ارزیابی تطبیقی ابعاد کالبدی کیفیت مسکن شهری در محلات قدیمی و جدید کلانشهر تبریز مطالعه موردی: محلات خیابان و ائلگلی
First Statement of Responsibility
محسن ببری
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Name of Publisher, Distributor, etc.
برنامه ریزی و علوم محیطی
Date of Publication, Distribution, etc.
۱۴۰۰
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
۱۴۳ص.
Accompanying Material
سی دی
DISSERTATION (THESIS) NOTE
Dissertation or thesis details and type of degree
کارشناسی ارشد
Discipline of degree
جغرافیا و برنامهریزی شهری گرايش مسکن
Date of degree
۱۴۰۰/۱۱/۰۶
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
اﺻﻮﻻ رﺷﺪ ﻓﺰاﻳﻨﺪه ﺷﻬﺮﻧﺸﻴﻨﻲ، منجر به ﭘﻴﺪاﻳﺶ ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﻣﺸﻜﻼت ﻓﺮاواﻧﻲ در ﺷﻬﺮﻫﺎ گردیده که ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ آنﻫﺎ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ مسئله ﻣﺴﻜﻦ میباشد. مهاجرت بسیاری از روستاییان به شهرها و سکونت اغلب آنان در زاغهها و حاشیههای شهر، به ویژه در کشورهای جهان سومی، بیانگر نیاز وسیع به مسکن و همچنین ضرورت برنامهریزی در این زمینه میباشد. از طرفی، تنها درنظر گرفتن بعد کمی مسکن و توجه خاصه به آن و درمقابل نادیده گرفتن بعد کیفی مسکن، منجر به خطر افتادن بخشی از ذخیرهی مسکن میشود. بر این اساس تنظیم برنامهای جامع در خصوص مسکن ملزم به شناخت و تجزیه و تحلیل ابعاد و جنبههای گوناگون مسکن میباشد. همچنین به جهت اینکه سنجش و ارزیابی ابعاد کمی و کیفی مسکن به تنهایی دشوار است، از شاخص مسکن به منظور متغیر قابل اندازهگیری، جهت سنجش میزان کمیت و کیفیت ابعاد مختلف مسکن استفاده میشود. هدف از این پژوهش نیز بررسی و شناسایی نقاط ضعف و قوت کیفیت مسکن در محلات ائل گلی و خیابان تبریز و همچنین مقایسه و تطبیق میزان کیفیت مساکن در محلات مطالعاتی به عنوان محلات قدیمی و جدید میباشد. روش تحقیق در پایاننامه حاضر توصیفی- تحلیلی بوده و جهت گردآوری دادهها نیز از دو روش مطالعات کتابخانهای و میدانی استفاده شده است. همچنین جهت تجزیه و تحلیل دادهها از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، منطق فازی و روش مقایسهای و برای ترسیم نقشهها نیز از نرم افراز GIS بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از تحقیق بیانگر این است که در محله خیابان از کل قطعات موجود 08/19 درصد از نوع غیرمسکونی و از میان قطعات مسکونی موجود 49/13 درصد از نوع مطلوبیت پایین، 63/37 درصد با مطلوبیت متوسط و 77/11 درصد نیز از دسته مساکن با مطلوبیت بالا میباشند. در مقابل در محله ائل گلی نیز از کل قطعات موجود 97/21 درصد از نوع غیرمسکونی و از میان قطعات مسکونی موجود، 59/6 درصد مطلوبیت پایین، 79/67 درصد با مطلوبیت متوسط و 64/3 درصد با مطلوبیت بالا میباشند. همچنین مشخص شد که سطح متوسط در رابطه با میزان کیفیت ابعاد کالبدی مسکن، آمار بیشتری را در مقایسه با سایر سطوح به خود اختصاص داده و شاخصها و ابعاد کیفی مسکن به طور یکسان در سطح محله پراکنده شده است. مقایسه محلات ائل گلی و خیابان تبریز از نظر میزان مطلوبیت هر یک از شاخصهای مسکن، نشان میدهد که محله خیابان در 6 شاخص مربوط به مسکن از جملهی شاخص طراحی، شاخص امنیتی، شاخص دسترسی، شاخص شعاع خدماتی، شاخص فضاهای عمومی و در آخر شاخص مقاومت مسکن، مطلوبتر از محله ائل گلی بوده و محله ائل گلی تنها در رابطه با شاخص تاثیر بصری با اختلاف خیلی کم مطلوبتر از محله خیابان میباشد. بنابراین محله خیابان در مقایسه با محله ائل گلی مطلوبتر بوده و ساکنان این محله نسبت به محله ائل گلی رضایتمندی بیشتری از مسکن و شاخصهای مربوط به آن دارند. در واقع محله خیابان به عنوان یک محله قدیمی و به جهت قرارگیری در مرکز شهر و یاد شدن آن به عنوان گره فعالیتی و تمرکز جمعیت، بیشتر مورد توجه سازمان شهرداری و شهرسازی قرار گرفته و در راستای بازسازی و بهینهسازی محلات این منطقه برنامهریزیهای بیشتر و بهتری نسبت به محله ائل گلی صورت گرفته و محله خیابان از نظر دارا بودن تمامی امکانات خدماتی، امنیتی، دسترسی و ... در وضعیت مطلوبتر و رضایتبخشتری قرار دارد.
