from melting site in some samples, (2) brecciation of migmatitic parts particularly leucosome domain as well as occurance of shear zone-filled leucosomes, (3) amphibolite facies mineral assemblages of the melanosomes, (4) very low plagioclase contents and stability of high abundant hornblende in melanosome, (5) high modal plagioclase contents and tonalite composition of leucosomes, (6) highe Ba, Na2O/K2O and lower Rb/Sr of leucosomes. Leucosomes (both metatexites and diatexites) have higher Al2O3 contents in comparison with those of melanosomes. Leucosomes show higher Na2O than K2O contents in comparison with mesosomes and melanosomes, but are depleted in TiO2, FeOtotal, MnO, MgO and CaO and enriched in Ba and Sr. They are depleted in other trace elements such as Y, Cr, Zn, Nb, V, Cu, Ge and Ni. High CaO in diatexite leucosomes compared to metatexite leucosomes shows high melt portion in diatexites. Leucosome have granodiorite to monzo-diorite composition and are metaluminouslow- to medium- K and rarely shoshonitic in compositions. The estimated migmatization P–T conditionis 726–776 °C and 5.1–5.5 kbar, respectively. Large fractions of melt (~46 vol%) at relatively low temperatures (<730 °C) brought about by infiltration of hydrous fluids through shear zones into the middle crust.

Variant Title

Structure, petrography and petrogenesis of mafic migmatites from the Ghareh naz area, Takht-e Soleyman metamorphic complex (NW Iran)

Entry Element

‏قربانی،

Part of Name Other than Entry Element

‏‏هاله

Relator Code

تهیه کننده

Entry Element

‏حاجی علی اوغلی،

Entry Element

‏موذن،

Part of Name Other than Entry Element

‏‏رباب

Part of Name Other than Entry Element

‏محسن

Dates

استاد راهنما

Dates

استاد مشاور

Entry Element

‏تبریز