بررسی تغییرات زمانی-مکانی پوشش گیاهی حوضه ی دریاچه ی ارومیه، الگوهای تغییر، دلایل و پیامدهای آن
First Statement of Responsibility
هادی پورحسن
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Name of Publisher, Distributor, etc.
فنی و مهندسی عمران
Date of Publication, Distribution, etc.
۱۳۹۹
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
۱۱۴ص.
Accompanying Material
سی دی
DISSERTATION (THESIS) NOTE
Dissertation or thesis details and type of degree
کارشناسی ارشد
Discipline of degree
عمران مدیریت منابع آب
Date of degree
۱۳۹۹/۱۱/۱۲
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
اکوسیستم¬های زمینی در برابر تغییرات محیطیِ متأثر از تغییرات اقلیمیِ جهان و شدت¬یافتن فعالیت¬های انسانی در دهه¬های گذشته، بسیار آسیب¬پذیر می¬باشند. پوشش گیاهی به عنوان بخش مهمی از اکولوژی زمین، برای حفاظت از عملکرد اکوسیستم¬ها بسیار مهم است. یکی از اکوسیستم¬های کشور ایران که تحت تأثیر تغییرات اقلیمی قرارگفته و تغییرات هیدروژئومورفولوژیکی و پوشش گیاهی را در حوضه¬ی آبریز به خود می¬بیند، حوضه¬ی دریاچه¬ی ارومیه می¬باشد.در این پایان نامه به منظور بررسی تغییرات پوشش گیاهی حوضه¬ی دریاچه¬ی ارومیه در دو زیرحوضه¬ی رودخانه آجی¬چای و نازلوچای و تعیین روندهای موجود در سری¬های زمانی پوشش گیاهی ، دمای سطح زمین ، بارش و رواناب این دو زیر حوضه، از روش ترکیبی موجک-من¬کندال استفاده¬شد. همچنین به کمک روش تبدیل موجک متقابل تاثیر تغییرات پارامترهای هیدروکلیماتولوژیکی بر روی تغییرات پوشش گیاهی منطقه مورد مطالعه قرار گرفت. به این منظور شاخص¬های پوشش گیاهی (NDVI) و دمای سطح زمین (LST) با استفاده از ابزار سنجش از دور بدست آمدند و همچنین از داده¬های ایستگاه¬های زمینی جهت تعیین سری¬های زمانی بارش و رواناب منطقه استفاده شد. در این پژوهش داده¬های 15 سال برای دو زیرحوضه¬ی مورد مطالعه، در مقیاس¬های ماهانه، فصلی و سالانه مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمون روندهای موجود در پارامترهای هیدروکلیماتولوژیکی منطقه، برای زیرحوضه آجی¬چای در حالت کلی نشانگر وجود روند افزایشی در پوشش گیاهی (معنی¬دار در مقیاس سالانه) ، دمای سطح زمین و بارش و همچنین نشانگر وجود روند کاهشی در رواناب بود. برای زیرحوضه¬ی رودخانه نازلوچای نتایج آزمون روند موجک¬-من¬کندال، وجود روندهای افزایشی در پوشش گیاهی و دمای سطح زمین (معنی¬دار در مقیاس سالانه) و روندهای کاهشی در سری¬های زمانی بارش (معنی¬دار در مقیاس ماهانه) و رواناب زیرحوضه را نشان داد. همچنین با توجه به نتایج روش موجک متقابل که رابطه¬ی پوشش گیاهی دو زیرحوضه را با پارامترهای دمای سطح زمین، بارش و رواناب نشان داد، نتیجه گرفته¬شد که به¬طور کلی در هر سه مقیاس ماهانه، فصلی و سالانه پوشش گیاهی منطقه با دمای سطح زمین بیشترین همبستگی و سپس با رواناب رابطه¬ی بیشتری نسبت به بارش دارا می¬باشد. با توجه به نتایج بدست آمده، به طور کلی پوشش گیاهی ناشی از سطح زیر کشت در دو منطقه از زیرحوضه¬ها¬ی اصلی حوضه¬ی آبریز دریاچه¬ی ارومیه، آجی¬چای و نازلوچای، روند افزایشی داشته و به تبع آن مصرف آب جهت کشاورزی در این منطقه مخصوصاً استان آذربایجان-شرقی افزایش یافته¬ و این امر باعث کاهش رواناب رودخانه¬ها و جریان¬های سطحی منطقه در بلند مدت شده¬است که نشان دهنده¬ی تاثیر بالای عوامل انسانی بر تغییرات محیطی این منطقه می¬باشد
Text of Note
Terrestrial ecosystems are highly vulnerable to environmental change due to global climate impact and the intensification of human activities in recent decades. Vegetation is important as an important part of the Earth's ecology to protect the functioning of ecosystems. One of the ecosystems of Iran that has been affected by climate change and hydrogeomorphological changes and changes in vegetation in the catchment area is Lake Urmia basin. In this thesis, in order to investigate the changes in vegetation of Urmia Lake basin in two sub-basins of Aji Chai and Nazlou Chai rivers and to determine the trends in vegetation time series, land surface temperature, rainfall and runoff of these two sub-basins, the combined wavelet-mannkendall method is used. Also, the effect of changes in hydro-climatological parameters on vegetation changes in the study area was studied by cross-wavelet method. For this purpose, indices of vegetation cover (NDVI) and land surface temperature (LST) were obtained using remote sensing tools Also, ground station data were used to determine the rainfall and runoff time series of the region. In this study, 15-year data for the two sub-basins were examined on a monthly, seasonal and annual scale. The results of testing the trends in the hydro-climatic parameters of the region for Aji Chai basin in general showed an increasing trend in vegetation (significant on a monthly time scale), land surface temperature and rainfall and also showed a decreasing trend in runoff in the basin. For Nazlou Chai sub-basin, the results of Wavelet-Mannkendall test show the existence of increasing trends in vegetation and land surface temperature (significant on a yearly time scale) and decreasing trends in rainfall (significant on a monthly time scale) and runoff time series of the sub-basin. Also, according to the results of cross wavelet method which showed the relationship between vegetation of two sub-basins with surface temperature, precipitation and runoff, it was concluded that in general in all three time scales, the vegetation of the region was most correlated with land surface temperature and then with runoff. It has more than rainfall. According to the results, in general, vegetation due to the area under cultivation in two areas of the main sub-basins of Urmia Lake catchment area, has an increasing trend and consequently water consumption for agriculture in this area, especially East Azerbaijan province has increased. This has reduced the runoff of rivers and surface flows in the basin in the long time, Which shows the high impact of human factors on environmental changes in this region.
OTHER VARIANT TITLES
Variant Title
Spatial-temporal changes in vegetation land cover of Urmia Lake basin: Changing patterns, causes and implications