Text of Note
AbstractBasically, the increasing growth of urbanization has led to the emergence of many issues and problems in cities, one of the most important of which is related to housing. The migration of many villagers to cities and the fact that most of them live in slums and suburbs, especially in Third World countries, indicate the widespread need for housing and the need for planning in this area. On the other hand, only considering the quantitative dimension of housing and paying special attention to it, as opposed to ignoring the qualitative dimension of housing, leads to the risk of losing part of the housing stock. Accordingly, compiling a comprehensive housing plan requires recognizing and analyzing the various dimensions and aspects of housing. Also, because it is difficult to measure and evaluate the quantitative and qualitative dimensions of housing alone, the housing index is used to measure the quantity and quality of different dimensions of housing in order to be a measurable variable. The purpose of this study is to investigate and identify the strengths and weaknesses of housing quality in El Goli and Tabriz Khiyaban and also to compare and compare the quality of housing in study areas as old and new neighborhoods. The research method in this dissertation is descriptive-analytical and two methods of library and field studies have been used to collect data. Also, for data analysis, the Analytic Hierarchy Process (AHP), fuzzy logic and comparative methods have been used, and for mapping, GIS software has been used. The results of the research show that in the Khiyaban neighborhood, 19.08% of the total available plots are non-residential and among the existing residential plots, 13.49% are of low utility type, 37.63% are of medium utility type and 11.77% They are from the category of highly desirable housing. In contrast, in the El Goli neighborhood, 21.97% of all existing plots are non-residential and among the existing residential plots, 6.59% are low, 67.79% are medium and 3.64% are high. It was also found that the average level in relation to the quality of the physical dimensions of housing, more statistics compared to other levels and the indicators and quality dimensions of housing are evenly distributed in the neighborhood. Comparison of El Goli and Tabriz Khiyaban in terms of the desirability of each of the housing indicators, shows that the Khiyaban neighborhood in 6 indicators related to housing, including design index, security index, access index, service radius index, public spaces index and finally the index Housing resistance is more desirable than El Goli neighborhood and El Goli neighborhood is more desirable than El Goli neighborhood only in relation to the visual impact index with a very small difference. Therefore, the Khiyaban neighborhood is more desirable compared to El Goli neighborhood, and the residents of this neighborhood are more satisfied with housing and related features than El Goli neighborhood. In fact, the Khiyaban neighborhood as an old neighborhood and in order to be located in the city center and remember it as an activity node and population concentration, more attention has been paid to the Municipality and Urban Development Organization and in order to rebuild and optimize neighborhoods in this area more and better plans Compared to El Goli neighborhood, the Khiyaban neighborhood is in a more favorable and satisfactory condition in terms of having all the facilities of services, security, access, etc.
OTHER VARIANT TITLES
Variant Title
Comparative evaluation of physical dimensions of urban housing quality in old and new neighborhoods of Tabriz metropolis Case Study: Khiyaban & El-goli neighborhoods